H Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Ασπασία-Σοφία Καλαμάρη, μας λύνει τις απορίες σχετικά με το κολλαγόνο, τις τροφές και τα συμπληρώματα που το αφορούν.

Το κολλαγόνο είναι μία οικογένεια ινωδών πρωτεϊνών με μεγάλη αντοχή και 14 διαφορετικές μορφές. Το ¼ των συνολικών πρωτεϊνών του σώματός μας είναι με την μορφή του κολλαγόνου. Αποτελεί δομικό συστατικό του δέρματος, των αιμοφόρων αγγείων, των τενόντων, των χόνδρων, των οστών και των σπλάχνων. Βλάβη στον μηχανισμό σύνθεσης του κολλαγόνου μπορεί να οδηγήσει στην εκδήλωση διαφόρων διαταραχών.

Παράγοντες που επεμβαίνουν στη ρύθμιση της βιοσυνθέσεως του κολλαγόνου είναι ορμόνες, όπως η θυροξίνη, τα ανδρογόνα, τα οιστρογόνα, τα κορτικοειδή, βιταμίνες όπως το ασκορβικό οξύ, που συμμετέχει στην ενζυματική υδροξυλίωση της προλίνης και της λυσίνης, και ιχνοστοιχεία, όπως ο Cu, ο Fe και ο Zn.

Προς τι όμως όλη αυτή η φασαρία; Ακούμε πολλά για πόσιμα κολλαγόνα, χάπια και άλλα «φύκια», για οφέλη στην υγεία, και άλλα. Όμως τι ισχύει στην πραγματικότητα;

Αρχικά να διευκρινίσουμε πως ο μηχανισμός σύνθεσης κολλαγόνου στον κάθε άνθρωπο καθοδηγείται από σύνθετα γενετικά μονοπάτια. Σε αυτά δεν μπορείς να παρέμβεις με κανέναν τρόπο και επομένως δεν μπορείς να βοηθήσεις τον οργανισμό σου να συνθέσει περισσότερο κολλαγόνο από αυτό που είναι προγραμματισμένος! Άρα, η λήψη συμπληρώματος διατροφής με στόχο την αύξηση της σύνθεσης κολλαγόνου είναι χωρίς βάση επιστημονική. Ωστόσο, όπως προαναφέραμε η ανεπαρκής λήψη ορισμένων θρεπτικών συστατικών (βιταμίνη C, σίδηρος, κ.ά) μπορεί να οδηγήσει στην μείωση του ρυθμού σύνθεσής του.

Όσον αφορά τη λήψη συγκεκριμένων τροφίμων αν και έχουν μελετηθεί ορισμένες μεμονωμένες τροφές, δεν έχουμε συγκεκριμένα αποτελέσματα. Ωστόσο, εάν η λήψη βιταμίνης C (φρούτα, λαχανικά κ.ά), βιταμίνης Α (συκώτι, σπανάκι, ψάρι κ.ά), βιταμίνης Ε (ελαιόλαδο κ.ά), σιδήρου (κόκκινο κρέας, ψάρι κ.ά) και ψευδαργύρου (κρέας, θαλασσινά, ξ.καρποί) είναι επαρκής τότε εξασφαλίζετε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την σύνθεση κολλαγόνου.

Τέλος δεν μπορούμε να μην σχολιάσουμε το περιβόητο υγρό πόσιμο κολλαγόνο με τις μαγικές ιδιότητες ίασης πάσας νόσου. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική τεκμηρίωση για τα όσα ισχυρίζονται εκείνοι που τα προωθούν και δεν θα υπάρξει ποτέ καμία μελέτη επ’ αυτού γιατί πολύ απλά είναι θέμα πέψης θρεπτικών συστατικών. Οτιδήποτε καταναλώσετε μεταβολίζεται για να φτάσει τελικά στα απλούστερα μόρια του για να απορροφηθεί. Έτσι και το πόσιμο κολλαγόνο θα διασπαστεί στα απλούστερα συστατικά του, κοινά αμινοξέα που μπορείτε να τα πάρετε από πλήθος ζωικών τροφών και μη, για να απορροφηθεί.

Ασπασία-Σοφία Καλαμάρη, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
www.diatrofi.gr

Βιβλιογραφία

Hashim P. The effect o centella asiatica, vitamins, glycolic acid and their mixtures preparations in stimulating collagen and fibronectin synthesis in cultured human skin fibroblast, Pak J Pharm Sci, 2014, 27(2)q233-7.

Fratzl, P. Collagen: Structure and Mechanics.; Springer 2008, New York.

Plow EF, Haas TA, Zhang L, Loftus J, and Smith JW. Ligand binding to integrins. Journal of Biological Chemistry, 2000, 275:21785

Schwartz MA. Integrin signaling revisited. Trends in Cell Biology, 2001, 11: 466