Οι ειδικοί του dietzone.gr απαντούν.

Οι λάτρεις του καφέ σε όλο τον κόσμο που τον αναζητούν για ένα όμορφο ξύπνημα, πιθανότατα δεν σκέφτονται τα οφέλη για την υγεία ή τους κινδύνους που μπορεί να έχει. Και όμως αυτό το ρόφημα έχει υποβληθεί σε εκτενή μελέτη. Το 1991 ο καφές συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο πιθανών καρκινογόνων ουσιών από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ωστόσο, αφαιρέθηκε από τον κατάλογο το 2016, καθώς έρευνες έδειξαν ότι δεν συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου. Αντίθετα, υπήρξε μειωμένος κίνδυνος ορισμένων μορφών καρκίνου μεταξύ εκείνων που έπιναν καφέ τακτικά. Πρόσφατες μελέτες επίσης δείχνουν πως όταν καταναλώνεται με μέτρο, ο καφές μπορεί να θεωρηθεί ένα υγιεινό ρόφημα.

Μια πιθανή εξήγηση για αυτή την ανατροπή στην σχέση του καφέ με την υγεία είναι το γεγονός ότι οι παλαιότερες μελέτες δεν λάμβαναν πάντοτε υπόψη ότι οι γνωστές συμπεριφορές υψηλού κινδύνου, όπως το κάπνισμα και η σωματική αδράνεια, τείνουν να είναι πιο συχνές μεταξύ των ανθρώπων που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες καφεΐνης.

Οι πρόσφατες μελέτες που έχουν διεξαχθεί δεν μπορούν να διαπιστώσουν κάποια ισχυρή σχέση μεταξύ της κατανάλωσης καφέ και του αυξημένου κινδύνου καρδιοπάθειας ή καρκίνου. Στην πραγματικότητα μάλιστα, μερικές μελέτες υποστηρίζουν μια συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης καφέ και της μείωσης της συνολικής θνησιμότητας και ενδεχομένως της καρδιαγγειακής θνησιμότητας, αν και αυτό μπορεί να μην ισχύει για νεαρά άτομα που υπερβαίνουν την μέτρια κατανάλωση καφέ. Πιο συγκεκριμένα, μία μέτρια κατανάλωση καφέ (τρία έως τέσσερα φλιτζάνια την ημέρα) έχει συσχετιστεί με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και με μείωση κατά 8% έως 15% του κινδύνου θνησιμότητας.

Επιπρόσθετα, φαίνεται ότι η κατανάλωση καφέ μπορεί να έχει και άλλα οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων της προστασίας έναντι της νόσου Πάρκινσον, του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 και των νοσημάτων του ήπατος, όπως ο καρκίνος του ήπατος. Ο καφές μπορεί επίσης να βελτιώνει τη γνωστική λειτουργία και να μειώνει τον κίνδυνο κατάθλιψης.

Από την άλλη πλευρά, η έρευνα φαίνεται να συνδέει τον καφέ με ορισμένους κινδύνους. Η υψηλή κατανάλωση αφιλτράριστου καφέ (βρασμένου ή εσπρέσο) έχει συσχετιστεί με ήπια αύξηση των επιπέδων χοληστερόλης. Άλλες ανησυχίες περιλαμβάνουν μέτριες και προσωρινές αυξήσεις της αρτηριακής πίεσης και γρήγορους ή μη φυσιολογικούς καρδιακούς ρυθμούς.

Η κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να επιφέρει κάποιες δευτερεύουσες παρενέργειες. Για παράδειγμα μπορεί να βλάψει τον ύπνο, να προκαλέσει μια «ταχεία» ή αγχώδη αίσθηση, καούρα και συχνή ούρηση (επειδή η καφεΐνη είναι διουρητικό) ή ακόμα και έντονο αίσθημα παλμών.

Αξίζει να αναφερθεί ότι ο καφές είναι ένα πολύπλοκο μείγμα από περισσότερες από χίλιες χημικές ουσίες. Είναι ένα πότο πλούσιο σε καφεΐνη, βιταμίνη Β2 (ριβοφλαβίνη), μαγνήσιο και φυτικά χημικά (όπως οι πολυφαινόλες). Το φλιτζάνι καφέ που παραγγείλετε από ένα κατάστημα καφέ είναι πιθανόν διαφορετικό από τον καφέ που παρασκευάζετε στο σπίτι. Αυτό που ξεχωρίζει ένα φλιτζάνι καφέ είναι ο τύπος καφέ που χρησιμοποιείται, ο τρόπος ψησίματος, ο βαθμός αλέσεως και ο τρόπος παρασκευής του.

