10 «πεπτικοί» μύθοι καταρρίπτονται ασυζητητί...
Η πέψη είναι μία από τις σημαντικότερες λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού και αφορά στη σωστή απορρόφηση και αποβολή των τροφών. Μήπως ήρθε η ώρα να καταρρίψουμε τους αστικούς μύθους γύρω από τη διαδικασία αυτή;
1ος μύθος: Αν σηκώνετε βάρος θα πάθετε κήλη
Τα βαριά αντικείμενα δεν είναι η μοναδική αιτία της κήλης. Η κήλη προκαλείται από ένα συνδυασμό πίεσης και ένα άνοιγμα ή αδυναμία των μυών, που περιβάλλουν την κοιλιακή κοιλότητα. Έπειτα, ένα όργανο ή ένας λιπώδης ιστός διογκώνεται από το άνοιγμα που προκαλείται. Οι πιο κοινοί τύποι κήλης είναι: η βουβωνική (εσωτερική βουβωνική χώρα), η κήλη του του μηριαίου (εξωτερική βουβωνική χώρα), του λώρου (αφαλός) και η διαφραγματοκήλη (άνω του στομάχου).
2ος μύθος: Χρειάζονται χρόνια για την πέψη μίας …τσίχλας
Μπορεί να μοιάζει αληθοφανές, ότι μία τσίχλα χρειάζεται χρόνια για να διασπαστεί με τη διαδικασία της πέψης καθώς τα στοιχεία που περιέχει δεν είναι αφομοιώσιμα από τον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά η άποψη αυτή δεν είναι τίποτα παρά ένας αστικός μύθος. Η τσίχλα δεν κολλάει στο στομάχι (εξάλλου δεν κολλάει ούτε στο στόμα). Απλά το πεπτικό σύστημα την... μετακινεί μέσα στο στομάχι μαζί με τις άλλες τροφές και έπειτα από λίγες μέρες την αποβάλλει ο οργανισμός.
3ος μύθος: Τα καυτερά φαγητά προκαλούν έλκος
Ίσως παλαιότερα να θεωρούσαν οι ειδικοί, ότι τα καυτερά φαγητά είναι μία αιτία που προκαλείται το έλκος, αλλά πλέον κάτι τέτοιο έχει αποδειχτεί ότι δεν ισχύει. Η πλειονότητα των περιπτώσεων του έλκους στομάχου προκαλείται είτε από μόλυνση εξαιτίας ενός βακτηριδίου, που ονομάζεται ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Η. pylori) ή από τη χρήση παυσίπονων, όπως είναι η ασπιρίνη, η ιβουπροφένη ή η ναπροξένη. Η μόνη αλήθεια σε αυτόν τον μύθο είναι, ότι τα καυτερά φαγητά μπορούν επιδεινώσουν τα ήδη υπάρχοντα έλκη σε μερικούς ανθρώπους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν τα προκαλούν.
4ος μύθος: Οι ξηροί καρποί προκαλούν εκκολπωματίτιδα
Στο παρελθόν, οι άνθρωποι με εκκολπωματίτιδα, μια κατάσταση κατά την οποία κάποια «σακουλάκια» στα τοιχώματα του παχέος εντέρου αναπτύσσουν φλεγμονή και λοίμωξη, θεωρούσαν ότι έπρεπε να αποβάλλουν από το διατροφολόγιό τους τροφές όπως οι ξηροί καρποί, το καλαμπόκι και τα τρόφιμα με μικρούς σπόρους, όπως οι φράουλες. Ο λόγος ήταν ότι θεωρούσαν πως οι «σπόροι» και τα μικρά κομμάτια τροφής θα μπορούσαν να «σπάσουν» τα σακουλάκια αυτά και να προκαλέσουν πόνο. Φυσικά, κάτι τέτοιο δεν ισχύει και μάλιστα, μελέτη του 2008 δείχνει το αντίθετο. Ότι δηλαδή οι άνθρωποι, που ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες έχουν λιγότερες πιθανότητες να νοσήσουν.
