Η τριχόπτωση συνήθως αναπτύσσεται σταδιακά και μπορεί να είναι αποσπασματική ή σε όλο το κεφάλι. Μάλιστα, καθημερινά υπολογίζεται, ότι κάποιος χάνει περίπου 100 τρίχες, την ώρα που το μέσο τριχωτό της κεφαλής έχει περίπου 100.000 τρίχες.

Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες έχουν την τάση να χάνουν ποσότητα αλλά και πάχος από τις τρίχες τους καθώς μεγαλώνουν. Η φαλάκρα ωστόσο δε προκαλείται συνήθως από κάποια ασθένεια, αλλά σχετίζεται με την κληρονομικότητα, τις ορμονικές αλλαγές και τη διαδικασία γήρανσης.

Η κληρονομική τριχόπτωση επηρεάζει περισσότερο τους άνδρες από τις γυναίκες. Μάλιστα, περίπου ο μισός ανδρικός πληθυσμός αρχίζει να δημιουργεί φαλάκρα γύρω στα 30 χρόνια, φτάνοντας σε οριστική ή σχεδόν οριστική φαλάκρα μέχρι την ηλικία των 60 χρόνων. Ποιες είναι οι διαφορές της ανδρικής και της γυναικείας τριχόπτωσης;

Τι προκαλεί τριχόπτωση;

Η ανδρική περίπτωση

Η τριχόπτωση στους άνδρες σχετίζεται με τα γονίδια και τις ορμόνες. Συνήθως ακολουθεί ένα μοτίβο συγκεκριμένο, όπου υποχωρεί αρχικά η γραμμή των μαλλιών και ακολουθεί αραίωση στην κορυφή της κεφαλής, εξαιτίας των ορμονών και της γενετικής προδιάθεσης.

Πιο αναλυτικά, κάθε σκέλος της τρίχας «κάθεται» σε μια μικροσκοπική τρύπα (κοιλότητα) στο δέρμα, που ονομάζεται θυλάκιο. Η φαλάκρα σε γενικές γραμμές συμβαίνει όταν ο θύλακας της τρίχας συρρικνώνεται με την πάροδο του χρόνου, με αποτέλεσμα να υπάρχουν λιγότερα και λεπτότερα μαλλιά.

Τελικά, το θυλάκιο αυτό δεν αναπτύσσει νέα μαλλιά. Ωστόσο, το γεγονός ότι παραμένει ζωντανό, ενισχύει την πεποίθηση ότι δυνητικά θα μπορούσε να εμφανίσει νέες τρίχες.

Η γυναικεία περίπτωση

Στην περίπτωση των γυναικών, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Μια τρίχα μεγαλώνει από το θύλακα της με ένα μέσο ρυθμό περίπου ½ εκατοστό το μήνα. Κάθε τρίχα μεγαλώνει για 2 έως 6 χρόνια, έπειτα «ξεκουράζεται», μετά πέφτει και στη συνέχεια μια νέα τρίχα αρχίζει σύντομα να αυξάνεται στη θέση της.

Η φαλάκρα εμφανίζεται όταν, αφού πέσει η τρίχα, δεν αναπτύσσεται άλλη στη θέση της. Ωστόσο, η γυναικεία φαλάκρα είναι περισσότερο δυσνόητη από την ανδρική και συνήθως σχετίζεται με:

• Γήρανση

• Μεταβολές στα επίπεδα των ανδρογόνων (ανδρικές ορμόνες). Για παράδειγμα, μετά την εμμηνόπαυση, πολλές γυναίκες βρίσκουν ότι η τρίχα στο κεφάλι τους είναι λεπτότερη, ενώ η τρίχα στο πρόσωπο πιο χοντρή.

• Οικογενειακό ιστορικό ανδρικής ή γυναικείας φαλάκρας

• Διάσπαση των μαλλιών (από θεραπείες, στρίψιμο ή τράβηγμα των τριχών, επιπλοκές κατά τη διάρκεια της γέννας)

• Ορισμένες ασθένειες του δέρματος που οδηγούν σε ουλές των θυλάκων των τριχών

• Ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα

• Ορμονικά προβλήματα, όπως η υπερβολική τεστοστερόνη, η υπερβολική ή ελλιπής ύπαρξη θυρεοειδικών ορμονών

• Έλλειψη σιδήρου, βιταμίνης Β (βιοτίνη) ή άλλη ανεπάρκεια βιταμίνης

• Φάρμακα όπως η χημειοθεραπεία και β-αναστολείς

• Ετερόκλητη τριχόπτωση (γυροειδής αλωπεκία)

• Σύφιλη (σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα)

• Προσωρινή πτώση των μαλλιών μετά από μια σοβαρή ασθένεια, χειρουργική επέμβαση ή εγκυμοσύνη.