Η ανθρώπινη απόκριση στον καφέ ή στην καφεΐνη μπορεί επίσης να ποικίλει σημαντικά μεταξύ των ατόμων. Οι χαμηλές έως μέτριες δόσεις καφεΐνης (50-300 mg) μπορεί να προκαλέσουν αυξημένη εγρήγορση, ενέργεια και δυνατότητα συγκέντρωσης, ενώ υψηλότερες δόσεις μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις όπως άγχος, ανησυχία, αϋπνία και αυξημένο καρδιακό ρυθμό.

Αν και ο καφές μπορεί να έχει λιγότερους κινδύνους σε σύγκριση με τα οφέλη, να έχετε κατά νου ότι άλλα ποτά, όπως το γάλα και κάποιοι φρέσκοι χυμοί φρούτων, περιέχουν θρεπτικά συστατικά που ο καφές δεν το κάνει. Επίσης, η προσθήκη κρέμας και ζάχαρης στον καφέ σας προσθέτει λίπος και θερμίδες (μέχρι εκατοντάδες θερμίδες σε ορισμένες περιπτώσεις).

Λαμβάνοντας υπόψη όλα αυτά τα παραπάνω σχετικά με την κατανάλωση καφέ, μπορεί να νιώσετε τον πειρασμό να αυξήσετε την πρόσληψή καφέ ή να αρχίσετε να πίνετε καφέ εάν μέχρι τώρα δεν το κάνατε. Ας το δούμε πιο αναλυτικά:

• Η μέτρια (3-5 φλιτζάνια) με υψηλή κατανάλωση (6-10 φλιτζάνια) καφέ ημερησίως είναι αυτή που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο πολλών παθήσεων. Ωστόσο, ορισμένα άτομα μπορεί να μην ανέχονται τις υψηλές ποσότητες καφεΐνης λόγω συμπτωμάτων που προκαλεί, όπως το τρέμουλο, το αίσθημα άγχους και η αϋπνία.
• Λόγω των πιθανών αρνητικών παρενεργειών που αντιμετωπίζουν μερικοί άνθρωποι όταν πίνουν καφέ, δεν είναι απαραίτητο να αρχίσετε να πίνετε καφέ εάν δεν το κάνατε μέχρι τώρα ή να αυξήσετε το ποσό που καταναλώνετε ημερησίως, καθώς υπάρχουν πολλές άλλες διαιτητικές στρατηγικές για τη βελτίωση της υγείας σας.
• Ο καφές χωρίς καφεΐνη είναι μια καλή επιλογή επίσης αν κάποιος είναι ευαίσθητος στην καφεΐνη και, σύμφωνα με τις έρευνες παραπάνω, προσφέρει παρόμοια οφέλη για την υγεία όπως και ο καφές με καφεΐνη.
• Συγκεκριμένα, άτομα που δυσκολεύονται να ελέγξουν την αρτηριακή τους πίεση μπορεί να χρειαστούν να μετριάσουν την ημερήσια πρόσληψη καφέ.
• Οι έγκυες γυναίκες συνιστώνται επίσης να στοχεύουν σε λιγότερα από 200 mg καφεΐνης ημερησίως, ποσότητα που περιέχεται σε περίπου 2 φλιτζάνια καφέ, επειδή η καφεΐνη περνά μέσα από τον πλακούντα στο έμβρυο και έχει συσχετιστεί με απώλεια εγκυμοσύνης και χαμηλό βάρος γέννησης.
• Είναι επίσης σημαντικό να έχετε κατά νου πώς μπορείτε να απολαύσετε την παρασκευή σας. Οι επιπλέον θερμίδες, η ζάχαρη και το κορεσμένο λίπος σε ένα ποτό καφέ φορτωμένο με χτυπημένη κρέμα και αρωματισμένο σιρόπι θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν οποιαδήποτε οφέλη για την υγεία που βρέθηκαν σε έναν βασικό μαύρο καφέ.

www.dietzone.gr