Μία νέα (σχετικά) δίαιτα έχει κυριεύσει όλους, όσοι επιθυμούν διακαώς να χάσουν αυτά τα 5 κιλά, που δε λένε να φύγουν. Το όνομα αυτής: η δίαιτα της γλουτένης. Τι επιτρέπεται και τι αποκλείεται από τον διατροφολογικό της χάρτη; Πόσο αποτελεσματική είναι και τι είναι στην πραγματικότητα η δίαιτα της γλουτένης;

Τι είναι και που βρίσκεται η γλουτένη;

Καταρχήν, για να είμαστε ολόσωστοι πρέπει να αποκαταστήσουμε τον τίτλο της «μοδάτης» δίαιτας. Με απλά λόγια, η δίαιτα της γλουτένης είναι αυτή που περιέχει τρόφιμα που ΔΕΝ έχουν ως συστατικό τη γλουτένη.

Μια δίαιτα ελεύθερη από γλουτένη είναι μια διατροφή, που αποκλείει την πρωτεΐνη γλουτένη, η οποία βρίσκεται στα δημητριακά όπως το σιτάρι, το κριθάρι, τη σίκαλη και τριτικάλε (ένας σταυρός μεταξύ σιταριού και σίκαλης). Επειδή η επίδραση της βρώμης είναι αμφιλεγόμενη, αποφεύγεται και αυτή. Τονίζεται δε, ότι τα χωρίς γλουτένη σιτηρά είναι γενικά χαμηλά σε φυτικές ίνες και βιταμινη Β.

Η στροφή σε μια δίαιτα ελεύθερη από γλουτένη είναι μια μεγάλη αλλαγή και όπως κάθε τι νέο, χρειάζεται χρόνο για να το συνηθίσει κάποιος. Οι περισσότεροι που επιλέγουν αυτή τη δίαιτα μπορεί αρχικά να αισθάνονται, ότι στερούνται πολλών τροφίμων ωστόσο, σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να είναι μια ευχάριστη έκπληξη, όταν συνειδητοποιήσει κανείς πόσα πολλά προϊόντα χωρίς γλουτένη, είναι πλέον διαθέσιμα.

Τι επιτρέπεται;

Στον κατάλογο των προϊόντων χωρίς γλουτένη περιλαμβάνονται τα εξής:

• Φασόλια, σπόροι, ξηροί καρποί στη φυσική μη επεξεργασμένη μορφή τους

• Φρέσκα αυγά

• Φρέσκα κρέατα, ψάρια και πουλερικά (όχι πανέ, επικαλυμμένα ή μαριναρισμένα)

• Φρούτα και λαχανικά

• Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα: φρέσκο, εβαπορέ, σκόνη, συμπυκνωμένο, πλήρες και αποβουτυρωμένο γάλα, κρέμες από γάλα και καλαμποκάλευρο ή ριζάλευρο, γιαούρτι, τυριά.

• Δημητριακά: ψωμί, φρυγανιές, κράκερς κ.α. παρασκευασμένα από ελεύθερα γλουτένης άλευρα (καλαμποκάλευρο, ρυζάλευρο, πατατάλευρο, αλεύρι από σόγια)

• Πατάτες, γλυκοπατάτες, ρύζι, καλαμπόκι, χυλός από καλαμπόκι

• Όλα τα όσπρια

• Σούπες, αφεψήματα, μη εμπλουτισμένο κακάο, ζάχαρη, μέλι, μαρμελάδα, ζελές, σιρόπια, ορισμένες καραμέλες, καρύδα, αλάτι, πιπέρι, κανέλλα, μπαχαρικά, καρυκεύματα, μυρωδικά, ελιές, ξίδι από σταφύλια, σόδα, μουστάρδα, σάλτσα από ντομάτα.

Είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε, ότι ό,τι καταναλώνετε δεν υποβάλλεται σε επεξεργασία ή δεν αναμειγνύεται με σιτηρά, που περιέχουν γλουτένη, πρόσθετα ή συντηρητικά.

Τι απαγορεύεται;

Αποφύγετε όλα τα τρόφιμα και ποτά που περιέχουν:

• Κριθάρι (βύνη)

• Τριτικάλε (ένας σταυρός μεταξύ σιταριού και σίκαλης)

• Πλιγούρι

• Αλεύρι σκληρό

• Φαρίνα

• Σιμιγδάλι

• Σιτάρι

• Ορισμένα τυριά που περιέχουν μαστίχα βρώμης σαν συστατικό τους

• Κατεργασμένα κρέατα που περιέχουν σιτάρι, κριθάρι, βρώμη ή σίκαλη

• Αλλαντικά άγνωστης σύστασης

• Κανονικό ψωμί από σιτάρι ή σίκαλη, καθώς και οτιδήποτε περιέχει άλευρο από τα απαγορευμένα π.χ κουλουράκια, φρυγανιές, κέικ, σάντουιτς, τοστ

• Μακαρόνια, σπαγγέτι, φιδές, χυλοπίτες, κριθαράκι και άλλες πάστες ζυμαρικών

• Δημητριακά εμπορίου που περιέχουν γλουτένη

• Λαχανικά σε κονσέρβα με σάλτσα, φασόλια σε κονσέρβα, έτοιμες σαλάτες

• Κατεργασμένα φρούτα με προϊόντα, που περιέχουν γλουτένη

• Όλα τα είδη εμπορίου τύπου snack (γαριδάκια κ.τ.λ.)

