Οι αναγραφές «χωρίς λιπαρά», «χωρίς γλουτένη», «με καλά λιπαρά» κ.ο.κ. βρίσκονται πλέον σε πολλά προϊόντα και τις έχουμε κατανοήσει. Τι σημαίνει, όμως, ο όρος «φυσική/natural» όταν αναφέρεται σε μια τροφή, ειδικά όταν αυτή είναι επεξεργασμένη;

Πολλές οι τροφές, πολλές οι συμβουλές, ακόμη περισσότερες οι ετικέτες και οι αναγραφές στα προϊόντα, με αποτέλεσμα πολλοί να βρίσκονται σε σύγχυση όσον αφορά κάποιες τροφές, όπως για παράδειγμα αυτές που τιτλοφορούνται ως «φυσικές», υπονοώντας ότι φέρουν οφέλη και είναι ασφαλείς.

Στην Αμερική, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων FDA εξετάζει σε βάθος το θέμα, ελέγχοντας ήδη κάποιους χαρακτηρισμούς στις ετικέτες, όπως στην περίπτωση των βιολογικών, όπου για να κερδίσουν την πιστοποίηση πρέπει να πληρούν πολλές προϋποθέσεις. Κάποιες εταιρίες, παρ’ όλ’ αυτά, χρησιμοποιούν τον όρο «φυσικό/natural» στα προϊόντα τους, που συχνά συγχέεται με το βιολογικό και ωθεί τους καταναλωτές στην αγορά του.

Ο όρος «φυσικό» στις τροφές χρησιμοποιείται υπονοώντας οφέλη και ασφάλεια. Κανένα από τα δύο, όμως, μπορεί να μην ισχύει, όπως αναφέρει ο ιδρυτής του Κέντρου Έρευνας και Πρόληψης του Πανεπιστημίου Yale, Dr. David L. Katz. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά και ο ίδιος, η βοτουλινική τοξίνη και το δηλητήριο του κροταλία είναι επίσης φυσικά προϊόντα, αλλά δεν θα δείτε κανέναν να τα καταναλώνει…

Μέχρι σήμερα, ο FDA δεν είχε εφαρμόσει κάποια συγκεκριμένη πολιτική όσον αφορά τη λέξη «φυσική» στα προϊόντα, αλλά θεωρούσε τέτοια προϊόντα ότι ήταν απαλλαγμένα από τεχνητά ή συνθετικά πρόσθετα και συστατικά. Οι αρμόδιοι, όμως, δεν είχαν λάβει υπ’ όψιν τη χρήση χημικών, τις μεθόδους παρασκευής και τη διατροφική τους αξία.

Σε μια εποχή, όμως, που όλο και περισσότεροι καταναλωτές είναι συνειδητοποιημένοι και προσέχουν τι επιλέγουν από τα ράφια του σούπερ μάρκετ, των καταστημάτων τροφίμων και τα «ράφια» του διαδικτύου, πρέπει και θέλουν να γνωρίζουν τι βάζουν στον οργανισμό τους και μια ετικέτα «φυσικό» δεν τους βοηθά. Σύμφωνα με έρευνα του 2014, τα 2/3 των Αμερικανών θεωρούν ότι το «φυσικό» προϊόν είναι απαλλαγμένο από χημικά, τεχνητά συστατικά και γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, κάτι που όμως δεν ισχύει απαραίτητα, ανάλογα το τρόφιμο.

Το τοπίο γενικότερα είναι θολό και ειδικά αν ψωνίζετε τρόφιμα μέσω διαδικτύου από άλλες χώρες θα πρέπει να είστε προσεκτικοί. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, η γενικότερη οδηγία περιορίζει τη χρήση του όρου σε τροφές που έχουν παραχθεί από τη φύση, χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση, ενώ υπάρχουν διαφορετικά στάνταρ για διαφορετικές τροφές, όπως τα γαλακτοκομικά, αλλά και για διαφορετικές τεχνικές επεξεργασίας, όπως ζύμωση ή παστερίωση. Στην Αμερική, ο FDA δεν έχει ακόμη καθορίσει πλήρως το πλαίσιο και μάλλον θα είναι δύσκολο να ικανοποιήσει κάποια στιγμή το 100% του πληθυσμού, αφού υπάρχουν π.χ. πολλοί που θέλουν τα φυσικά προϊόντα να είναι αυτά που είναι απαλλαγμένα από συντηρητικά, τεχνητά χρώματα και γεύσεις, MSG, ορμόνες, αντιβιοτικά, γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς και να μην τους χορηγούνται μικροβιοκτόνα.

Άλλοι θεωρούν ότι δεν πρέπει να δοθεί ορισμός, αλλά να καταργηθεί η λέξη «φυσικός» από τις ετικέτες, ώστε να μην υπάρχει σύγχυση. Όπως είναι φανερό, είναι δύσκολο να ονομαστεί μια τροφή «φυσική», καθώς ήδη θα έχει υποστεί επεξεργασία κατά κάποιο τρόπο, ούτε πρέπει να θεωρείται φυσική επειδή προήλθε από φυσικές πηγές.

Προτού, λοιπόν, κάνετε τις αγορές σας, ελέγξτε το προϊόν και προτιμήστε το όσο το δυνατόν λιγότερο επεξεργασμένο, με τα λιγότερα ακατανόητα για εσάς συστατικά.