Αναμφίβολα η πέψη είναι μια από τις σημαντικότερες διαδικασίες του οργανισμού μας. Συχνά όμως δυσχεραίνεται, λόγω των διατροφικών μας συνηθειών ή κάποιας ασθένειας. Άλλοτε δε γινόμαστε επιρρεπείς σε… διαφημιστικά προϊόντα που υπόσχονται να καθαρίσουν τον οργανισμό μας από τις περιττές τοξίνες.

Πολλές από τις αντιλήψεις που έχουμε μέχρι σήμερα γύρω από τις διατροφικές μας συνήθειες και τη συνεισφορά τους στη διαδικασία της πέψης, αποδεικνύονται λανθασμένες. Είναι ώρα λοιπόν να αναθεωρήσουμε όσα πιστεύουμε και να είμαστε περισσότερο επιφυλακτικοί με όσα ακούμε και βλέπουμε γύρω μας, σχετικά με τη διαδικασία της πέψης.

Το μαγειρεμένο φαγητό είναι πιο «ευκολοχώνευτο»;

Η πέψη περιλαμβάνει τη μίξη των τροφών, την κίνησή τους μέσω του πεπτικού συστήματος και τη χημική διάσπαση των μεγάλων μορίων της τροφής σε μικρότερα μόρια, που είναι ικανά να προσλαμβάνουν όλη τη θρεπτική αξία, βιταμίνες, μέταλλα και λοιπά σημαντικά στοιχεία.

Η διαδικασία της πέψης ξεκινά στο στόμα, όταν μασάμε και καταπίνουμε και ολοκληρώνεται στο λεπτό έντερο. Η χημική διαδικασία διαφέρει κάπως, ανάλογα με το είδος των τροφών, αλλά ενεργοποιείται είτε τρεφόμαστε με ωμή, είτε με μαγειρεμένη τροφή. Σίγουρα η μαγειρεμένη τροφή βοηθά περισσότερο στην απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων, όταν όμως το φαγητό είναι παραμαγειρεμένο, μάλλον τα αποτελέσματα είναι αντίθετα από τα προσδοκώμενα. Πώς μπορούμε να αποφύγουμε αυτά τα φαινόμενα; Με την καλή ενημέρωση γύρω από την τροφή που πρόκειται να μαγειρέψουμε, να ακολουθούμε τις προτεινόμενες μαγειρικές μεθόδους και να μην υπερβαίνουμε τους χρόνους μαγειρέματος, ώστε να διατηρούμε όλα τα θρεπτικά συστατικά.

Μύθος 2: Όσο περισσότερες φυτικές ίνες καταναλώνουμε, τόσο το καλύτερο για τον οργανισμό

Οι ειδικοί τονίζουν ότι η ημερήσια κατανάλωση φυτικών ινών δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 25γρ. Τι γίνεται όμως όταν ο οργανισμός μας δεν καταφέρνει να λάβει την ημερήσια συνιστώμενη ποσότητα ή προσλαμβάνει περισσότερη από την αναγκαία; Μάλλον τα πράγματα γίνονται περίπλοκα όταν έχουμε ιδιαίτερες ευαισθησίες ή παθήσεις, όπως για παράδειγμα η σπαστική κολίτιδα (σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου). Τότε πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί και με το είδος και με την ποιότητα των φυτικών ινών που καταναλώνουμε. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι διαλυτές ίνες ευθύνονται λιγότερο για τις διαταραχές του εντέρου σε σχέση με τις αδιάλυτες.

Το νερό πριν από κάθε γεύμα βοηθάει τελικά στην πέψη;

Στην περίπτωση της κατανάλωσης του νερού, οι γνώμες διίστανται. Από την μια πλευρά υποστηρίζεται ότι εφόσον ο οργανισμός μας παραμένει καλά ενυδατωμένος καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, δεν χρειάζεται να καταναλώνει μεγάλη ποσότητα νερού κατά τη διάρκεια του γεύματος, για να βοηθήσει την πέψη. Ενώ από την άλλη πλευρά, πολλοί πιστεύουν πως η κατανάλωση νερού πριν το φαγητό, ιδίως αν ακολουθούμε κάποια δίαιτα, βοηθά σημαντικά στον περιορισμό των θερμίδων που πρόκειται να καταναλώσουμε. Οπότε, σε αυτή την περίπτωση επιλέγετε ελεύθερα ό,τι ταιριάζει καλύτερα με τις διατροφικές σας συνήθειες.

Το στρες προκαλεί έλκος;

Νομίζετε πως αν μπορούσατε να μειώσετε κάπως το άγχος, θα μειώνατε ή θα αποφεύγατε το γνωστό «σφίξιμο» στο στομάχι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία. Τα νέα είναι καλά, τουλάχιστον για την αιτία πρόκλησης του πεπτικού έλκους, η οποία δεν είναι τελικά τα αυξημένα επίπεδα άγχους. Όπως προκύπτει, ο λόγος που το προκαλεί, είναι το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, καθώς το 90% σχεδόν των πασχόντων από έλκος, είναι αποδεδειγμένα φορείς αυτού του μικροβίου. Το βακτηρίδιο αυτό ευθύνεται και για συγκεκριμένες μορφές καρκίνου. Το θετικό είναι ότι μπορεί να θεραπευτεί με φαρμακευτική αγωγή.