Συμπτώματα

Η ανδρική περίπτωση

Το τυπικό μοτίβο της ανδρικής φαλάκρας αρχίζει από τη γραμμή των μαλλιών. Η λεπτή γραμμή σταδιακά υποχωρεί και σχηματίζει ένα σχήμα σαν το γράμμα «Μ». Τελικά η τρίχα γίνεται λεπτότερη, μικρότερη και δημιουργεί ένα σχήμα σαν πέταλο (κάτι σαν το γράμμα «U») γύρω από τις πλευρές του κεφαλιού.

Η γυναικεία περίπτωση

Η αραίωση των μαλλιών στις γυναίκες είναι διαφορετική από εκείνη των ανδρών. Συνήθως, τα μαλλιά λεπταίνουν κυρίως στην κορυφή του τριχωτού της κεφαλής και η τριχόπτωση ξεκινά με μια διεύρυνση στο κέντρο των μαλλιών. Η μπροστινή γραμμή των μαλλιών παραμένει και η τριχόπτωση εξελίσσεται σπάνια σε ολική ή σχεδόν ολική φαλάκρα, όπως στους άνδρες.

Θεραπεία

Η ανδρική περίπτωση

Η θεραπεία δεν είναι απαραίτητη, αν είστε άνετα με την εμφάνισή σας. Ένα διαφορετικό χτένισμα σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να συγκαλύψει την τριχόπτωση. Αυτό είναι συνήθως η λιγότερο δαπανηρή και ασφαλέστερη προσέγγιση για την ανδρική φαλάκρα.

Πολλοί ισχυρίζονται, ότι η εφ΄όρου ζωής χρήση φαρμάκων, όπως είναι η φιναστερίδη και η μινοξιδίλη σταματούν σε ποσοστό 80-85% την τριχόπτωση και επιτυγχάνουν κατά 60-65% την επανεμφάνιση τριχοφυΐας. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι πρόκειται για έναν αστικό μύθο.

• Η μινοξιδίλη είναι μια λύση που εφαρμόζεται απευθείας στο τριχωτό της κεφαλής για την τόνωση των τριχοθυλακίων. Επιβραδύνει την τριχόπτωση σε πολλές περιπτώσεις ενώ σε άλλες αναπτύσσονται ακόμη και νέες τρίχες. Ωστόσο, η τριχόπτωση επιστρέφει όταν σταματήσετε να χρησιμοποιείτε αυτό το φάρμακο.

• Η φιναστερίδη είναι ένα χάπι που παρεμβαίνει στην παραγωγή μιας ορισμένης ανδρικής ορμόνης, που συνδέεται με την φαλάκρα. Επιβραδύνει την τριχόπτωση, λειτουργεί λίγο καλύτερα από τη μινοξιδίλη αλλά και σε αυτήν την περίπτωση, η τριχόπτωση επιστρέφει όταν σταματήσετε να χρησιμοποιείτε το φάρμακο.

Άλλη λύση είναι η μεταμόσχευση μαλλιών, η οποία γίνεται αφαιρώντας ο ειδικός, ορισμένα μικροσκοπικά βύσματα των μαλλιών από περιοχές όπου η τρίχα συνεχίζει να αυξάνεται και επανατοποθετώντας τα στις άτριχες περιοχές.

Αυτό μπορεί να προκαλέσει μικρές ουλές και πιθανώς μόλυνση. Η διαδικασία απαιτεί συνήθως πολλαπλές συνεδρίες και μπορεί να είναι ακριβή, αλλά τα αποτελέσματα είναι συχνά εξαιρετικά και μόνιμα.

Η μείωση του …κρανίου, από την άλλη, είναι μία διαδικασία, όπου αφαιρείται χειρουργικά το φαλακρό τμήμα του κεφαλιού. Αφού αφαιρεθεί το άτριχο μέρος, το «κενό» τμήμα καλύπτεται με το τριχωτό μέρος.

