Είδαμε το καυστικό και επίκαιρο «Άνιμαλς» στο Θέατρο του Νέου Κόσμου
Κατευθείαν από τη Νέα Υόρκη, στο Θέατρο του Νέου Κόσμου φιλοξενείται μια παράσταση που εκφράζει με μαύρο χιούμορ την τερατώδη καθημερινότητα της ελληνικής κοινωνίας.
Οι σημαντικές αλλαγές που έφερε η οικονομική κρίση στην ελληνική κοινωνία έχουν πλέον γίνει ως επί το πλείστον μια συνήθεια. Αν η ρήση του Χατζιδάκι πως όταν συνηθίζεις το τέρας τότε αρχίζεις να του μοιάζεις είναι αλήθεια, μάλλον θα δυσκολευόμασταν να κοιταχτούμε στον καθρέφτη. Θεωρούμε δεδομένα πράγματα που κάποτε θα φάνταζαν αδιανόητα ακόμη και για τα δικά μας δεδομένα και για αυτό το λόγο κάποιες φορές μπορούμε να δούμε τα πράγματα πιο καθαρά μέσα από τα μάτια ενός εξωτερικού παρατηρητή, ο οποίος αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα μακριά από οποιαδήποτε έννοια «δεδομένου». Μια τέτοια περίπτωση είναι το «Άνιμαλς» που παίζεται αυτό τον καιρό στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου.
Το «Άνιμαλς» γράφτηκε από τον Αμερικανό Αλεξάντερ Ράιτ και μεταφέρεται στην αθηναϊκή σκηνή από την Ευθαλία Παπακώστα, η οποία αφού αποκόμισε εμπειρίες από τις σπουδές της στη Νέα Υόρκη πραγματοποιεί με αυτό το έργο το σκηνοθετικό της ντεμπούτο. Και αν και πρόκειται για ένα αμερικανικό έργο με χαρακτήρες που διαθέτουν αγγλικά ονόματα, ανταποκρίνεται πλήρως στις εξελίξεις των τελευταίων ετών στη χώρα μας.
Πρωταγωνιστής είναι ο Γιάνγκ, ένας κινηματογραφιστής που ετοιμάζει ένα ντοκιμαντέρ για το πώς η οικονομική κρίση επηρέασε την κοινωνία και έστρεψε τη μικροαστική τάξη προς τα ακροδεξιά. Θεωρεί αυτό το πρότζεκτ την καλύτερη δουλειά της καριέρας του και αφιερώνεται ολοκληρωτικά σε αυτό. Έτσι, έρχεται σε επαφή με τον Χουλκ, μέλος ακροδεξιάς οργάνωσης και πρώην ναρκομανή ώστε να του αποσπάσει μια αποκαλυπτική συνέντευξη. Τα γυρίσματα όμως θα διακοπούν όταν ο ίδιος θα βρεθεί ανάμεσα σε δύο τέρατα εξουσίας, έναν εκπρόσωπο της κοσμικής πλευράς της και τον επικεφαλής της ακροδεξιάς οργάνωσης. Η γυναίκα του Γιάνγκ δεν περνάει απαρατήρητη στα ανδρικά βλέμματα και με το γάμο τους να διανύει κρίση μέσης ηλικίας έχει έναν επιπλέον πονοκέφαλο, ενώ η 17χρονη κόρη τους ζει μέσα σε μια γυάλα η οποία αρχίζει να παρουσιάζει ρωγμές δημιουργώντας του κι άλλα εμπόδια. Και κάπως έτσι για να επιβιώσει και να πετύχει το σκοπό του, ο Γιάνγκ γίνεται το τέρας που με τόση θέρμη στηλίτευε.
