Οι ειδικοί του dietzone.gr μας αναλύουν τα οφέλη και τα σημεία που πρέπει να προσέξουμε στη νηστεία, για όσους αποφασίσουν να νηστέψουν στο τελευταίο κομμάτι της Σαρακοστής.

Η νηστεία βασίζεται σε μια διατροφή πλούσια σε θαλασσινά, λαδερά, όσπρια, λαχανικά, φρούτα και αμυλούχα τρόφιμα, ενώ απαγορεύονται τα γαλακτοκομικά, τα αυγά, το κρέας και το ψάρι. Οι πιο φανατικοί δε πιστοί  της νηστείας, καταναλώνουν ελαιόλαδο μόνο το Σαββατοκύριακο και όχι κατά τη διάρκεια της εβδομάδας.

Υπάρχουν άνθρωποι που νηστεύουν για καθαρά θρησκευτικούς λόγους, κι άλλοι που επωφελούνται τη νηστεία, για να βελτιώσουν και την υγεία τους. Πράγματι, η νηστεία πέρα από τον εξαγνισμό της ψυχής μας, προωθεί και την καλύτερη υγεία, καθώς μειώνει το ποσοστό εμφάνισης και ανάπτυξης χοληστερόλης και σακχαρώδους διαβήτη, αλλά βοηθάει και στην απώλεια κιλών.

Τις μέρες της νηστείας κάνουμε όλοι προσωρινές αλλαγές στη δίαιτα μας, αλλαγές που ίσως αν τις διατηρούσαμε γενικότερα, θα ευεργετούνταν πολλαπλά η υγεία μας. Παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει πάντα να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή, γιατί η παρατεταμένη νηστεία υποκρύπτει διατροφικούς κινδύνους για  κάποιες ηλικιακές ομάδες όπως οι έγκυες, τα βρέφη αλλά και οι ηλικιωμένοι.

Ποια είναι τα θετικά της νηστείας; Η νηστεία βελτιώνει τα επίπεδα ορισμένων δεικτών στο αίμα μας όπως: των τριγλυκεριδίων, του σακχάρου και της χοληστερόλης, καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα, ενισχύει  την αποτοξίνωση του οργανισμού, μας προσφέρει ευεξία και βελτιώνει την ενεργητικότητα, τονώνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, μειώνει την αρτηριακή πίεση, έχει αντιγηραντικές ιδιότητες και συμβάλλει στην απώλεια βάρους.

Ποια είναι τα αρνητικά της νηστείας; Το αρνητικό με τη νηστεία είναι ότι, λόγω της απαγόρευσης των γαλακτοκομικών και του κρέατος, δεν υπάρχει επαρκής πρόσληψη ασβεστίου και σιδήρου από τις νηστίσιμες τροφές που καταναλώνουμε κατά τη διάρκειά της. Επίσης, ελαττώνεται η πρόσληψη των ω3 λιπαρών οξέων (λόγω της  απαγόρευσης κατανάλωσης ψαριών), αλλά και η κατανάλωση πρωτεΐνης. Επιπρόσθετα, μειώνεται το φολικό οξύ και η βιταμίνη Β12. Αν για παράδειγμα, κάποιος καταναλώνει πολλούς υδατάνθρακες (όπως κριτσίνια, πατάτες , μακαρόνια, ψωμί, κουλούρι, ρύζι), είναι πολύ πιθανό τα επίπεδα στο σάκχαρό του να αυξηθούν κατά τη νηστεία. Επίσης,  η υπερκατανάλωση νηστίσιμων τροφίμων μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων, του ουρικού οξέος, της χοληστερόλης και να προκαλέσει αύξηση βάρους. Ακόμη, η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών, μπορεί να προκαλέσει σε κάποια άτομα πόνο στην κοιλιά, διάρροια και έντονο φούσκωμα. Επίσης, είναι πολύ πιθανό να προκληθεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης σε κάποια άτομα που καταναλώνουν πληθώρα αλμυρών νηστίσιμων τροφίμων/σνακ ή από την άλλη, μπορεί να υπάρξει κι έντονη πτώση της πίεσης, λόγω της διατάραξης του ισοζυγίου του νερού, ακολουθώντας τη χορτοφαγική διατροφή κατά τη νηστεία. Τέλος, αν κάποιος δεν καταναλώνει ελαιόλαδο και γενικά η πρόσληψη λίπους από τη διατροφή του είναι χαμηλή, μπορεί να εμφανιστούν ανεπιθύμητες ορμονικές διαταραχές. Όλα αυτά, βέβαια, κυρίως για την περίοδο της Σαρακοστής, με τις πιθανότητες να δημιουργηθούν προβλήματα από λάθος διατροφή να μειώνονται για όσους ακολουθούν νηστεία μόνο τη Μεγάλη Εβδομάδα

