«Ο κύκλος με την κιμωλία»: κριτική θεάτρου

kuklos-me-tin-kimolia
ΤΡΙΤΗ, 12 ΜΑΙΟΥ 2015

Η Ιωάννα Κλεφτόγιαννη γράφει κριτική για την παράσταση «Ο κύκλος με την κιμωλία» του Μπέρτολτ Μπρεχτ που παρουσιάζεται στο Παλλάς σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη.

Δεν είναι απλό εγχείρημα ένας Μπρεχτ. Και ειδικά ένας Μπρεχτ ορόσημο (και) για την ελληνική σκηνή, (και) λόγω των ευοίωνης  πρώτης παράστασής του στη χώρα: Ο Κύκλος με την Κιμωλία στην παράσταση του '56, σε μετάφραση Ελύτη,  σκηνοθεσία  Κουν και με μουσικές του Χατζιδάκι, έγραψε ιστορία. Ήταν και η πρωτιά και  η συγκυρία  που συνέβαλαν σ' αυτό.

Δεν είναι εύκολη ιστορία ένας Μπρέχτ, αλλά δυστυχώς , η  ανάγκη της εμπορικής σκηνής -μαμούθ «Παλλάς» για μεγάλα ψυχαγωγικά θεάματα βρίσκει  σε ύφαλο στη σημερινή παρουσίαση του «Κύκλου», που σκηνοθέτησε ο ταλαντούχος αλλά, στην προκειμένη περίπτωση, αμήχανος Κων/νος Μαρκουλάκης. Ο Μπρεχτ , στην σκηνική πρότασή του, αντί για  επικός, εμφανίζεται πλαδαρός, συχνά ασυνάρτητος και εν πολλοίς  αδιάφορος. Ειδικά, στο πρώτο μέρος, όπου κινείται στο πλαίσιο μιας χαώδους αναστάτωσης  με ασταμάτητα σούρτα φέρτα, θόρυβο κι αλαλαγμούς, οι οποίοι, στα καλά καθούμενα, σαν να συντελείται  εισβολή από άλλη παράσταση ή  άλλη εποχή, διακόπτονται από τις ιστορικές μουσικές του Χατζιδάκι (για τις οποίες σημειώνεται στο πρόγραμμα ότι προέρχονται απ’ την ακυκλοφόρητη αυθεντική πρώτη μπομπίνα).

Η ανυπόφορη σκηνική οχλοβοή σταματά   χάρη  στην παρουσία του καθηλωμένου σε αναπηρικό καροτσάκι (ένα πολυφορεμένο και εδώ άχρηστο εύρημα)   Δημήτρη Λιγνάδη (ευτυχώς κάποιες στιγμές ερμηνεύει και τις μουσικές του Χατζιδάκι) και της στέρεης Γκρούσα - Μαρίας Πρωτόπαππα, μιας ηθοποιού με τεράστιες δυνατότητες, που εξελίσσεται σταθερά σε μια από τις πλέον αξιόμαχες πρωταγωνίστριές μας.

Το κακό εντείνεται με το σκηνικό της Λιλής Πεζανού: μας μεταφέρει σε ένα εργοτάξιο γεμάτο σκαλωσιές .Πάνω στη σκηνή   μεταλλικές σκάλες (παραλλαγή της σκαλωσιάς) πηγαίνουν κι έρχονται αδιαλείπτως, λειτουργώντας ως κάθε λογής βήμα  και προκαλώντας πανικό στον θεατή για την ασφάλεια των ηθοποιών. Μια λύση δυσλειτουργική και  υπονομευτική για το έργο. Ωστόσο, η παράσταση  στο δεύτερο μέρος επιφυλάσσει πιο καθαρές κι αδρές γραμμές κι έναν δυνατό και απόλυτο κύριο της σκηνής Αζντάκ - Αιμίλο Χειλάκη.

Ιωάννα Κλεφτόγιαννη