Τέσσερα σουρεαλιστικά μονόπρακτα του Ντ. Αϊβις με αστραφτερό χιούμορ
Η Ελένη Πετάση γράφει κριτική για την παράσταση «Ο Φίλιπ Γκλας αγοράζει μια φραντζόλα ψωμί».
Τέσσερα μονόπρακτα του Ντέιβιντ Αϊβις (1950) από το έργο του «Το κάθε πράγμα στην ώρα του» (γράφτηκαν μεταξύ 1987-1993 και παίχτηκαν για πρώτη φορά μαζί με άλλα δύο στη Νέα Υόρκη το 1993) παρουσιάζονται στη θαυμάσια παράσταση της ομάδας Ατονάλ.
Επισημαίνοντας τη χαμένη υπόθεση της γλώσσας ως δίαυλο επικοινωνίας και θυμίζοντας τα λόγια του Λόρενς Ντάρελ «...πώς να περιγράψω όλα αυτά με ένα τόσο ασταθές μέσο όπως οι λέξεις…», τα σουρεαλιστικά κείμενα του Αμερικανού δημιουργού φλερτάρουν με το Θέατρο του Παραλόγου σε μια πιο εύπεπτη μορφή.
Κύριος στόχος τους να παρωδήσουν την κενότητα της νεοϋορκέζικης διανόησης (που τόσο εύστοχα σατιρίζει στις ταινίες του ο Γούντι Αλεν), τη σοβαροφάνεια, τις ελλειμματικές ανθρώπινες σχέσεις αλλά και ιστορικά πρόσωπα από τον χώρο της πολιτικής, των επιστημών και των τεχνών.
Οπως τον Τρότσκι (στο «Παραλλαγές στον θάνατο του Τρότσκι») που περιφέρεται με ένα τσεκούρι καρφωμένο στο κεφάλι του, θεωρώντας ότι είναι ζωντανός παρότι διαβάζει στην εγκυκλοπαίδεια ότι πέθανε δολοφονημένος ή ένα επιστημονικό πείραμα με πιθήκους (εκ των οποίων ο ένας ονομάζεται Κάφκα) που πρέπει να γράψουν τον Αμλετ προκειμένου να αποκτήσουν την ελευθερία τους («Λόγια, λόγια, λόγια»).
Η γελοιότητα του ερωτικού παιχνιδιού, από την άλλη πλευρά, αντικατοπτρίζεται στο ξεκαρδιστικό «Κανένα πρόβλημα» και ο σχολιασμός του μινιμαλισμού στοχοποιεί τον Φίλιπ Γκλας (στο μονόπρακτο που φέρει και τον τίτλο της παράστασης), παραπέμποντας -ακόμα και στη φόρμα (ελάχιστες λέξεις, επαναλαμβανόμενα μουσικά μοτίβα)- στην περίφημη όπερά του «Einstein on the beach» την οποία σκηνοθέτησε ο Μπομπ Γουίλσον το 1976.
Τέσσερα διαμαντάκια, λοιπόν, με αστραφτερό χιούμορ και ποικίλες αναφορές σε άλλα κείμενα, σκηνοθετημένα με ευρηματικότητα και φαντασία από τη Σοφία Μαραθάκη. Εχοντας στη διάθεσή της ταλαντούχους ηθοποιούς (Φωτεινή Παπαχριστοπούλου, Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, Γιώργος Σύρμας και την ίδια) που χειρίζονται τον λόγο σαν μουσική παρτιτούρα και εκτελούν με απόλυτο συντονισμό και ακρίβεια κινησιολογικές ακροβασίες, δημιουργεί μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παράσταση.
Στην επιτυχία της συνεισφέρουν η χυμώδης μετάφραση της Αιμιλίας Κρητικού, το λιτό σκηνικό του Κωνσταντίνου Ζαμάνη, τα εύστοχα κοστούμια της Βασιλικής Σύρμα και οι καλοί φωτισμοί του Σάκη Μπιρμπίλη.
Ελένη Πετάση - [email protected]