Ο κολικός του νεφρού αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς πόνους, που μπορεί να ταλαιπωρήσουν τον άνθρωπο. Οι γιατροί μάλιστα, τον θεωρούν εφάμιλλο των πόνων της γέννας. Ποιες είναι οι αιτίες, ποια τα συμπτώματα και οι θεραπείες του κολικού του νεφρού;

Ο κολικός του νεφρού είναι ένα είδος πόνου, που προκαλείται από τις πέτρες στους νεφρούς. Οι πέτρες αυτές είναι κρύσταλλοι, που σχηματίζονται από τις χημικές ουσίες στα ούρα.

Μια πέτρα μπορεί να μπλοκάρει τη ροή των ούρων και να προκαλέσει αφόρητο πόνο, αν «ταξιδεύει» στους σωλήνες του ουροποιητικού συστήματος.

Αν και ο κολικός στους νεφρούς, μπορεί να εμφανιστεί στον καθένα, τα άτομα ηλικία μεταξύ 20 και 30 ετών είναι οι πιο πιθανοί «ύποπτοι». Ένας ασθενής μάλιστα, μπορεί να έχει περισσότερες από μία πέτρες στους νεφρούς ταυτόχρονα.

Με τη θεραπεία, ωστόσο, τα συμπτώματα της εμφάνισης πέτρας στους νεφρούς συνήθως είναι αντιμετωπίσιμα με μεγάλη αποτελεσματικότητα, χωρίς ιδιαίτερες επιπλοκές. Αφού όμως κάθε άνθρωπος έχει 1-10% πιθανότητα να εμφανίσει κολικό του νεφρού κατά τη διάρκεια της ζωής του, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Ποια είναι τα συμπτώματα του κολικού του νεφρού;

Τα συμπτώματα των κολικών νεφρού σχετίζονται με το σχηματισμό των κρυστάλλων στα νεφρά, εμποδίζοντας την παραγωγή ούρων, προκαλώντας πόνο, διόγκωση και μόλυνση.

Τα συμπτώματα κολικού του νεφρού μπορούν να είναι καθημερινά ή περιστασιακά. Ωστόσο, τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι:

• Μη φυσιολογικό χρώμα των ούρων

• Πυρετός με ή χωρίς ρίγος

• Δύσοσμα ούρα

• Ναυτία με ή χωρίς έμετο

• Πόνος στα πλευρά, την πλάτη, την κοιλιά ή στη βουβωνική χώρα

Βέβαια, υπάρχουν και συμπτώματα, που υποδεικνύουν μια πιο σοβαρή κατάσταση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο κολικός μπορεί να είναι τόσο σοβαρός, ώστε να χαρακτηριστεί περιστατικό έκτακτης ανάγκης. Ζητήστε άμεση ιατρική φροντίδα εάν εσείς ή κάποιος δικός σας παρουσιάσει οποιοδήποτε από τα σοβαρά συμπτώματα που ακολουθούν:

• Υψηλός πυρετός

• Ανικανότητα ούρησης

• Έντονος πόνος

• Ανεξέλεγκτος έμετος

Ποιες είναι οι αιτίες του κολικού των νεφρών;

Οι πέτρες στα νεφρά που οδηγούν σε νεφρικό κολικό, μπορεί να αποτελούνται από μια ποικιλία χημικών ουσιών και μπορούν να προκληθούν από τα ακόλουθα:

• Χημειοθεραπεία

• Κυστινουρία, μία κληρονομική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από περίσσεια κυστίνης στα ούρα

• Ασθένεια του λεπτού εντέρου

• Ουρική αρθρίτιδα, ένας τύπος αρθρίτιδας που προκαλείται από συσσώρευση του ουρικού οξέος στις αρθρώσεις

• Υπερασβεστιουρία, περίσσεια ασβεστίου στα ούρα

• Υπερουρικοζουρία, περίσσεια ουρικού οξέος στα ούρα

• Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, συμπεριλαμβανομένων της νόσου του Crohn και της ελκώδους κολίτιδας

• Νεφρική ανεπάρκεια

• Ουρολοίμωξη.

Αιτία της εμφάνισης του κολικού του νεφρού μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να είναι και κάποια χειρουργική επέμβαση.