5ος μύθος: Τα όσπρια προκαλούν αέρια
Παρά τα αστεία που υπάρχουν γύρω από την κατανάλωση των οσπρίων και ειδικά των φασολιών, άλλος είναι ο νούμερο ένα «ύποπτος» για τα αέρια: τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Ειδικά μάλιστα, καθώς γερνάμε, ο οργανισμός αδυνατεί να απορροφήσει τη λακτόζη, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες των αερίων.
6ος μύθος: Απαγορεύονται τα γαλακτοκομικά για όσους έχουν δυσανεξία στη λακτόζη
Οι άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη στην ουσία δεν μπορούν να καταναλώσουν γαλακτοκομικά προϊόντα, αλλά αυτό δεν είναι απόλυτο. Υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων που μπορούν να καταναλώσουν γιαούρτι ή παγωτό, αλλά όχι γάλα. Τα πεπαλαιωμένα τυριά θεωρούνται οι καλύτερες επιλογές γαλακτοκομικών για περιπτώσεις δυσανεξίας της λακτόζης.
7ος μύθος: Το κάπνισμα καταπραΰνει την καούρα
Σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, ότι ένα τσιγάρο μετά το φαγητό είναι χαλαρωτικό, το κάπνισμα στην ουσία μπορεί να συμβάλει στην καούρα. Η νικοτίνη χαλαρώνει τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα, ένα μυ μεταξύ του οισοφάγου και του στομάχου, επιτρέποντας το όξινο περιεχόμενο του στομάχου να «επιστρέψει» στον οισοφάγο (αντιρροή). Αυτή η αυξημένη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι η βάση της καούρας.
8ος μύθος: Η γήρανση προκαλεί δυσκοιλιότητα
Μπορεί να είναι πιο πιθανό, οι άνθρωποι να παρουσιάσουν δυσκοιλιότητα καθώς γερνούν, αλλά η γήρανση του σώματος από μόνη της δεν είναι ο «ένοχος». Οι ηλικιωμένοι παίρνουν συχνά διάφορα φάρμακα, τα οποία ενδεχομένως να προκαλούν δυσκοιλιότητα. Η έλλειψη άσκησης και η κακή διατροφή είναι οι παράγοντες, που μεταξύ άλλων ευθύνονται για τη δυσκοιλιότητα.
9ος μύθος: Το στρες προκαλεί φλεγμονώδη νόσο του εντέρου
Ενώ το στρες μπορεί να επιδεινώσει πολλές χρόνιες παθήσεις, η αιτία της ιδιοπαθούς φλεγμονώδους νόσου του εντέρου (ΙΦΝΕ) παραμένει άγνωστη. Ο όρος ΙΦΝΕ συνήθως αναφέρεται σε ασθένειες, όπως είναι η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα, οι οποίες χαρακτηρίζονται από φλεγμονή στα τοιχώματα των εντέρων. Στις περιπτώσεις αυτές, φαίνεται πως η γενετική παίζει κάποιο ρόλο, ενώ και οι αλλαγές στο ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος, πιθανώς από βακτήρια ή έναν ιό, έχουν μερίδιο ευθύνης.
10ος μύθος: Καούρα; Κοιμηθείτε όρθιοι
Δεν υπάρχει καμία απολύτως ιατρική απόδειξη, που να επιβεβαιώνει τον μύθο, που θέλει τον ύπνο στην…καρέκλα θεραπεία για την καούρα. Μπορεί η στάση αυτή να προσφέρει κάποια ανακούφιση, καθώς δεν πιέζει το στομάχι αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι ιατρική λύση. Για να μην έχετε προβλήματα καούρας ή γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης πάντως, αποφύγετε ούτως ή αλλιώς να πηγαίνετε για ύπνο αμέσως μετά το βραδινό σας φαγητό.