Το στρες είναι μία θεμελιώδης διαδικασία, που επηρεάζει ακόμη και τους φαινομενικά πιο ήρεμους ανθρώπους. Σε καταστάσεις στρες, αυτό που συμβαίνει είναι, ότι ο εγκέφαλος του οργανισμού παράγει μία συντονισμένη χημική «απάντηση» στους εξωγενείς στρεσογόνους παράγοντες.

Πίσω από το στρες της καθημερινότητας, υπάρχει μία «αλυσίδα» από ορμόνες, οι οποίες καθορίζουν το πόσο αγχωτικός είναι ένας οργανισμός και πως αντιδρά σε αντίξοες συνθήκες. Οι τρεις κυρίαρχες ορμόνες, η αδρεναλίνη, η νορεπινεφρίνη και η κορτιζόλη είναι αυτές που…ρίχνουν λάδι στη φωτιά του νευρικού συστήματός μας.

Φυσικά, τα οιστρογόνα και η τεστοστερόνη είναι ορμόνες που επηρεάζουν το πώς αντιδρά ο οργανισμός στο στρες, όπως ακριβώς και οι νευροδιαβιβαστές ντοπαμίνη και σεροτονίνη, αλλά οι βασικές αντιδράσεις του σώματος, καθορίζονται από την αδρεναλίνη, τη νορεπινεφρίνη και την κορτιζόλη.

Σύμφωνα με τη Huffington post βέβαια, η κάθε μία από αυτές έχει τη δική της ξεχωριστή λειτουργία και χρησιμότητα.

Αδρεναλίνη

Τι είναι: Η αδρεναλίνη, η επιστημονική ορολογία της οποίας είναι «επινεφρίνη» είναι μια ορμόνη, που εκκρίνεται από τον μυελό των επινεφριδίων και ενεργοποιεί τον μηχανισμό διάσπασης του γλυκογόνου, που βρίσκεται στο ήπαρ, αυξάνοντας έτσι τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ενεργοποιώντας τα ελεύθερα λιπαρά οξέα και προκαλώντας μια μεγάλη ποικιλία αντιδράσεων στο καρδιαγγειακό και στο μυϊκό σύστημα.

Τι κάνει: Η αδρεναλίνη, μαζί με τη νορεπινεφρίνη, είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για τις άμεσες αντιδράσεις, που αισθάνεται ο οργανισμός, όταν αγχώνεται. Οι μύες είναι τεταμένοι, η αναπνοή γίνεται πιο γρήγορη, υπάρχει έντονη εφίδρωση και αυξάνεται ο καρδιακός ρυθμός: αυτά είναι τα συμπτώματα της αδρεναλίνης.

Ωστόσο, η αδρεναλίνη δίνει επίσης ένα κύμα ενέργειας και βοηθά στην εστίαση της προσοχής, ενώ συμβάλει στην κινητοποίηση όλων των ενεργειακών πηγών του οργανισμού σε περιπτώσεις έντονης δραστηριότητας, διεγείροντας το νευρικό σύστημα για κάποια επείγουσα ενέργεια κατά τη λεγόμενη «αντίδραση μάχης ή φυγής».

Ερεθίσματα για την έκκριση της αδρεναλίνης αποτελούν ο φόβος, οι συγκινήσεις, οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, το ψύχος, η πτώση της πίεσης και η υπογλυκαιμία. Η αδρεναλίνη προετοιμάζει τον οργανισμό είτε για να αντιμετωπίσει άμεσα το στρεσογόνο παράγοντα (αντίδραση «μάχης»), είτε για να τον αποφύγει γρήγορα (αντίδραση «φυγής»).

Νορεπινεφρίνη

Τι είναι: Η νορεπινεφρίνη είναι μία ορμόνη παραπλήσια της αδρεναλίνης (επινεφρίνης), η οποία παράγεται από τον επινεφριδιακό μυελό. Είναι κυρίως αγγειοσυσπαστική ουσία, με ελάχιστη επίδραση στην καρδιακή παροχή.

