Μια ανανεωμένη χορογραφική γλώσσα σε εποχή αλήθειας, είναι η «αίσθηση» που αποκόμισε η Ελενη Πετάση από την παράσταση «Era poVera», που παρουσιάζει η ομάδα «Αερίτες» στη Στέγη Γραμμάτων.

Αερίτες: μια λέξη που ακούγεται από γέροντες της Κρήτης, όταν θέλουν να περιγράψουν κάτι που έρχεται από τον ουρανό. Αυτή τη λέξη επέλεξε η Πατρίτσια Απέργη για να ονομάσει την ομάδα της, που προσγειώθηκε «ουρανοκατέβατη» στο χορευτικό τοπίο της χώρας μας και, με τρεις μόνο μεγάλης διάρκειας παραγωγές, κατάφερε να διακριθεί ως μία από τις πιο ουσιαστικές παρουσίες της νεώτερης γενιάς.

Στην προκειμένη περίπτωση, η ανανέωση της χορογραφικής γλώσσας ίσως δεν κατοικεί κατ’ ανάγκην στην επινόηση νέας φόρμας όσο σε μια συσχέτιση οικείων μορφών που διαθέτουν όμως το δικό της ιδιαίτερο βλέμμα.

Σπάνια συναντά κανείς τέτοια ενδοσκοπική διάθεση, διεισδυτική λειτουργία και δραματουργική ικανότητα. Γεγονός που επιβεβαιώνει επιτυχώς τις προθέσεις της ομάδας για ένα «καλλιτεχνικό πείραμα που παράγεται από τη σύμπραξη θεωρητικής, δραματουργικής και κινησιολογικής έρευνας».

Η έρευνα για την «Εra poVera», που διήρκεσε πάνω από έξι μήνες, βυθίστηκε στα έγκατα της πόλης, σε όλα όσα την πυροδοτούν, σε εκείνες τις δράσεις και αντιδράσεις των ανθρώπων της που σηματοδοτούν την πορεία μιας αδιέξοδης κοινωνίας του «Ευ ζην». Για να σταθμεύσει εν τέλει στην προοπτική ενός επικείμενου επαναπροσδιορισμού αναγκών και στην ενδεχόμενη ελπιδοφόρα διεκδίκηση μιας νέας, σωτήριας, κοινωνικοπολιτικής συνθήκης.

Ο διττός τίτλος του έργου, εξάλλου, εμπεριέχει τη «φτωχή» όσο και «αληθινή εποχή» που διανύουμε (από το «vero» που σημαίνει αληθινό), καθώς οι συνθήκες μάς αναγκάζουν πια να αντιμετωπίσουμε καταπρόσωπο την αλήθεια και με αυτή τη συνείδηση να πορευτούμε αναλόγως.

Στη κεντρική σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, με φόντο ένα υποβαθμισμένο σημείο του άστεως, άδειο από περιττά αντικείμενα, οκτώ χορευτές αντιμετωπίζουν τη συλλογική πλάνη ενός λαού που για ατελείωτες δεκαετίες τρεφόταν με ψευδαισθήσεις. «Χορεύοντας τις ψευδαισθήσεις», λοιπόν, αλλά και αποτυπώνοντας καθημερινές ιστορίες τρέλας που όλοι βιώνουμε, οι «Αερίτες» συνδυάζουν το σύγχρονο χορό με διάφορα είδη σωματικής έκφρασης, τα οποία αναπτύχθηκαν στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα των μεγαλουπόλεων: capoeira από τους σκλάβους της Βραζιλίας, Parkour (ένας τρόπος αστικής πολεμικής τέχνης με στοιχεία ακροβασίας), breakdance και streetdance που πηγάζουν από τις αφρικανικές χώρες.

Αυτό το ετερόκλητο πλήθος ανθρώπων (άλλοι υποταγμένοι, άλλοι αμετανόητοι διαδηλωτές και άλλοι απλώς απόλυτα συντετριμμένοι) που ψαχουλεύει στα σκουπίδια αναζητώντας τη χαμένη του ταυτότητα και αγωνίζεται να αρθρώσει τη φωνή του ενάντια στην ισοπέδωση της εξουσίας, εκφράζει την σύγκρουσή του με αφηνιασμένη σωματικότητα. Ο επαναληπτικός κινησιολογικός κώδικας της παράστασης, που η υπόκωφη έντασή της υποστηρίζεται εξαιρετικά από την μουσική του Δημοσθένη Γρίβα (εκτελεσμένη ζωντανά από τρεις μουσικούς) αλλά και από κομμένες ανάσες, κραυγές και αλλόκοτους ανθρώπινους ήχους, διακόπτεται από πύρινους και κυρίως ακαταλαβίστικους λόγους δημαγωγών. Εύρημα καίριο. Οπως καίριο είναι και το κείμενο-μανιφέστο που διανέμεται στους θεατές πριν από την έναρξη του θεάματος:

«Εγώ γνωρίζω την αλήθεια. Εγώ λοιπόν είμαι ο κύριος της παρτίδας, γιατί μπορώ να ακούσω το τρομερό βογκητό του συνόλου μέσα στις φανταχτερές εικόνες του ξημερώματος... Εγώ είμαι αυτός που εξομολογείται αδιαλείπτως για να μην ξεχαστεί το ακραίο αναφιλητό του αναρχικού. Εγώ είμαι η επέτειος όλων των μαστιγωμάτων από τους πιο ανελέητους ανέμους, χαρακωμένος με τα πιο όμορφα σημάδια της δουλειάς και των ονείρων που δεν παύουν να είναι σπουδαία επειδή είναι ανεκπλήρωτα...».

Ακούγοντας τα αναφιλητά των σύγχρονων πόλεων (η Αθήνα δυστυχώς εντάσσεται ανάμεσά τους, καθώς συγκεντρώνει όλες τις απαιτούμενες προϋποθέσεις), διανθίζοντας τη φρίκη με μαύρο χιούμορ, βρίσκοντας κάποιες ρωγμές για να χωρέσουν ακόμα και τον έρωτα σε τούτη την πολιτική ελεγεία, οι Αερίτες βομβαρδίζουν ανελέητα τις αισθήσεις και τα συναισθήματά μας. Για να καταλήξουν στη συμβολική κατάρρευση κάθε ουτοπίας.

ΕΛΕΝΗ ΠΕΤΑΣΗ - [email protected]