Το σενάριο του Ράιτ είναι ένα σύγχρονο νουάρ που δε διστάζει να βουτήξει στις πιο επικίνδυνες πλευρές της καθημερινότητας και η μετάφραση του Γιώργου Μητρόπουλου το φέρνει ακόμη πιο κοντά στο ελληνικό «εδώ και τώρα». Κάλλιστα θα μπορούσαμε να το δούμε ως ταινία του Γιάννη Οικονομίδη και δεν είναι τυχαίο ότι συμμετέχουν δύο ηθοποιοί που έχουν βρεθεί σε ταινίες του (Στάθης Σταμουκάτος και Ερρίκος Λίτσης). Υπάρχει μια διαρκής ένταση που δεν ξέρεις πότε και πώς θα ξεσπάσει και δεν αισθάνεσαι ασφαλής για κανέναν από τους χαρακτήρες. Αυτή η κινηματογραφική αίσθηση του απρόβλεπτου είναι κάτι που δε συναντάς εύκολα στο ελληνικό θέατρο, αφού μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος διαχείρισης των ίδιων γνωστών έργων και λίγες είναι οι φορές που βλέπουμε κάτι εντελώς καινούριο. Στο «Άνιμαλς» υπάρχει αυτό το στοιχείο και για αυτό ίσως να δώσετε μεγαλύτερη βάση στις ανατροπές του έργου παρά στα υπόλοιπα στοιχεία, χωρίς να υστερεί κάτι. Κάθε άλλο.
Η σκηνοθεσία της Ευθαλίας Παπακώστα είναι ευρηματική και εκμεταλλεύεται στο έπακρο τον περιορισμένο χώρο. Με μικρές αλλά διακριτικές αλλαγές θαρρείς πως κάθε σκηνή διαδραματίζεται σε διαφορετικό δωμάτιο, με τα σκηνικά της Ελίνας Λούκου να είναι από τα πιο εύχρηστα που έχουμε δει στο συγκεκριμένο χώρο.
Οι ερμηνείες ανταποκρίνονται στις ανάγκες του έργου και το κάστινγκ αποδεικνύεται πανέξυπνο. Ο Στάθης Σταμουλακάτος καλείται να δείξει την αλλαγή που βιώνει ο κεντρικός ήρωας μέσα σε 75 λεπτά του χρόνου και είναι πειστικός σε αυτό, ειδικά στο τελευταίο κομμάτι της παράστασης. Ο Μάρκος Παπαδοκωσταντάκης ερμηνεύει με δυναμισμό και με μαύρο χιούμορ τον ημιμαθή μπερδεμένο νέο που είδε στην απάνθρωπη ναζιστική ρητορική μια διέξοδο στα προβλήματά του και ο Ερρίκος Λίτσης προκαλεί τρόμο ως επικεφαλής της ακροδεξιάς συμμορίας, ακόμη και αν δε χρειάζεται να υψώσει ποτέ τον τόνο της φωνής του. Λίγοι ηθοποιοί μπορούν να πετύχουν κάτι τέτοιο και ο Λίτσης είναι ένας από αυτούς. Η Τζένη Μπότση αν και μπορεί να φαίνεται ιδιαίτερη επιλογή σε κάποιους, η εμφάνιση και η αύρα της ταιριάζουν γάντι στο συγκεκριμένο ρόλο και όταν η ίδια ξεσπά, εμβαθύνει ώστε να μιλάμε εν τέλει για τον πιο ολοκληρωμένο χαρακτήρα του έργου με τα πιο σαφή κίνητρα. Η Ιωάννα Κολλιοπούλου από την άλλη φέρνει νεανική φρεσκάδα στο ρόλο της κακομαθημένης 17χρονης κόρης, η οποία είναι και από τους πιο σημαντικούς χαρακτήρες της παράστασης καθώς βιώνει μια σκληρή ενηλικίωση με έναν τρόπο που ποτέ δε θα περίμενε. Ο Θανάσης Χαλκιάς είναι ικανοποιητικός στο ρόλο ενός γλοιώδη πολιτικού.
Αν ψάχνετε μια παράσταση που να ενσωματώνει τη βία και την αδικία που βιώνουμε καθημερινά γύρω μας, με διαρκείς ανατροπές και χαρακτήρες που σχηματίζονται μπροστά στα μάτια σας και αγαπάτε το μοναδικό μαύρο χιούμορ του Οικονομίδη, το «Άνιμαλς» είναι ακριβώς ό,τι ψάχνετε. Ακόμη κι αν ωστόσο δε βρίσκετε ελκυστικό κάτι από τα παραπάνω, υπάρχει και πάλι η πιθανότητα να περάσετε ένα ευχάριστο βράδυ παρακολουθώντας ένα σύγχρονο και επίκαιρο έργο με ένα προσεγμένο καστ. Βεβαιωθείτε μόνο ότι θα καθίσετε στις τελευταίες θέσεις για να το απολαύσετε ακόμη καλύτερα.
Γιάννης Μόσχος