Ως νευροδιαβιβαστής, απελευθερώνεται από τους περισσότερους συμπαθητικούς μεταγαγγλιακoύς νευρώνες και από ορισμένους νευρώνες του εγκεφάλου.

Τι κάνει: Ο πρωταρχικός ρόλος της νορεπινεφρίνης, όπως και της αδρεναλίνης, είναι η διέγερση. Όταν αισθάνεστε ένταση και άγχος, ο εγκέφαλος μοιάζει να «ξυπνά» και είστε πιο επικεντρωμένοι, έτοιμοι να ανταποκριθείτε στις περιστάσεις.

Η νορεπινεφρίνη βοηθά επίσης στη μετατόπιση της ροής του αίματος από περιοχές, οι οποίες μπορεί να μην είναι τόσο ζωτικής σημασίας, όπως το δέρμα, σε εκείνες που είναι πιο βασικές περιοχές, όπως οι μύες, έτσι ώστε να μπορεί ο οργανισμός να αντιδράσει και να «εγκαταλείψει» την αγχωτική σκηνή.

Παρά το γεγονός, ότι η νορεπινεφρίνη μπορεί να φαίνεται περιττή, εξαιτίας της ύπαρξης της αδρεναλίνης, οι δύο ορμόνες λειτουργούν σαν εφεδρικό σύστημα του οργανισμού.

Κορτιζόλη

Τι κάνει: Η κορτιζόλη θεωρείται η κατεξοχήν ορμόνη του στρες. Όταν το στρες αυξάνει πάνω από το μέσο όρο (για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως στην κατάθλιψη π.χ) τα επίπεδα της κορτιζόλης στον οργανισμό είναι υψηλά και προκαλούν ανεπιθύμητες ενέργειες, φθείροντας τον οργανισμό. Η κορτιζόλη είναι μία στεροειδής ορμόνη, που παράγεται από τα επινεφρίδια.

Τι κάνει: Χρειάζεται λίγο περισσότερος χρόνος, για να μπορέσει ο οργανισμός να αισθανθεί τις επιπτώσεις της κορτιζόλης και ο λόγος είναι ότι, η απελευθέρωση της ορμόνης αυτής ολοκληρώνεται, μέσα από μία διαδικασία με αρκετά βήματα, περιλαμβάνοντας δύο συμπληρωματικές μικρότερης σημασίας ορμόνες.

Αρχικά, το τμήμα του εγκεφάλου, που ονομάζεται αμυγδαλή, πρέπει να αναγνωρίσει την απειλή. Στη συνέχεια, στέλνει μήνυμα προς το μέρος του εγκεφάλου, που ονομάζεται υποθάλαμος, ο οποίος απελευθερώνει την κορτικοτροπίνη (CRH), η οποία με τη σειρά της «λέει» στην υπόφυση να απελευθερώσει τη φλοιοεπινεφριδιοτρόπο ορμόνη (ACTH), που «λέει» στα επινεφρίδια να παράγουν κορτιζόλη.

Σε καταστάσεις επιβίωσης, η κορτιζόλη βοηθά στη διατήρηση της ισορροπίας των υγρών και της αρτηριακής πίεσης του οργανισμού ρυθμίζοντας παράλληλα ορισμένες λειτουργίες του σώματος, που δεν είναι ζωτικής σημασίας σε στρεσογόνες συνθήκες, όπως η αναπαραγωγή, η πέψη και η ανάπτυξη.

Ωστόσο, σε καταστάσεις μόνιμου (καθημερινού) στρες, το σώμα απελευθερώνει συνεχώς κορτιζόλη, κάτι που αν συνεχίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας.

Η υπερβολική έκκριση κορτιζόλης μπορεί να καταστείλει το ανοσοποιητικό σύστημα, να αυξήσει την πίεση του αίματος και του σακχάρου, να μειώσει τα επίπεδα της λίμπιντο, να προκαλέσει ακμή και να ενισχύσει την προδιάθεση για παχυσαρκία.