Ποιοί είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον νεφρικό κολικό;

Επειδή κάθε ανθρώπινος οργανισμός είναι διαφορετικός, υπάρχουν ποικίλοι παράγοντες, που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης κολικού στους νεφρούς. Αυτοί περιλαμβάνουν:

• Αφυδάτωση

• Διατροφή πλούσια σε βιταμίνη D

• Κατάχρηση διουρητικών

• Οικογενειακό ιστορικό με πέτρες στους νεφρούς

• Ατομικό ιστορικό με πέτρες στους νεφρούς

• Πρόσφατη χειρουργική επέμβαση

• Ουρολοίμωξη

• Χρήση αντιόξινων με βάση το ασβέστιο

• Χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων

Μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο;

Υπάρχουν τέσσερις βασικοί κανόνες, που πρέπει να ακολουθήσετε, εάν επιθυμείτε να μειώσετε την εμφάνιση κολικού των νεφρών. Αποφύγετε το ασβέστιο σε μορφή χαπιού, τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε οξαλικά, όπως το ραβέντι και το σπανάκι, την υπερκατανάλωση κρέατος, ψαριών και πουλερικών και προτιμήστε να πίνετε αρκετά υγρά, ειδικά νερό, για να αποφύγετε την αφυδάτωση.

Πώς θεραπεύεται ο κολικός στους νεφρούς;

Η θεραπεία για τους νεφρικούς κολικούς και τις πέτρες στους νεφρούς περιλαμβάνει μείωση του πόνου και διάλυση των λίθων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι πέτρες στους νεφρούς μπορεί να τις αποβάλει ο οργανισμός από μόνος του, ωστόσο, χωρίς την κατάλληλη θεραπεία υπάρχει ο κίνδυνος να επανεμφανιστούν.

Υπάρχουν διάφορες φαρμακευτικές αγωγές και χειρουργικές επεμβάσεις, που ενδείκνυνται για τη θεραπεία του κολικού στους νεφρούς.

Αναλυτικότερα τα φάρμακα για τον κολικό στους νεφρούς περιλαμβάνουν:

• Αλλοπουρινόλη, για το ουρικό οξύ στις πέτρες των νεφρών

• Φάρμακα alpha-blocker

• Αντιβιοτικά για λοιμώξεις

• Φάρμακα ελέγχου της κυστίνης, για τη μείωση των επιπέδων κυστίνης στα ούρα

• Διουρητικά

• Παυσίπονα

• Όξινο ανθρακικό κάλιο ή κιτρικό νάτριο για τη ρύθμιση του pH των ούρων και την πρόληψη σχηματισμού λίθων

• Φωσφορικό νάτριο κυτταρίνης για να δεσμεύσει το ασβέστιο στο έντερο.

Άλλες θεραπείες για νεφρικούς κολικούς και πέτρες στους νεφρούς, εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή, είναι η χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των λίθων, η θεραπεία για τον πόνο κλπ. Μεταξύ αυτών είναι οι:

• Θεραπεία θερμότητας, για τον πόνο

• Λιθοτριψία, με τη χρήση υπερήχων δονήσεων προκειμένου να σπάσουν οι πέτρες στους νεφρούς

• Χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση μεγάλων λίθων

• Τοποθέτηση ουρητήρα, για να κρατήσει ελεύθερη τη δίοδο των ουροποιητικών σωλήνων από τους νεφρούς στην κύστη

• Ουρηθροσκόπηση, μία ελάχιστα επεμβατική χειρουργική διαδικασία.

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές του κολικού;

Όσο οδυνηρή και αν είναι η «περιπέτεια» ενός κολικού των νεφρών, δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες επιπλοκές. Πιο κοινή είναι η επανεμφάνισή τους, που δεν είναι ακριβώς επιπλοκή. Ωστόσο σε ακραίες περιπτώσεις ένας κολικός, που δε έχει θεραπευτεί σωστά, μπορεί να αποφράξει το ουροποιητικό σύστημα του ασθενή, να προκαλέσει βλάβη στα νεφρά, απώλεια της νεφρικής λειτουργίας ή ουρολοίμωξη.