Η Ιωάννα Κλεφτόγιαννη γράφει κριτική για την παράσταση «Κρέμα και Μαρένγκα» του Κριστόφ Μαρτάλερ που παρουσιάστηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών από 13 έως 15 Φεβρουαρίου.

Τυπικός Μαρτάλερ; Τυπικότατος. Ειρωνία και σαρκασμός που εκτροχιάζονται.  Επαναληπτικότητα, σε slow motion, που σε κάνει να θέλεις να εκραγείς.  Ενα σύμπαν ασφυκτικά κι ερμητικά κλειστό που όμως ο ομφάλιος λώρος του καταλήγει μέσα στα δικά μας σπίτια. Το βοντβίλ του Λαμπίς είναι από μόνο του μια καλοφτιαγμένη θεατρική ωρολογιακή βόμβα. Ο Ελβετός σκηνοθέτης  Κριστόφ Μαρτάλερ όμως την «Κρέμα και Μαρέγκα» τού Γάλλου μετρ, που παρακολουθήσαμε στη Στεγη Γραμμάτων και Τεχνών, την διόγκωσε ακόμα  περισσότερο και μας την πρόσφερε με τη δέουσα σαδιστική βραδύτητα εύγεστη και βασανιστικά καλοφτιαγμένη.

Δεν το κρύβω ότι  κάποιες στιγμές σε αυτή  τη φρενιασμένη  σάτιρα των αγκυλώσεων και της ανίατης υποκρισίας  του  μικροαστισμού,  νόμιζες πως βλέπεις Τατί, κάποιες Μπουνουέλ, κι άλλες Μόντι Πάιθονς, Μίστερ Μπιν αλλά ακόμα και Μπένι Χιλ . Η κατασκευή  του Μαρτάλερ (μιλάμε για μαθητικής ακριβείας φορμαλισμό) είχε  παρόλα αυτά  ένα  συντριπτικό πλεονέκτημα: τις εκλεκτές πρώτες ύλες. Aνάμεσά τους συγκαταλέγω και τις μεγάλες δυνατότητες-καταλύτη των ερμηνευτών.  Σαν μια ορχήστρα με καλοκουρδισμένα Στραντιβάριους (στα σώματα και  στις φωνές) οι ηθοποιοί εκτελούσαν την παρτιτούρα τους θυμίζοντας σπαστικές κούκλ ες σε lento molto (πολύ αργόσυρτα).Ενταφιασμένοι,  όπως σε όλες τις παραστάσεις τού Μαρτάλερ, σε ένα αρραγές, αποπνικτικά  κλειστό, ασθματικό  σύμπαν (το ρεαλιστικό περιβάλλον της Αννα Φιμπροκ από ένα σημείο και μετά λόγω όσων εκτυλίσσονται εντός του γίνεται  σουρεαλιστικό) οι αντιήρωες πηγαινοέρχονταν επί ματαίω ως απεγνωσμένες μαριονέτες.

Ο Μαρτάλερ τράβηξε ακόμα και τη διάρκεια της παράστασης σε γκροτέσκα μεγέθη. Πιστεύω ότι και η κόπωση  των θεατών αποτελεί  στοιχείο της δραματουργίας του. Θέλει να πείσει (και τον τελευταίο κακόπιστο) για την ανοησία και τη ματαιότητα της  ύπαρξης που τόσο επιμενει να χλευάζει.

Ιωάννα Κλεφτόγιαννη