Άρα λαμβάνοντας υπ’ όψιν μας τις παραπάνω ελλείψεις που δημιουργούνται σε περίοδο νηστείας, το πρώτο ερώτημα που θα πρέπει να λύσουμε είναι: τι τροφές θα πρέπει να καταναλώνουμε, για να ρυθμίσουμε επαρκή πρόσληψη σε όλα τα θρεπτικά συστατικά; Καταρχάς, τροφές πλούσιες σε σίδηρο. Τέτοιες είναι: τα κρεμμύδια, το μαρούλι, η σόγια, τα εμπλουτισμένα δημητριακά, τα όσπρια, το σουσάμι, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα αποξηραμένα φρούτα, οι ξηροί καρποί και τα θαλασσινά. Θα πρέπει όμως, να προσέξουμε να μην καταναλώνουμε τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε σίδηρο μαζί με πηγές φυτικών οξέων, ασβεστίου, ταννίνων και φυτικών  ινών, διότι μπλοκάρουν την καλή απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό μας. Αντίθετα, συνοδεύουμε τις τροφές αυτές με τη θαυματουργή βιταμίνη C (φράουλες, ακτινίδια εσπεριδοειδή, πιπεριές και μπρόκολο), αλλά και β-καροτένιο (π.χ. καρότο) για να βοηθήσουμε την απορρόφηση.

Επίσης, καλές πηγές ασβεστίου είναι το γάλα σόγιας, το πορτοκάλι, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, το μαύρο ψωμί, το ταχίνι, οι ξηροί καρποί, το μπρόκολο, ο χαλβάς, τα φασόλια, το κουνουπίδι, το λάχανο, το κρεμμύδι, οι μπάμιες, το σπανάκι και το σουσάμι. Για καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου τώρα από τον οργανισμό μας, δεν πρέπει να καταναλώνουμε ταυτόχρονα τροφές με φυτικά οξέα (π.χ. προϊόντα ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς, καφέ και όσπρια,) καφεΐνη και ταννίνες (καφές, τσάι), φυτικές ίνες και σίδηρο (που το προαναφέραμε), αλλά και τροφές πλούσιες σε οξαλικά οξέα (τσάι, κακάο και πράσινα λαχανικά,). Ακόμη, την απαραίτητη βιταμίνη Β12 θα τη λάβουμε από  τα εμπλουτισμένα τρόφιμα, τα θαλασσινά και τα μανιτάρια.

Τα θαλασσινά παράλληλα, μας προσφέρουν και Ω-3 λιπαρά οξέα (όπως επίσης και οι ξηροί καρποί και η γλυστρίδα, ο λιναρόσπορος και το λινέλαιο). Τέλος, για να παίρνουμε την απαραίτητη ημερήσια πρωτεΐνη που χρειάζεται ο οργανισμός μας, μπορούμε να συνδυάζουμε ξηρούς καρπούς ή όσπρια με υδατάνθρακες (ψωμί, ρύζι, κριθαράκι, μακαρόνι) ή όσπρια με ξηρούς καρπούς ή να καταναλώνουμε θαλασσινά, ώστε οι πρωτεΐνες που τελικά προσλαμβάνει ο οργανισμός μας, να είναι υψηλής βιολογικής αξίας, όπως αυτές που μας παρέχει το κρέας. Τι εννοούμε; Συνδυασμούς όπως: χούμους, φάβα με ψωμί, φακόρυζο και σάντουιτς με φυστικοβούτυρο.

Ποια άτομα είναι καλό να αποφεύγουν τη νηστεία; Ένα επίσης βασικό ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί είναι: ποιοι πρέπει να αποφύγουν τη νηστεία. Η απάντηση είναι όσα άτομα έχουν καταρχάς αυξημένες θρεπτικές ανάγκες (π.χ. παιδιά, έγκυες, γυναίκες σε περίοδο θηλασμού). Επίσης,  άτομα με προβλήματα υγείας (όπως οστεοπενία ή οστεοπόρωση ή σιδηροπενική αναιμία), καθώς επίσης και όσοι έχουν γαστρεντερικές διαταραχές λόγω της  υψηλής πρόσληψης φυτικών ινών.

Συνοψίζοντας, αν κάνετε νηστεία, φροντίστε να οργανώσετε τη διατροφή σας έτσι ώστε να επωφεληθείτε από αυτή, χωρίς να υπερβάλλετε στις ποσότητες των νηστίσιμων προϊόντων, αλλά και να έχετε ποικιλία τροφών για να μην δημιουργηθούν ελλείψεις στον οργανισμό σας.

Πηγή: dietzone.gr