Ωστόσο, οι χειρουργικές επεμβάσεις κατά της φαλάκρας είναι αρκετά ακριβές και επίπονες, ενώ στους πιθανούς κινδύνους κατατάσσονται οι μολύνσεις και οι ουλές.

Εναλλακτικές λύσεις είναι τα ποστίς και οι περούκες ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν κερδίσει έδαφος και οι σύγχρονες εναλλακτικές θεραπείες, όπως είναι η αρωματοθεραπεία, ο βελονισμός και το ειδικό μασάζ. Μέθοδοι που φημολογείται ότι συμβάλουν στην πρόληψη και θεραπεία της φαλάκρας, αν και δεν υπάρχουν ιατρικές αποδείξεις που να το επιβεβαιώνουν.

Η γυναικεία περίπτωση

Η τριχόπτωση στις γυναίκες, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, είναι μόνιμη. Μπορεί στις περισσότερες περιπτώσεις, η απώλεια μαλλιών να είναι ήπια έως μέτρια και να μη χρειάζεται βέβαια θεραπεία, εάν είστε άνετα με την εμφάνισή σας.

Στην περίπτωση των γυναικών μόνο η μινοξιδίλη, έχει εγκριθεί, η οποία μπορεί να βοηθήσει τα μαλλιά να μεγαλώνουν σε ποσοστό μία στις 4 ή 5 γυναίκες.

Στις περισσότερες μπορεί να επιβραδύνει ή να σταματήσει την τριχόπτωση, αλλά θα πρέπει να συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτό το φάρμακο για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς, όπως και στην περίπτωση των ανδρών, η τριχόπτωση ξεκινά πάλι όταν σταματήσετε τη χρήση του.

Αν η θεραπεία αυτή δε βοηθά, ενδεχομένως ο γιατρός σας να σας συστήσει ένα φάρμακο που ονομάζεται σπειρονολακτόνη και λαμβάνεται με τη μορφή χαπιών. Η σπειρονολακτόνη μπορεί να βοηθήσει εάν η απώλεια μαλλιών έχει προκληθεί εξαιτίας των υπερβολικών ανδρογόνων στον οργανισμό σας. Ωστόσο, μπορεί να προκαλέσει αύξηση των επιπέδων του καλίου στο αίμα και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από γυναίκες με νεφρική ανεπάρκεια ή από εγκυμονούσες.

Η μεταμόσχευση μαλλιών, τα ποστίς (περούκες κ.λπ) και οι υπόλοιπες εναλλακτικές θεραπείες ισχύουν για τις γυναίκες, όπως ακριβώς και στην περίπτωση της ανδρικής φαλάκρας.

Πότε πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό;

Η ανδρική περίπτωση

Καλέστε το γιατρό σας εάν:

• Η απώλεια μαλλιών εμφανίζεται σε ένα άτυπο σχέδιο, συμπεριλαμβανομένων της ταχείας απώλειας μαλλιών, της εκτεταμένης πτώσης, της απώλειας μαλλιών με τη μορφή «μπαλωμάτων» ή εάν παρατηρήσετε έντονο σπάσιμο της τρίχας.

• Η απώλεια μαλλιών συνοδεύεται από φαγούρα, ερεθισμό του δέρματος, ερύθημα, απολέπιση, πόνο ή άλλα συμπτώματα.

• Η απώλεια μαλλιών ξεκινά μετά την έναρξη μιας φαρμακευτικής αγωγής.

Η γυναικεία περίπτωση

Επικοινωνήστε με το γιατρό σας, εάν έχετε συνεχή απώλεια μαλλιών και ειδικά μάλιστα στην περίπτωση, που συνοδεύεται από φαγούρα, ερεθισμό του δέρματος ή άλλα συμπτώματα.

Ποια είναι η διάγνωση λοιπόν;

Τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες η τριχόπτωση δεν υποδηλώνει καμία ιατρική διαταραχή, αλλά μπορεί να επηρεάσει την αυτοεκτίμηση ή να προκαλέσει άγχος σε όποιον την έχει, δεδομένου μάλιστα, ότι σχεδόν πάντα είναι μόνιμη.