Η Ελένη Πετάση γράφει κριτική για την παράσταση «Φαέθων» που παρουσιάζεται στο το Θέατρο της οδού Κυκλάδων σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά.

Eνα ενδιαφέρον έργο που εκθέτει ακραίες εκφάνσεις οικογενειακής παθογένειας, ηλεκτρισμένο από την επίφαση του χριστιανικού δογματισμού και εμποτισμένο με βίαιες, ετοιμόρροπες σχέσεις που ταλανίζονται ανάμεσα στη δύναμη της εξουσίας, την υπακοή και την εξέγερση φέρνει στο φως το Θέατρο της οδού Κυκλάδων. Εκεί μέσα, με τη μνήμη του Λευτέρη Βογιατζή ολοζώντανη, συντελείται μια ουσιαστική δημιουργία. Το κείμενο του Δημήτρη Δημητριάδη, παραπέμποντας στον μύθο του Φαέθοντα, τη χαμένη τραγωδία του Ευριπίδη, τον σαιξπηρικό Αμλετ και τον Κάφκα, συγγενεύοντας με την αρχαία τραγωδία αφού όλες οι αποτρόπαιες πράξεις συμβαίνουν εκτός σκηνής, και λειτουργώντας ως παραβολή, θίγει ένα ανατριχιαστικό θέμα με το οποίο - είναι αλήθεια - και άλλοι συγγραφείς αλλά και σκηνοθέτες (όπως για παράδειγμα ο Καστελούτσι στο «Καθαρτήριό» του) έχουν ασχοληθεί.

Όμως ο «Φαέθων», γεννημένος μέσα από την αιχμηρή πένα του Δημητριάδη, δεν στέκεται μόνο στη χυδαία μορφή του πατέρα-δυνάστη που ευνουχίζει, χειραγωγεί και στην κυριολεξία βιάζει τα παιδιά του ενώ τη στιγμή της ανόσιας πράξης του απαιτεί από εκείνα που δεν συμμετέχουν και από τη συνθλιμμένη γυναίκα του να γίνουν θεατές-συνεργοί στο έγκλημά του. Σκιαγραφεί το πορτρέτο ενός κολασμένου ατόμου που διαστρεβλώνει τη θεωρία του Φρόιντ για τη διαστροφική σεξουαλικότητα του ανθρώπου («Τρεις μελέτες για τη σεξουαλική θεωρία») και καλύπτει υποκριτικά τις ενέργειές του πίσω από θρησκευτικά κηρύγματα. Και φυσικά δεν είναι παράξενο ότι στο τέλος ο κακοποιημένος γιος, που καθηλωμένος σε ένα μωρουδιακό καροτσάκι αδυνατεί να ενηλικιωθεί, θα οδηγηθεί στον φόνο του πατέρα (αλλά, όπως αναφέρουν οι δύο αδελφές του, θα απενοχοποιηθεί και θα ανυψωθεί στον ουρανό όπως συμβαίνει στο μυθολογικό υπόβαθρο του έργου).

Τοποθετημένη στο Βικτωριανό Λονδίνο αυτή η οικογενειακή τραγωδία δίνει το έναυσμα στον Δημήτρη Καραντζά να «εξερευνήσει τον ρεαλισμό» και να χτίσει μια λεπτοδουλεμένη, ευφάνταστη παράσταση γεμάτη υπόκωφους κινδύνους. Με έμφαση στη λεπτομέρεια (σημαντικό ρόλο παίζουν οι ήχοι του Δημήτρη Καμαρωτού) και ένα υπόγειο χιούμορ (χαρακτηριστική είναι η σιωπηλή σκηνή που η γενικότερα πολύ καλή Εύη Σαουλίδου σερβίρει με το στόμα γεμάτο από τροφή), μεταφέρει τον κλειστοφοβικό εγκλεισμό των ηρώων. Εξαιρετικός ο Περικλής Μουστάκης (πατέρας), θαυμάσια η Αννέζα Παπαδοπούλου (μητέρα), πειστικός ο Αρης Μπαλής (γιος), συμπαθής η Σταυρούλα Σιάμου (αδελφή).

Ελένη Πετάση - [email protected]