Τα «καθαρτικά» δεν βοηθούν πάντοτε στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος

Πολλές φορές παρασυρόμαστε στο άκουσμα μιας εύκολης λύσης που θα καθαρίσει εύκολα και θα αποτοξινώσει τον οργανισμό μας! Όταν ακούτε κάποιον να σας λέει ότι θα νιώσετε περισσότερο ανάλαφροι και πιο υγιείς, απλώς να είστε καχύποπτοι. Η πεπτική διαδικασία γίνεται από τον οργανισμό μας και όλα τα «καθαρτικά» προϊόντα δεν είναι ωφέλιμα, ούτε για το στομάχι μας ούτε για την πέψη. Ακόμη και αν επιμένετε να χρησιμοποιείτε κάποιο από τα παραφαρμακευτικά αυτά προϊόντα, συμβουλευτείτε απαραίτητα τον γιατρό σας, αν δεν θέλετε να έχετε κι άλλες συνέπειες όπως λ.χ. η αφυδάτωση του οργανισμού.

Το κρέας παραμένει για μεγαλύτερο διάστημα στο στομάχι σε σχέση με τα λαχανικά;

Εμπειρικά θεωρούμε συνήθως ότι μετά την κατανάλωση κρέατος το στομάχι μας είναι πιο «βαρύ» και πιο «φουσκωμένο» σε σχέση με ό,τι συμβαίνει όταν καταναλώνουμε λαχανικά. Επίσης ξέρουμε ότι το λίπος επιβραδύνει την πεπτική διαδικασία, για το λόγο αυτό τροφές πλούσιες σε λίπος, ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση. Η αλήθεια όμως είναι ότι, τόσο το κρέας, όσο και τα λαχανικά, απαιτούν τον ίδιο χρόνο πέψης. Αν πάντως έχετε κάποιες ευαισθησίες, αλλεργίες και συγκεκριμένα προβλήματα πέψης, σίγουρα θα έχετε διαπιστώσει ότι συγκεκριμένες τροφές μπορεί και να ενισχύουν αυτά τα συμπτώματα. Για το λόγο αυτό καλό είναι τις αποφεύγετε αν θέλετε η πέψη να εξελίσσεται ομαλά.

Πρέπει πάντοτε να πηγαίνουμε στο κρεβάτι με άδειο στομάχι;

Ακολουθώντας τις διατροφικές υποδείξεις για να ελέγχουμε το βάρος μας, σίγουρα προστατεύουμε τον οργανισμό μας από την κατανάλωση περιττών θερμίδων και τη συσσώρευση λίπους. Η διαδικασία της πέψης όμως δεν σχετίζεται πάντοτε με όσα ορίζει ένα διαιτολόγιο. Εξαρτάται και από πρόσθετους παράγοντες. Για παράδειγμα, άτομα που πάσχουν από γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση και έχουν ανάγκη από ελεγχόμενη διαδικασία πέψης, είναι καλό να γευματίζουν δύο με τρεις ώρες πριν τον βραδινό ύπνο. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται να τρώνε βραδινό. Απλώς, τρώγοντας νωρίτερα, αποφεύγουν την εμφάνιση συμπτωμάτων παλινδρόμησης κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αν πάλι έχετε επιφυλάξεις, οι εδικοί λένε ότι το φαγητό πριν από τον ύπνο δεν ευθύνεται σε καμία περίπτωση για τους εφιάλτες μας, όποτε αναζητήστε αλλού τις αιτίες.

Μην παρασύρεστε από τα «προβιοτικά» των γιαουρτιών

Πόσες φορές δεν έχετε αναζητήσει στα ράφια του σούπερ μάρκετ κάποια μάρκα από γιαούρτι, επειδή ακούσατε ότι δίνει ενέργεια και είναι πλούσιο σε προβιοτικά, σύμφωνα πάντοτε με την ετικέτα του; Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που συμβάλλουν στην ισορροπία της εντερικής χλωρίδας και την ενίσχυση της αντίστασης του οργανισμού σε επιβλαβή μικρόβια. Όταν καταναλώνονται σε ικανοποιητικές ποσότητες, έχουν ευεργετικά αποτελέσματα για την υγεία του εντέρου. Το θέμα είναι ότι υπάρχουν χιλιάδες διαφορετικά προβιοτικά και μόνο λίγα έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά σε κλινικές δοκιμές. Καλύτερο είναι συνεπώς να μην παρασυρόμαστε εύκολα και να ελέγχουμε με προσοχή τα συστατικά του γιαουρτιού, επιλέγοντας με γνώμονα τα καλύτερα για τον οργανισμό μας προβιοτικά (λ.χ: γαλακτικό οξύ).

Οι ξηροί καρποί ευθύνονται για την εκκολπωματίτιδα;

Πρόκειται ουσιαστικά για μια φλεγμονή του εκκολπώματος στην εντερική οδό, που προκαλεί πόνο, ανορεξία, πυρετό κ.ά. Οι πάσχοντες από τη συγκεκριμένη νόσο καλό είναι να αποφεύγουν την κατανάλωση ξηρών καρπών, καλαμποκιού-ποπ κορν κ.τ.λ. Όμως, μια μερίδα επιστημόνων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι καρποί αυτοί δεν ευθύνονται για τη συγκεκριμένη πάθηση του εντέρου. Άλλωστε οι ξηροί καρποί, τα ποπ κορν και τροφές όπως το καλαμπόκι, είναι πλούσιοι σε θρεπτικά συστατικά και φυτικές ίνες, που βοηθούν την πέψη. Συνεπώς είναι πιθανότερο η εκκολπωματίτιδα, να οφείλεται στην έλλειψη αυτών των στοιχείων και όχι στην κατανάλωση.