• Μπύρα, τζίν, ουίσκυ, βότκα, λευκό ξίδι

• Σούπες εμπορίου, επιδόρπια και γλυκά εμπορίου που συνήθως περιέχουν σαν συστατικό τους τη γλουτένη

• Ορισμένα μπαχαρικά και καρυκεύματα κατεργασμένα, έτοιμες σάλτσες, οι σάλτσες των κονσερβών.

Η πρόκληση για να ακολουθήσει κάποιος τη δίαιτα χωρίς γλουτένη, είναι να αποφύγει τα τρόφιμα που περιέχουν σιτάρι και παράγωγά του, καθώς πολλές φορές, ακόμα και στις ετικέτες των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ, η γλουτένη είναι «κρυμμένη».

Η δίαιτα χωρίς γλουτένη χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή επειδή η «κρυμμένη» γλουτένη μπορεί να περιέχεται ακόμη και σε σκευάσματα, που δε θα το φανταζόσασταν, όπως είναι τα συμπληρώματα διατροφής (βύνη αρωματική, τροποποιημένο άμυλο τροφίμων κ.λπ), τα φάρμακα και οι βιταμίνες που χρησιμοποιούν γλουτένη ως συνδετικό υλικό.

Για τον λόγο αυτό, πριν αποφασίσετε να προχωρήσετε στη συγκεκριμένη δίαιτα καλό θα ήταν να μιλήσετε στον διατροφολόγο και τον γιατρό σας.

Δίαιτα χωρίς γλουτένη σημαίνει απώλεια βάρους ή μήπως όχι;

Η πολυδιαφημιζόμενη δίαιτα χωρίς γλουτένη μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια βάρους, αλλά δεν είναι η ίδια η γλουτένη που παχαίνει. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η αλήθεια είναι ότι η απώλεια βάρους προκαλείται από την εγκατάλειψη τροφίμων που περιέχουν γλουτένη, τα οποία όμως είναι φορτωμένα συχνά με πυκνές ποσότητες εξευγενισμένων υδατανθράκων, όπως είναι τα αρτοπαρασκευάσματα, τα ζυμαρικά, τα μπισκότα, τα κουλούρια κλπ.

Αποβάλλοντας από το διατρφολόγιό σας εντελώς αυτά τα τρόφιμα ή αντικαθιστώντας τα με λαχανικά και υγιεινές τροφές, όπως τα χωρίς γλουτένη δημητριακά ολικής αλέσεως, (π.χ το quinoa), το άγριο ρύζι κ.λπ, αυξάνεται η ενέργεια του οργανισμού και η κατανάλωση θερμίδων.

Βέβαια, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να ακολουθήσετε τη δίαιτα χωρίς γλουτένη και αντί να αδυνατίσετε να παχύνετε.

Επειδή η ελεύθερη από γλουτένη δίαιτα έχει «εκραγεί» σε δημοτικότητα τον τελευταίο καιρό, υπάρχουν δεκάδες επιλογές χωρίς γλουτένη στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων και υδατανθράκων, που μπορεί να μην περιέχουν γλουτένη είναι όμως πλούσιες πηγές σε λίπη.

Μάλιστα, ενδέχεται ένα προϊόν να μην περιέχει γλουτένη, αλλά στην ουσία να έχει πολλαπλή θερμιδική αξία από ένα αντίστοιχο προϊόν με γλουτένη.

Με απλά λόγια, η δίαιτα χωρίς γλουτένη δεν εγγυάται την απώλεια κιλών και εκατοστών, τουλάχιστον όχι εφόσον δεν ακολουθείται ένα σωστό πρόγραμμα με διατροφή και άσκηση.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της δίαιτας;

Οι άνθρωποι που ακολουθούν μια δίαιτα ελεύθερη σε γλουτένη, μπορεί να έχουν χαμηλά επίπεδα ορισμένων βιταμινών και θρεπτικών συστατικών στη διατροφή τους. Ρωτήστε το διαιτολόγο σας για να επανεξετάσει τη διατροφή σας και να δείτε, ότι παίρνετε αρκετά από αυτά τα βασικά θρεπτικά συστατικά:

• Σίδηρος

• Ασβέστιο

• Φυτικές ίνες

• Θειαμίνη

• Ριβοφλαβίνη

• Νιασίνη

• Φυλλικό οξύ

Επιπλέον, αν καταναλώσετε κατά λάθος (ενώ ακολουθείτε αυστηρά τη δίαιτα χωρίς γλουτένη) ένα προϊόν που περιέχει γλουτένη, ενδέχεται να αντιμετωπίσετε κοιλιακό άλγος και διάρροια. Μερικοί άνθρωποι δεν παρουσιάζουν συμπτώματα μετά την κατανάλωση γλουτένης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι επιζήμια αυτή η κατάσταση για το λεπτό έντερο τους.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμη και ίχνη γλουτένης στη διατροφή, μπορεί να είναι επιζήμια, έστω και αν δεν προκαλέσουν κανέναν σύμπτωμα. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, μιλήστε με το γιατρό ή τον διατροφολόγο σας.

Ποιοι «πρέπει» να ακολουθήσουν τη δίαιτα;

Σύμφωνα με τους ειδικούς, μια δίαιτα ελεύθερη από γλουτενη συνήθως συνιστάται σε εκείνους που πάσχουν από κοιλιοκάκη, αυτισμό, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητα (ΔΕΠ) ή είναι αλλεργικοί στο σιτάρι.

Η γλουτένη προκαλεί φλεγμονή στο λεπτό έντερο των ατόμων με κοιλιοκάκη, άρα καταναλώνοντας μια δίαιτα ελεύθερη σε γλουτένη, μπορούν να ελέγξουν τα συμπτώματα αλλά και να προλάβουν τις επιπλοκές.