Διατροφικές ακρότητες: μήπως ακολουθείτε κι εσείς τις λάθος συμβουλές;
Η κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Χριστίνα Μπαλαμώτη, μιλά για τις διατροφικές ακρότητες και παγίδες στις οποίες πέφτουν οι περισσότεροι, προσπαθώντας να χάσουν βάρος ακολουθώντας τις λάθος συμβουλές.
Δυστυχώς, ενώ ο κόσμος χρειάζεται περισσότερο από ποτέ να γνωρίζει πως να τρέφεται σωστά, εντούτοις επικρατεί σύγχυση για το τι τελικά σημαίνει υγιεινή διατροφή. Για την κατάσταση αυτή ευθύνονται λαθεμένες πληροφορίες που δημοσιεύονται σε περιοδικά, εφημερίδες, διαφημίσεις προϊόντων στην τηλεόραση, αλλά και ο ίδιος ο καταναλωτής που εμπιστεύεται τη διατροφή του σε μη ειδικούς.
Δεν είναι λίγοι οι γυμναστές, για παράδειγμα, που παροτρύνουν τον κόσμο να ακολουθεί διατροφή με υψηλή πρωτεΐνη, γιατροί που χορηγούν δίαιτες με ψητά και σαλάτες, καταστήματα διατροφής που προωθούν υποκατάστατα γευμάτων και πολλά άλλα προϊόντα.
Ιδιαίτερα εύπιστες σε θέματα που αφορούν την εξωτερική εμφάνιση και κατ’ επέκταση τη διατροφή φαίνεται να είναι οι γυναίκες. Εκ φύσεως οι γυναίκες είναι φιλάρεσκα όντα γεγονός που τις καθιστά εύκολα «θύματα» προς εκμετάλλευση. Αν κανείς αναλογιστεί ότι στη φυσική φιλαρέσκεια έρχεται να προστεθεί και η συνεχώς αυξανόμενη ψυχολογική πίεση που ασκείται στις γυναίκες από τα πρότυπα που προβάλλονται καθημερινά, τότε είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί οι γυναίκες είναι πλέον τόσο ανταγωνιστικές και όχι σπάνια καταφεύγουν για το σκοπό αυτό σε ακρότητες.
Κάτωθι σας παραθέτω λοιπόν 4 προβλήματα που καλούμαι να αντιμετωπίσω καθημερινά ως Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος:
Είναι ευνόητο ότι σε διαιτολόγο καταφεύγουν άτομα που πρέπει να χάσουν βάρος. Πολύ συχνά όμως, διαιτολόγο επισκέπτονται και άτομα που ΔΕΝ χρειάζεται να χάσουν ουσιαστικά βάρος και εμμένουν στην αντίληψη τους ότι το σώμα τους έχει περιττό λίπος που πρέπει να χαθεί. Πρόκειται για άτομα με διαταραγμένη εικόνα σώματος, δηλαδή δεν μπορούν να δουν το σώμα τους στις πραγματικές του διαστάσεις και μοιάζει σαν να κοιτούν τον εαυτό τους μέσα από μεγεθυντικό φακό. Αρκετά από αυτά τα άτομα μπορεί να εκδηλώσουν ακόμα και ψυχογενή ανορεξία. Η εμμονή του να υποβάλλεται κανείς συνεχώς σε δίαιτα ακόμα κι όταν δεν υπάρχει λόγος είναι αποτέλεσμα των κοινωνικών προτύπων που επικρατούν και προβάλλονται συνεχώς ως η ιδανική εικόνα που πρέπει να έχει κανείς προκειμένου να αξιώνει μερίδιο στην ευτυχία. Πρόκειται βέβαια περί αυταπάτης διότι το χαμηλό σωματικό βάρος δεν φέρνει την ευτυχία, αλλά προβλήματα υγείας!
2) Γρήγορη απώλεια βάρους
Στα περισσότερα περιστατικά με πλεονάζον βάρος, υπάρχει η τάση της γρήγορης απώλειας των κιλών. Μπορεί λοιπόν κανείς να ξεκινά από τη σωστή βάση, όμως η μανία να χαθούν όλα τα περιττά κιλά σε σύντομο χρονικό διάστημα –πολλές φορές σε μη ρεαλιστικό χρόνο– οδηγεί πολλές γυναίκες σε τακτικές όπως μονοφαγία π.χ. φρουτοφαγία, εκούσια μείωση θερμίδων του διαιτολογίου, χρήση αδυνατιστικών προϊόντων (χάπια, κρέμες, υποκατάστατα γεύματος) ακόμα και αφαγία (πλήρη αποχή από το φαγητό). Γύρω από αυτή την ψυχολογία των γυναικών έχει στηθεί ολόκληρη βιομηχανία προϊόντων και υπηρεσιών η οποία προωθεί τέτοιου είδους συμπεριφορές. Το ερώτημα λοιπόν είναι: σε μία αγορά δισεκατομμυρίων ευρώ πως μπορεί ο καταναλωτής να ξέρει τελικά τι είναι καλό για εκείνον.
Πολλά περιστατικά που καταφέρνουν να χάσουν το περιττό βάρος στο τέλος αρνούνται να σιτιστούν φυσιολογικά λόγω ανασφάλειας για τη διατήρηση του βάρους. Η δίαιτα αποτελεί για αυτούς ένα προσφιλές πρόγραμμα μέσω του οποίου επέτυχαν το στόχο τους και οποιαδήποτε αύξηση θερμίδων θεωρείται αυτόματα απειλή για το βάρος τους. Δεν μπορούν να κατανοήσουν ότι η δίαιτα όσο ισορροπημένη και να είναι δεν παύει να είναι υποθερμιδική οπότε μπορεί να δημιουργηθούν ελλείψεις στον οργανισμό.
4) Χρήση πάσης φύσεως αδυνατιστικών σκευασμάτων
Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί κατακόρυφα η χρήση αδυνατιστικών σκευασμάτων (χάπια, ροφήματα, κρέμες). Το γεγονός αυτό οφείλεται στην ελλιπή ενημέρωση του πληθυσμού σχετικά με το αδυνάτισμα, αλλά και στην επιφανειακή αντιμετώπιση των προβλημάτων του βάρους. Δεν είναι λίγες οι φορές μάλιστα που γίνεται κατάχρηση αυτών των σκευασμάτων. Επειδή τις περισσότερες φορές η χρήση τους δεν επιφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα οι γυναίκες που έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους εκεί απογοητεύονται και σταματούν κάθε προσπάθεια με αποτέλεσμα να μπαίνουν σε ένα φαύλο κύκλο συνεχόμενων αυξομειώσεων του βάρους.
Μπαλαμώτη Δ. Χριστίνα
Κλινική Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
Διαιτολογική Μονάδα Dietnet
Αριστούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών