Τα γλυκά των Χριστουγέννων: τα «καλά» τα «κακά» και οι θερμίδες τους
Η Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Δέσποινα Μαρσέλου, με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα και μετεκπαίδευση στη χορτοφαγία, αναλύει διατροφικά όλα αυτά τα γλυκά που μας περιμένουν τις επόμενες ημέρες και που δύσκολα θα μπορέσουμε να τους αντισταθούμε.
Κάθε χρόνο στις γιορτές, τα γλυκά αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι. Μελομακάρονα, κουραμπιέδες, δίπλες και βασιλόπιτα χαρίζουν γλυκιά γεύση στις γιορτές μας, κάποια θρεπτικά συστατικά και μπόλικες θερμίδες. Ας τα πάρουμε ένα-ένα για να ξέρουμε τι καταναλώνουμε και πόσο πρέπει να προσέχουμε.
Μελομακάρονα
Το αγαπημένο, παραδοσιακό γλυκό των περισσοτέρων, τα μελομακάρονα, έχουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα: μέρος της γλυκύτητάς τους οφείλεται στο μέλι, που σημαίνει ότι μπορείτε να τα φτιάξετε με λιγότερη ζάχαρη απ’ ό,τι άλλα γλυκίσματα και να βασιστείτε περισσότερο στο μέλι. Χάρη στα πασπαλισμένα καρύδια και το ελαιόλαδο, μας παρέχουν μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά, που κάνουν καλό στην καρδιά και χάρη στο μέλι μας παρέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, μέταλλα και αντιοξειδωτικές ουσίες, ενώ και ο χυμός πορτοκαλιού που προστίθεται στο μείγμα μας χαρίζει βιταμίνη C. Το θερμιδικό τους περιεχόμενο, βέβαια, παραμένει υψηλό φτάνοντας μέχρι και τις 180 θερμίδες ανά μελομακάρονο, αναλόγως με τον τρόπο παρασκευής τους και το επεξεργασμένο άσπρο αλεύρι συμβάλλει στην αύξηση των υδατανθράκων.
Κρατούν πάντα παρέα στα μελομακάρονα στην ίδια πιατέλα, αλλά η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για ένα γλυκό όπου το βούτυρο, το άσπρο αλεύρι και η ζάχαρη πρωταγωνιστούν. Αυτό σημαίνει ότι οι κουραμπιέδες είναι πλούσιοι σε κορεσμένα λιπαρά και σε «κακούς» υδατάνθρακες και πρέπει να προσέχετε την κατανάλωσή τους. Στη θετική τους πλευρά, να σημειώσουμε την πρωτεΐνη τους, τη βιταμίνη D και τις βιταμίνες συμπλέγματος Β από τα αβγά, το ασβέστιο, τα μονοακόρεστα λιπαρά και τη βιταμίνη Ε από τα αμύγδαλα. Οι θερμίδες τους, συνήθως, ξεπερνούν τα μελομακάρονα, φτάνοντας πολλές φορές να ξεπερνούν τις 200.
Πλούσιες σε μέλι, οι δίπλες έχουν αρκετά πλεονεκτήματα, αφού το μέλι -όπως και στα μελομακάρονα- τους χαρίζει γλυκύτητα με μικρότερη ποσότητα ζάχαρης, αλλά και βιταμίνες του συμπλέγματος Β, βιταμίνη C, D, E, όπως επίσης και κάλιο, μαγνήσιο ασβέστιο και σίδηρο, όλα, βέβαια, σε μικρές ποσότητες. Η κανέλα τους, επίσης, είναι ευεργετική ωφελώντας το στομάχι, ενώ τα καρύδια δίνουν στο γλυκό μας πολύτιμα ωμέγα-3, μειώνοντας την «κακή» χοληστερίνη και κάνοντας καλό στην καρδιά. Το κακό είναι ότι οι δίπλες τηγανίζονται, που σημαίνει ότι χάνουν τα θρεπτικά συστατικά τους. Οι θερμίδες τους φτάνουν περίπου τις 150, αναλόγως με το μέγεθος και την περιεκτικότητά τους σε μέλι, ζάχαρη κ.ο.κ.
Η πίτα Πρωτοχρονιάς που μας δείχνει ποιος απ’ όλους είναι ο τυχερός, εκτός από το φλουρί έχει κι άλλα καλά, αφού μας παρέχει ασβέστιο χάρη στο γάλα και τα αμύγδαλα που περιέχει, ενώ τα αβγά της μας χαρίζουν πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, βιταμίνη D και βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Τα κορεσμένα λιπαρά, όμως, και η χοληστερόλη δεν λείπουν από κάθε κομμάτι της, λόγω του βούτυρου και των πολλών αβγών, αν και η ποσότητα που θα χρησιμοποιήσετε, μπορεί να ελαττωθεί. Η ζάχαρη, επίσης, συναντάται σε μεγάλες ποσότητες στη βασιλόπιτα, τόσο στη ζύμη της, όσο και πασπαλισμένη πάνω της. Μην απορείτε, λοιπόν, που οι θερμίδες ενός κομματιού 75 γρ. μπορεί να φτάσει και τις 300 θερμίδες.
Το πανετόνε αποτελεί ένα μιλανέζικο χριστουγεννιάτικο κέικ που θυμίζει κάτι ανάμεσα σε ψωμί και τσουρέκι. Όσο κι αν δεν αποτελεί ελληνικό, παραδοσιακό γλυκό, παρ’ όλ’ αυτά το συναντάμε συχνά στις γιορτές, ενώ περισσότερο το τιμούν στην Ιταλία, τη Γαλλία, την Ελβετία, αλλά και σε πιο μακρινά μέρη του κόσμου, όπως στη Βραζιλία και το Περού. Αποτελεί ουσιαστικά ένα πλούσιο ψωμί με αποξηραμένα φρούτα, ζαχαρωμένα εσπεριδοειδή και ξύσμα λεμονιού και πορτοκαλιού. Η ζάχαρη, το αλεύρι και το βούτυρο του δίνουν μια αρνητική χροιά, αλλά τα αποξηραμένα φρούτα του προσθέτουν σίδηρο, κάλιο, σελήνιο, φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικές βιταμίνες, όπως E και C. Οι θερμίδες του ανά κομμάτι 100 γραμμαρίων μπορεί να φτάνουν και τις 400, γι’ αυτό μην παρασυρθείτε.
Γενικά, έχετε υπόψη σας στις γιορτές ότι μπορείτε να φάτε τα γλυκά που σας αρέσουν, διατηρώντας πάντα τον έλεγχο. Επιλέγοντας, για παράδειγμα, μικρότερο ή μισό κομμάτι βασιλόπιτας, καταναλώνοντας λιγότερο φαγητό στο γεύμα αν έχετε φάει κουραμπιέ ή μελομακάρονο, πηγαίνοντας για ένα γρήγορο περπάτημα αν φάγατε δίπλες κ.ο.κ. Μπορείτε, επίσης, να φτιάξετε μόνοι σας τις πιο υγιεινές εκδοχές τους, με λιγότερο βούτυρο και περισσότερο ελαιόλαδο, λιγότερη ζάχαρη και περισσότερο μέλι κ.λπ. Δεν χρειάζεται να στερηθείτε, ούτε, όμως, να τρώτε ανεξέλεγκτα επειδή είναι γιορτές!
Δέσποινα Μαρσέλου
Κλινική διαιτολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα
Ηρώων Πολυτεχνείου 67, Πειραιάς,
www.getactive.gr, www.notanordinarymum.gr
FB page: www.facebook.com/getactive.gr