Κριτική: Ο διάτρητος χαρακτήρας των Ελλήνων σε έναν ευφυή, καυστικό μονόλογο

papabasileiou-sixtir-euro-mpountroum-draxmi
ΔΕΥΤΕΡΑ, 07 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015

Η Ελένη Πετάση είδε το "Σιχτίρ ευρώ, μπουντρούμ δραχμή, θα πεις κι ένα τραγούδι" και μας μεταφέρει τις εντυπώσεις της.

«A να, αυτό είναι το θέμα της διάλεξής μου, αν δεν χάσω τον ειρμό....» επαναλαμβάνει κάθε τόσο ο ηθοποιός, σκηνοθέτης -και τώρα συγγραφέας- Βασίλης Παπαβασιλείου στον απολαυστικό, «χωρίς ειρμό», εν μέρει παράλογο, μονόλογό του που απευθύνεται τόσο στο προσωπικό του ασύλου όπου ανακηρύχθηκε τρόφιμος της χρονιάς όσο και σε όσους απ’ εμάς που, λόγω συνθηκών, ανήκουμε στην ίδια κατηγορία.
Το γιατί το τεκμηριώνει μέσα στο καυστικό, παραληρηματικό του κείμενο το οποίο επιτίθεται ευφυώς, και με ένα ξεχωριστό χιούμορ που καθιστά αμφίσημο οτιδήποτε αγγίζει, στον διάτρητο χαρακτήρα των Ελλήνων και των πολιτικών της χώρας. 
Προσωπικά βιώματα και ιστορικά γεγονότα γλιστρούν από τον σαρκασμό σε μια φιλοσοφική ενατένιση των πραγμάτων και από κάποια έξυπνα παρεΐστικα αστεία σε μελοδραματικές καταστάσεις (κάτι στο οποίο διαφωνώ καθώς σημάδεψε το τέλος της παράστασης «Σιχτίρ ευρώ, μπουντρούμ δραχμή, θα πεις κι ένα τραγούδι»).
Ο ίδιος υποδύεται τον καταθλιπτικό Φωκίωνα Καπνίδη,  προσωρινό (;) «κάτοικο» του ιδρύματος ΑΑΨΟΥ (Άσυλο Ανιάτως Ψυχασθέντων Ολικής Υστερήσεως), ο οποίος μαζί με τους υπόλοιπους ασθενείς αφέθηκε ελεύθερος για να ψηφίσει στο δημοψήφισμα, παρακολούθησε έκθαμβος το χορευτικό υπερθέαμα στο Σύνταγμα και πιο πριν τη 17ωρη διαπραγμάτευση, πιστεύει, μεταξύ άλλων, πως «στην Ελλάδα μόνο οι νεκροί δεν πεθαίνουν ποτέ» (γι’ αυτό μένει κοντά στο Μουσείο, την Ακρόπολη τον Κεραμεικό) και ομολογεί «Είμαι Eλλην. Ως εκ τούτου, μου είναι αδύνατον να είμαι σοβαρός».
Η συνομιλία του «με τα διαχρονικά ελληνικά και νεοελληνικά ερεθίσματα» πετυχαίνει τον στόχο της, αφήνοντας πίσω της μια ανησυχητική γεύση. Oλα, εξάλλου, έχουν ισοπεδωθεί: το ΝΑΙ και το ΟΧΙ, το μνημόνιο-αντιμνημόνιο, το Δεξιά-Αριστερά.
Ο Παπαβασιλείου ακτινογραφεί ανελέητα τη χώρα και τους συμπατριώτες του, αυτοσαρκάζεται και σαρκάζει τα πάντα γύρω του, μας κοιτάζει στα μάτια λες και θέλει να εκμαιεύσει την ενοχή μας, προκαλεί το γέλιο και ταυτόχρονα τη θλίψη μας. Είναι ένας αυθεντικός θεατρίνος, ένας διανοούμενος καλλιτέχνης, ένας ουσιαστικός δημιουργός που σ’ αυτή του την απόπειρα, χωρίς να διατείνεται πως επιχειρεί κάτι παραπάνω από ένα σχόλιο, στοιχειώνει τους θεατές με την καταγγελία του.
Γεμίζοντας με τη δυναμική παρουσία του τη σκηνή της Φρυνίχου, εξερευνώντας τα όρια της γλώσσας και τις εκφραστικές του δυνατότητες, δίνει ένα ρεσιτάλ ηθοποιίας, ένα ζηλευτό μάθημα υποκριτικής.

Ελένη Πετάση
[email protected]