Κριτική: Ανείπωτες ιστορίες σε θέατρο του λόγου με ρεσιτάλ ερμηνειών

kalogeros1
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016

Η Ελένη Πετάση γράφει για την παράσταση Ο Καλόγερος

Γκιακ σημαίνει στα αρβανίτικα αίμα, συγγένεια εξ αίματος, φυλή, φόνος που γίνεται για λόγους εκδίκησης. Γκιακ είναι ο τίτλος μιας σειράς διηγημάτων του Δημοσθένη Παπαμάρκου (εκδόσεις Αντίποδες) που με ιδιαίτερη φροντίδα δραματοποιήθηκαν από την Ελένη Τριανταφυλλοπούλου και παίζονται στο Skrow Theater σε σκηνοθεσία Θανάση Δόβρη.

Η προφορικότητα, η λεπτομερής σκιαγράφηση των χαρακτήρων και η δύναμη της γλώσσας οδήγησαν μοιραία έξι από τις εννέα σκληρές ιστορίες στη σκηνική τους παρουσίαση. Από την άλλη, η αρβανίτικη διάλεκτος των κειμένων -καθώς ο νέος Έλληνας συγγραφέας,  μεγαλωμένος στην Μαλεσίνα, αρδεύει την ντοπιολαλιά της-  περιορίστηκε αλλά και επεξεργάστηκε ουσιαστικά, έτσι ώστε ο τραχύς λόγος που φλέγεται από ενέργεια να γίνεται κατανοητός, να ρέει πηγαία χωρίς να αλλοιώνεται το νόημά του.

Μια λιτή, ουσιαστική παράσταση που δεν πρέπει να χάσετε. 

Οι ευλύγιστοι ιστοί της ανθρώπινης μνήμης εξορύσσουν εδώ φρικιαστικές στιγμές της Ιστορίας μέσα από τις ωμές αφηγήσεις τεσσάρων πρώην στρατιωτών, κυρίως του Μικρασιατικού πολέμου. Αφηγήσεις προσωπικές, εξομολογητικές, βίαιες, πνιγμένες στο αίμα και ταυτόχρονα  συναισθηματικές, που σκάβουν μέσα στην τραυματισμένη τους ψυχή, αναζητώντας τη λύτρωση.

Αυτοί οι άντρες που ξεκίνησαν αθώοι από τα χωριά τους για να βρεθούν αντιμέτωποι με μια απίστευτη θηριωδία και να προβούν σε ανατριχιαστικές πράξεις που αλλοίωσαν τον χαρακτήρα τους, όταν πια γύρισαν στον τόπο τους δεν μπόρεσαν ποτέ να ενταχθούν στο  κοινωνικό τους περιβάλλον. Απομονωμένοι από τους συγχωριανούς τους, με την «ενοχή» να τριβελίζει το μυαλό τους, μη έχοντας πια «εαυτό» για να δώσουν στους άλλους, βρίσκουν διέξοδο στην εξιστόρηση των τραυματικών εμπειριών τους.

Φρικιαστικές στιγμές της Ιστορίας μέσα από τις ωμές αφηγήσεις τεσσάρων πρώην στρατιωτών.

Ο ηθοποιός Θανάσης Δόβρης, που καταπιάνεται για πρώτη φορά με τη σκηνοθεσία, και τέσσερις εξαιρετικοί ηθοποιοί-αφηγητές (αφήνοντας ο καθένας πίσω του τη δική του αύρα) έμπλεξαν με μαεστρία τις διαφορετικές ιστορίες, πάντρεψαν τον ζόφο με το χιούμορ, ζωντάνεψαν ένστικτα και συναισθήματα που γεννοβολάει η απόγνωση.

Η παράσταση μας κοινωνεί σε έναν κόσμο που ανέδειξε στην κριτική του για το βιβλίο ο Χρίστος Παπαγεωργίου (diastixo, 2014): «Στη μάχη δεν υπάρχουν καλοί και κακοί, όλοι είναι ίδιοι, όλοι σφάζουν, σκοτώνουν, βιάζουν, καταστρέφουν... Ο Παπαμάρκος ανατρέπει όλα όσα γνωρίζουμε ως επίσημη Ιστορία... όλα όσα έγραψαν στα βιβλία με τα οποία μεγαλώσαμε, όλα όσα ως ιερά και όσια διαφυλάξαμε μέσα μας και τα οποία αποτελούν ένα τεράστιο ψέμα...».

Σ’ αυτή τη λιτή, ουσιαστική παράσταση, ο εξωστρεφής, απολαυστικός Στέλιος Ιακωβίδης, ο κωμικοτραγικός Γρηγόρης Ποιμενίδης, ο βαθιά εσωτερικός Σωτήρης Τσακομίδης και η Εύη Σαουλίδου, που στην ποιητική «Παραλογή» απέδωσε έξοχα τον έμμετρο λόγο, δίνουν ρεσιτάλ ερμηνείας. Θέατρο του λόγου που δεν πρέπει να χάσετε.

ΕΛΕΝΗ ΠΕΤΑΣΗ / [email protected]