Λένα Παπαληγούρα: «Η ανθρώπινη φύση είναι άπληστη και η απληστία γεννά μίσος, βία»
Η Λένα Παπαληγούρα «ταξιδεύει» στη σύγχρονη Μέση Ανατολή, μέσα από το έργο «Πυρκαγιές» του Ουαζντί Μουαουάντ, που παρουσιάζεται στο Εθνικό Θέατρο, σε μία εναλλακτική μορφή χρήσης της Κεντρικής Σκηνής, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη.
Εκεί όπου ο πόλεμος, οι σκοτωμοί και η εκδίκηση αποτελούν τρόπο ζωής, παρόν και παρελθόν εναλλάσσονται σε ένα εκπληκτικό σύγχρονο κείμενο, με αναφορές στον μύθο του Οιδίποδα. Η ηθοποίος «χάνεται» στο συγκλονιστικό τοπίο του έργου, και μας μιλά για την παράσταση.
Πείτε μας λίγα λόγια για τον συγγραφέα του έργου.
Ο πολυβραβευμένος Καναδός συγγραφέας Ουαζντί Μουαουάντ γεννήθηκε στον Λίβανο, το 1968. Γράφει, παίζει και σκηνοθετεί. Έζησε για λίγο στη Γαλλία, ενώ το 2007 ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Εθνικού Κέντρου Τεχνών Γαλλικού Θεάτρου, στην Οτάβα.
Έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα προσωπική γραφή. Γράφει με έναν σχεδόν ποιητικό λόγο και έχει μια πολύ ιδιαίτερη σχέση με τη γαλλική γλώσσα. Το θέατρο που γράφει προκαλεί, ξυπνά, αναρωτιέται, ξεσηκώνει. Μου αρέσει πολύ.
Ποιος είναι ο χώρος και ο χρόνος εξέλιξης της ιστορίας;
Στο έργο υπάρχουν δύο τόποι και δύο χρόνοι. Το παρόν και το παρελθόν, το τώρα και οι αναμνήσεις, ο Καναδάς και η Μέση Ανατολή.
Όλα αυτά μπερδεύονται και συνθέτουν ένα περίεργο παζλ, κάτι μεταξύ θρίλερ και παραμυθιού. Είναι ένα βαθιά πολιτικό έργο.
Πώς εμπνέεται το κείμενο από τον μύθο του Οιδίποδα;
Το έργο μιλά για ένα ταξίδι, μια περιπλάνηση που οδηγεί στην αλήθεια και την ενηλικίωση. Η ανακάλυψη της αλήθειας είναι οδυνηρή, αλλά ταυτόχρονα λυτρωτική, όπως στις αρχαίες τραγωδίες. Βλέποντας κάποιος την παράσταση, θα καταλάβει τη σχέση αυτού του ταξιδιού με τον Οιδίποδα.
Ποια είναι τα πιο ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά του έργου;
Ο λόγος, οι χαρακτήρες και η ίδια η πλοκή της ιστορίας. Ο τρόπος που μπερδεύονται οι χρόνοι, ο τρόπος που σιγά σιγά αποκαλύπτονται οι πληροφορίες.
Πού εστιάζει η σκηνοθετικά ματιά του Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη;
Νομίζω ότι η σκηνοθεσία του στοχεύει στο να αναδειχτεί το έργο, να κατανοήσει ο θεατής τους χαρακτήρες και να τους αγαπήσει, αλλά και να μπει μέσα στην ιστορία, να χαθεί στην ατμόσφαιρα και τις μυρωδιές της, να ακούσει αυτόν τον υπέροχο λόγο του Μουαουάντ.
Θεωρείτε πως εμείς οι κάτοικοι του δυτικού κόσμου συνειδητοποιούμε τι ακριβώς συμβαίνει στη εμπόλεμη Μέση Ανατολή ή είμαστε όλοι πολύ απασχολημένοι με τον δικό μας μικρόκοσμο;
Δεν ξέρω αλήθεια! Εγώ με ντροπή ομολογώ ότι, πριν έρθω σε επαφή με αυτό το έργο, είχα πολλές πληροφορίες συγκεχυμένες στο μυαλό μου. Δεν είχα συνειδητοποιήσει τι ακριβώς συμβαίνει.
Ήξερα κάποια πράγματα, αλλά όλα μπερδεμένα. Αυτήν την περίοδο, διάβασα πολύ γι’ αυτήν την παράσταση και μου αποκαλύφθηκε ένας ολόκληρος κόσμος. Έπαθα σοκ από τη φρίκη και τον παραλογισμό του εμφύλιου πολέμου, αλλά γοητεύτηκα και αφάνταστα από τον πολιτισμό της Μέσης Ανατολής!
Ποιο είναι το μεγαλύτερο δεινό του κόσμου μας;
Φοβάμαι ο ίδιος ο άνθρωπος, που είναι ικανός για το καλύτερο αλλά και για το χειρότερο. Η ανθρώπινη φύση είναι άπληστη και η απληστία γεννά μίσος, βία και φέρνει την καταστροφή.
Όταν κοιτάτε γύρω σας, βλέπετε κάτι ελπιδοφόρο για ένα πιο όμορφο αύριο;
Πιστεύω πολύ στην αγάπη. Νομίζω ότι κάθε άνθρωπος, όταν του δοθεί αγάπη, μπορεί να κάνει θαύματα. Ελπίδα μου δίνει η αθωότητα των μικρών παιδιών, οι ανθισμένες πορτοκαλιές στη μέση της Ιπποκράτους, μια ωραία παράσταση, ένα μυθιστόρημα, μια αγκαλιά από έναν άνθρωπο που αγαπώ.
Tαυτότητα παράστασης: μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου, σκηνοθεσία - φωτισμοί: Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου, βίντεο: Μιχάλης Κλουκίνας, βοηθός σκηνοθέτη: Βάλια Ποιμενίδου, δραματολόγος παράστασης: Έλενα Καρακούλη. Παίζουν: Δημήτρης Πιατάς, Θέμις Μπαζάκα, Μιχάλης Μητρούσης, Μαρία Κεχαγιόγλου, Θεμιστοκλής Πάνου, Γιώργος Συμεωνίδης, Λένα Παπαληγούρα, Νικόλας Παπαγιάννης, Χριστίνα Μαξούρη, Βασίλης Παπαγεωργίου, Ιωάννα Κολλιοπούλου.
Πληροφορίες: Εθνικό Θέατρο – Επί Σκηνής (Κεντρική Σκηνή), Αγίου Κωνσταντίνου 22-24, τηλ. 210 5288173, 210 5288170, 210 5288171, 210 3305074, 210 7234567 (μέσω πιστωτικής κάρτας) και στο www.n-t.gr . Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Πέμπτη και Παρασκευή: 17.00, Τρίτη: 17.00 και 20.30. Τιμές εισιτηρίων: 15, 10, 13 (φοιτητικό) ευρώ.
ΓΙΩΡΓΟΣ Σ. ΚΟΥΛΟΥΒΑΡΗΣ