Κριτική: Η «φαλακρή τραγουδίστρια» μέσα από ελπιδοφόρο και δροσερό βλέμμα

a1
ΤΕΤΑΡΤΗ, 25 ΜΑΙΟΥ 2016

Είναι ελπιδοφόρο να βλέπεις άγνωστους στο αθηναϊκό κοινό, αλλά και στην ουσία πρωτοεμφανιζόμενους δημιουργούς να αντιμετωπίζουν τη θεατρική πράξη με τόση ωριμότητα και φαντασία.

Μια τέτοια εμπειρία είχαμε πρόσφατα στο «Θησείο, ένα Θέατρο για τις Τέχνες» στο πλαίσιο μιας σειράς από επιλεγμένες παρα-στάσεις νέων καλλι-τεχνών που εγκαινίασε ο Μιχαήλ Μαρμαρινός με τίτλο «Το δροσερό βλέμμα».

Η σκηνική και κειμενική σύνθεση που παρακολουθήσαμε από, ως επί το πλείστον, φοιτητές και απόφοιτους του Τμήματος Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ξεκίνησε την πορεία της στα πλαίσια του μαθήματος σκηνοθεσίας του Μαρμαρινού και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά πριν από ένα χρόνο στο κοινό της συμπρωτεύουσας (Μικρό Φεστιβάλ του Δήμου Καλαμαριάς).  

Έχοντας ως έναυσμα το ομώνυμο έργο του Ευγένιου Ιονέσκο (1950) και με τον πειραγμένο τίτλο «Το ζήτημα της φαλακρής τραγουδίστριας - συμβαίνουν αυτά καμιά φορά», η παράσταση με τον δικό της τρόπο εισβάλλει ουσιαστικά στο σύμπαν του Θεάτρου του Παραλόγου.

Η σκηνοθέτης Μαριλένα Κατρανίδου, χρησιμοποιώντας ως δομικό στοιχείο το ιντερμέδιο αλλά και τη ζωντανή μουσική, εμπλουτίζοντας το κείμενο (μετάφραση Ερρίκου Μπελιέ) με ανόμοια υλικά -ταινίες (Pulp fiction, Καράτε Κιντ, The big Lebowski κ.α.), ανέκδοτα, τραγούδια, ιστορίες- και προσθέτοντας  φράσεις των ερμηνευτών, σχεδιάζει λεπτομερειακά την, κατά Ιονέσκο, «γελοιογραφία της μικροαστικής σκέψης».

Κυρίαρχο στοιχείο στο έργο «η καταστροφή της γλώσσας» (ας σημειωθεί ότι ο συγγραφέας ήθελε αρχικά να το ονομάσει «Η τραγωδία της γλώσσας») από ανθρώπους που αδυνατούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους αλλά και, μην μπορώντας να σκεφτούν και να αισθανθούν, δεν έχουν τίποτα να πουν - γεγονός που στην προκειμένη περίπτωση, πέρα από τον αποδιοργανωμένο λόγο του πρωτότυπου, εκφράζεται μέσα από πολυγλωσσικούς διαλόγους (στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά).

Κατ’ επέκταση χαρακτήρες «που τους χωρίζει η ίδια τους η γλώσσα», πνιγμένοι στην ανία και τη μοναξιά των επιφανειακών σχέσεων, με ισοπεδωμένη την ταυτότητά τους, εγκλωβίζονται σε έναν ακατάσχετο, κενό νοήματος, βερμπαλισμό που χάνει το μέτρο ηθελημένα, όπως τον έχει χάσει και ο σύγχρονος κόσμος μας.

Σ’ αυτήν την πλούσια σε συμβολισμούς κωμωδία, όπου «το κωμικό στοιχείο είναι πιο κοντά στην απελπισία παρά το τραγικό», όπως υποστήριζε ο Ιονέσκο, ελλοχεύουν φλέγοντα υπαρξιακά και κοινωνικά ζητήματα.

Η ευφυής σκηνική πρόταση της Μαριλένας Κατρανίδου, που εμπλουτίζεται με μια άψογα συντονισμένη κινησιολογία, οφείλει πολλά στους ηθοποιούς / περφόρμερ που την εκτελούν: Αλίκη Ατσαλάκη, Γεωργία Κυριαζή, Ειρήνη Κυριακού, Χρήστο Στρινόπουλο, Αλέξη Τσιάμογλου και τους μουσικούς Δημήτρη Λώλη, Χρήστο Παπαδόπουλο.

ΕΛΕΝΗ ΠΕΤΑΣΗ / [email protected]