Η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Παπαδήμα Ευγενία-Ιωάννα, πιάνει ένα «λεπτό» θέμα, τη διάρροια και αναλύει το τι πρέπει να κάνουμε διατροφικά για να την αντιμετωπίσουμε.

Με τον όρο διάρροια εννοείται η αύξηση σε ποσότητα και σε συχνότητα των υδαρών κενώσεων. Η διάρροια διακρίνεται σε οξεία (έχει απότομη έναρξη και διαρκεί <4 εβδομάδες) και σε χρόνια (που διαρκεί >4 εβδομάδες). Οι φυσιολογικές κενώσεις κυμαίνονται από 3 φορές την ημέρα μέχρι 1 φορά κάθε 3 ημέρες. Στη διάρροια ενδιαφέρον έχει ότι τα κόπρανα έχουν αυξημένη περιεκτικότητα σε νερό και ηλεκτρολύτες, καθώς και ότι είναι ασχημάτιστα. Ανάλογα με τον παθοφυσιολογικό μηχανισμό που την προκαλεί ταξινομείται σε:

• εκκριτική (προκαλείται από ουσίες που δρουν στον εντερικό αυλό για ενεργό έκκριση νερού και ηλεκτρολυτών προς τον αυλό του εντέρου, π.χ. εντεροτοξίνες, καθαρτικά)
• ωσμωτική (προκαλείται από ουσίες που είτε δεν απορροφώνται, είτε απορροφώνται ατελώς π.χ. μαννιτόλη)
• δυσαπορροφητική (οφείλεται μεταξύ άλλων σε παγκρεατική ανεπάρκεια, βακτηριακή υπερανάπτυξη)
• λειτουργική (οφείλεται σε διαταραχή της κινητικότητας του εντέρου π.χ. ευερέθιστο έντερο)
• φλεγμονώδη (οφείλεται σε φλεγμονή του εντερικού βλεννογόνου π.χ. ΙΦΝΕ)

Τα κλινικά σημεία της διάρροιας εξαρτώνται από την αιτία, τη διάρκεια και τη σοβαρότητά της. Μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση, απώλεια βάρους, υποσιτισμό, ανεπάρκεια βιταμινών, διάτρηση εντέρου. Το πιο σημαντικό σημείο είναι η αφυδάτωση που μπορεί να οδηγήσει σε σοκ, ακόμα και στο θάνατο.

Για το λόγο αυτό το σημαντικό είναι να βρεθεί η αιτία της διάρροιας και να αντιμετωπιστεί. Ο γιατρός σας μπορεί με τη λήψη του ιατρικού ιστορικού και με τις εξετάσεις που θα συστήσει να σας οδηγήσει στο αίτιο της διάρροιας. Αυτός, επίσης, θα σας καθοδηγήσει στο αν χρειάζεται να λάβετε φαρμακευτική αγωγή ή όχι.

Διατροφικά η αγωγή που ακολουθείται είναι επικουρική και έχει στόχο την αναπλήρωση υγρών και ηλεκτρολυτών. Κατά αυτόν τον τρόπο συστήνεται:

Αρχικά νηστεία, η οποία μπορεί να μειώσει την ένταση της ωσμωτικής διάρροιας.

Σταδιακή σίτιση αφού σταματήσει η διάρροια. Οι ποσότητα της τροφής αυξάνεται βαθμιαία, ανάλογα με την αντοχή του κάθε ασθενή. Αρχικά δίνονται τρόφιμα που περιέχουν άμυλο, επειδή απορροφώνται καλύτερα (ρύζι, πατάτα, φρυγανιά, δημητριακά). Στη συνέχεια θα δοθούν τρόφιμα υψηλά σε πρωτεΐνη (κοτόπουλο, μοσχάρι).

Σταδιακή λήψη πλούσιων σε ηλεκτρολύτες υγρών από του στόματος (νερό, ζωμός, φαρμακευτικά διαλύματα ηλεκτρολυτών).

Αποφυγή τροφίμων που μπορεί να χειροτερέψουν την ωσμωτική διάρροια, όπως φρουκτόζη ή υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης.

Αποφυγή τροφίμων που αυξάνουν την κινητικότητα του εντέρου, όπως καφές και σοκολάτα.

Αποφυγή αλκοολούχων ποτών.

Δίαιτα χαμηλού στερεού υπολείμματος που σημαίνει λιγότερο από 10 γρ. φυτικών ινών. Αναλύοντας αυτή την ειδικού τύπου διατροφή επιτρέπεται η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών με τη μορφή σουρωμένων χυμών. Από δημητριακά επιτρέπονται όλα τα επεξεργασμένα (άσπρα) και απαγορεύονται τα ολικής άλεσης, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί. Όσον αφορά τα γαλακτοκομικά, επιτρέπονται, εφόσον δεν υπάρχει δυσανεξία στη λακτόζη αλλά λιγότερες από 2 μερίδες την ημέρα, ενώ είναι καλύτερα να περιέχουν προβιοτικά.

Όλα τα προηγούμενα ισχύουν εφόσον είναι δυνατή η από του στόματος λήψη υγρών και τροφής. Σε πιο βαριές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί εντερική ή παρεντερική σίτιση.

Καταλήγοντας να θυμάστε πως το αίτιο της διάρροιας θα το βρείτε με το γιατρό σας, αλλά τα βήματα της σταδιακής επανασίτισής σας τα ξέρετε ήδη!

Παπαδήμα Ευγενία-Ιωάννα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc
www.dietsecrets.gr