Ενα θέαμα ευφρόσυνο, ευρηματικό και στοχαστικό, μας μεταφέρει η Ελένη Πετάση από την παράσταση «Hans was Heiri», που δημιούργησαν ο χορογράφος-ακροβάτης Μάρτιν Τσίμερμαν και ο συνθέτης/DJ Ντμίτρι ντε Περό, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών 2012.

Σε μια κρίσιμη εποχή για την Ελλάδα, που τροφοδοτείται από μαζικές ψευδαισθήσεις, άκρατο θυμό, αλλά και φόβο στα όρια του πανικού, η τέχνη είναι το τελευταίο καταφύγιο αφύπνισης των ουσιαστικών αναγκών μας, ο μοναδικός τρόπος για την κατάκτηση της εσωτερικής μας απελευθέρωσης. Και ταυτόχρονα «διδάσκει» τη φαντασία, ανοίγει ορίζοντες απόδρασης, δημιουργεί πεδία αντίστασης αλλά και ανάτασης.

Αυτό το αξίωμα υπηρετεί με σθένος το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου του Γιώργου Λούκου. Ακόμη και σήμερα, που οι οικονομικές συνθήκες το αναγκάζουν να συρρικνώσει το πρόγραμμά του, ενώ οι ακυρώσεις διαδέχονται η μία την άλλη, μας υποδέχεται με μια σειρά πνευματικά ερεθιστικές παραστάσεις.

Παρότι, λοιπόν, δεν θα δούμε τελικά μια σειρά από ξένα και ελληνικά συγκροτήματα -όπως το Berliner Ensemble με τον Μπομπ Ουίλσον και τον Κλάους Πάιμαν, το Βασιλικό Δραματικό Θέατρο της Στοκχόλμης, τη σαιξπηρική ομάδα Propeller, τη χορογράφο Ζιλί Νιοs, τις παραστάσεις του Δημήτρη Κουρτάκη, του Ευριπίδη Λασκαρίδη (με την Ολια Λαζαρίδου) και του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου- μας περιμένουν ενδιαφέρουσες εμπειρίες.

Η έναρξη έγινε με τους γνωστούς σε μας Τσίμερμαν & ντε Περό, που πριν από δύο χρόνια είχαμε απολαύσει το ιδιαίτερο ιδίωμά τους, με το θέαμα «Oper Opis».

Μιμική, χορός, ακροβατικές επικινδυνότητες, πρακτικές του τσίρκου, ευρηματικές εικαστικές και μουσικές παρεμβάσεις συναλλάσσονται με ίσους όρους.

Το ευφάνταστο αυτό δίδυμο, επηρεασμένο από τις δημιουργίες του Ζακ Τατί και σμίγοντας ποικίλες μορφές τέχνης με παιδική αθωότητα, μας μύησε και πάλι σε ένα πολυσύνθετο σύμπαν, όπου μιμική, χορός, ακροβατικές επικινδυνότητες, πρακτικές του τσίρκου, ευρηματικές εικαστικές και μουσικές παρεμβάσεις συναλλάσσονται ίσοις όροις. Αποσπώντας κρυμμένα μηνύματα από τα ανθρώπινα σώματα, από αντικείμενα και ήχους, σαν περσόνες βωβού κινηματογράφου, τα επτά πρόσωπα της παράστασης (ανάμεσά τους ο χορογράφος-ακροβάτης Μάρτιν Τσίμερμαν και ο συνθέτης/DJ Ντμίτρι ντε Περό) επιχείρησαν να ερευνήσουν κάποιες από τις βασικές μας αντιφάσεις.

Και αναρωτήθηκαν: «Τι είμαστε τελικά;» Διαφορετικοί, ίδιοι ή απλώς διαφορετικοί στην ομοιότητά μας;». Μήπως αυτή η εμμονική ανάγκη για διαφορετικότητα και η διαρκής προσπάθεια να αποδείξουμε πόσο ξεχωριστοί, είμαστε αφαιρεί το δικαίωμα στην ευτυχία;

H απάντηση δόθηκε πριν καν αρχίσει η παράσταση, καθώς ο τίτλος της «Hans was Heiri», σε μια ευρύτερη μετάφραση, σημαίνει: «Τελικά όλοι είμαστε ίδιοι».

Οι «ομοιότητές» μας, ωστόσο, δεν έγιναν απόλυτα κατανοητές στη σουρεαλιστική αυτή περιπέτεια. Αν κάτι αναδείχτηκε -και μάλιστα με υπόγειο χιούμορ-, είναι μικρολεπτομέρειες της καθημερινότητας, που κατά κάποιον τρόπο όλοι γνωρίζουμε. Μιας καθημερινότητας που αντικατοπτρίζει βέβαια τη διασαλευμένη, απόλυτα μοναχική, εποχή μας. Κατ' επέκταση, είδαμε τους δυνατούς να κακοποιούν τους αδύνατους, τη σεξουαλική πράξη να πραγματοποιείται στο κενό, ανθρώπους να τρέχουν σαν ζαλισμένα μυρμήγκια στο συνεχώς περιστρεφόμενο σκηνικό (ένα διώροφο σπίτι χωρισμένο σε τέσσερα συμβολικά δωμάτια-κουτιά), να πέφτουν ο ένας πάνω στον άλλο, να επιδίδονται σε ασκήσεις γιόγκα, προσπαθώντας μάταια να ηρεμήσουν ή να πραγματοποιούν θεαματικές επιδείξεις, παρότι ο κόσμος τους αναποδογυρίζει συνεχώς.

Ντυμένοι αλλόκοτα, ισορροπούν μέσα στην απόλυτη ανισορροπία.

Ντυμένοι αλλόκοτα -άλλοι παραπέμποντας στον Μάικλ Τζάκσον, άλλοι σε κλόουν και άλλοι προβάλλοντας τα εσώρουχά τους (όπως ο κύριος με το μπλε σακάκι και τις πράσινες γόβες)- ισορροπούν εν τέλει μέσα σε τούτη την απόλυτη ανισορροπία.

Ενα θέαμα ευφρόσυνο, αν και φλύαρο (οι τελευταίες σκηνές θα μπορούσαν να συμπτυχθούν), ευρηματικό, αν και επιφανειακά στοχαστικό. Πάνω από όλα, όμως, ένα θέαμα με εξαιρετική αισθητική και εξαιρετικούς περφόρμερ.

ΕΛΕΝΗ ΠΕΤΑΣΗ[email protected]