Κιρσοί: πώς προκαλούνται και πώς μπορούμε να τους προλάβουμε;
Οι κιρσοί (ή φλεβίτιδα) είναι οζώδεις, διευρυμένες φλέβες. Κάθε φλέβα μπορεί να εμφανίσει κιρσούς, αλλά εκείνες που προσβάλλονται συνηθέστερα είναι των ποδιών και ο λόγος είναι ότι, όταν στέκεστε όρθιοι/ες, αυξάνεται η πίεση στις φλέβες στο κάτω μέρος του σώματος.
Οι κιρσοί επηρεάζουν σύμφωνα με έρευνες, τον μισό πληθυσμό άνω των 50 ετών, ενώ μπορεί να εμφανιστούν και σε μικρότερες ηλικίες. Για πολλούς ανθρώπους, σύμφωνα με τη mayo clinic, οι κιρσοί και οι ευρυαγγείες (μια κοινή, ήπια διακύμανση των κιρσών) είναι κάτι σαν μία «καλλυντική» ανησυχία.
Για άλλους ωστόσο, οι κιρσοί (φλεβίτιδα) μπορεί να προκαλέσουν πόνο και δυσφορία. Μερικές φορές, ενδεχομένως να οδηγήσουν και σε πιο σοβαρά προβλήματα, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να είναι ένδειξη ότι υπάρχει πρόβλημα στο κυκλοφορικό σας σύστημα.
Πώς διακρίνουμε τους κιρσούς;
Οι κιρσοί συνήθως δεν προκαλούν κανένα πόνο, αλλά τα σημάδια της φλεβίτιδας μπορείτε να τα διακρίνετε όταν:
• οι φλέβες έχουν σκούρο μοβ ή μπλε χρώμα ή
• εμφανίζονται σαν «στριμμένες» και διογκωμένες, κάτι σαν καλώδια στα πόδια σας.
Ωστόσο, σε πιο επίπονες περιπτώσεις, τα επώδυνα σημεία μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα όπως:
• Ένα αίσθημα άλγους ή βάρους στα πόδια σας
• Κάψιμο, ταχυπαλμία, κράμπες των μυών και πρήξιμο στο κάτω μέρος των ποδιών σας
• Επιδείνωση του πόνου μετά από όρθια ή καθιστή θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα
• Φαγούρα γύρω από μία ή περισσότερες φλέβες
• Έλκη του δέρματος κοντά στον αστράγαλό σας, που μπορεί να σημαίνει ότι έχετε μια σοβαρή μορφή αγγειακής νόσου, που απαιτεί ιατρική φροντίδα.
Ποιοί είναι οι παράγοντες κινδύνου;
• Ηλικία. Ο κίνδυνος των κιρσών αυξάνεται με την ηλικία. Η γήρανση προκαλεί φθορά στις βαλβίδες των φλεβών, που βοηθούν στη ρύθμιση της ροής του αίματος. Με την πάροδο του χρόνου, η φθορά αυτή προκαλεί τις βαλβίδες να επιτρέψουν τη ροή ποσότητας αίματος πίσω στις φλέβες αντί στην καρδιά.
• Φύλο. Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν φλεβίτιδα (αν και αυτό δεν απαλάσσει τυς άνδρες) και η αιτία είναι οι ορμόνες. Οι ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή της εμμηνόπαυσης είναι βασικοί παράγοντες. Οι γυναικείες ορμόνες χαλαρώνουν τα τοιχώματα των φλεβών με αποτέλεσμα να εμφανίζονται πιο εύκολα κιρσοί και φλεβίτιδα. Ορισμένες μάλιστα ορμονικές θεραπείες και αντισυλληπτικά χάπια μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο των κιρσών.
• Οικογενειακό ιστορικό. Αν άλλα μέλη της οικογένειάς σας είχαν κιρσούς, έχετε περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσετε και εσείς.
• Παχυσαρκία. Το υπερβολικό βάρος ασκεί ακόμη περισσότερη πίεση στις φλέβες, καθιστώντας σας εύκολη «λεία» για τη φλεβίτιδα.
• Στασιμότητα. Όταν κάθεστε για μεγάλο χρονικό διάστημα σε συγκεκριμένη θέση, εμποδίζετε το αίμα να ρέει κανονικά, ευνοώντας τη δημιουργία κιρσών και φλεβίτιδας.
Υπάρχουν μέθοδοι πρόληψης;
Η φλεβίτιδα είναι σχεδόν αδύνατο να αποφευχθεί εντελώς. Όμως, βελτιώνοντας την κυκλοφορία του αίματος και τονώνοντας τους μυς σας μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης κιρσών ή την έκτασή τους. Μεταξύ των τρόπων πρόληψης περιλαμβάνονται:
• Η άσκηση.
• Η διατήρηση του σωστού βάρους.
• Η κατανάλωση μίας διατροφής πλούσιας σε φυτικές ίνες και χαμηλής σε πρόσληψη αλατιού.
• Η αποφυγή των ψηλοτάκουνων παπουτσιών και των σφιχτών καλσόν, για τις γυναίκες.
• Η συχνή αλλαγή όρθιας ή καθιστής θέσης.
• Η ανύψωση των ποδιών σας. Ξαπλώστε και τοποθετήστε ένα μαξιλάρι κάτω από τα πόδια σας, ώστε να βοηθήσετε την κυκλοφορία του αίματος.
• Δοκιμάστε ειδικές κάλτσες συμπίεσης, που βοηθούν στη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος και στην καλύτερη λειτουργία των φλεβών.
• Σωστή στάση σώματος. Μπορεί να είναι πιο ευγενικό να κάθεστε με τα πόδια σταυρωμένα, αλλά να θυμάστε ότι με τον τρόπο αυτό πιέζετε τη ροή του αίματος στις φλέβες σας.
• Επιπλέον, η χρόνια δυσκοιλιότητα βάζει επιπλέον πίεση στη ροή του αίματος στην κοιλιά σας, επηρεάζοντας τα πόδια σας. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας για να επιλύσετε το πρόβλημα.
Επιπλοκές
Αν και η περίπτωση μιας σοβαρής επιπλοκής στην υγεία, λόγω των κιρσών είναι σπάνια, ενδεχομένως, η φλεβίτιδα να οδηγήσει σε:
• Έλκος. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να σχηματιστούν στο δέρμα κοντά στους κιρσούς (ειδικά στην περιοχή των αστραγάλων) εξαιρετικά επώδυνα έλκη. Αυτά προκαλούνται από μακροχρόνια συσσώρευση υγρού σε αυτούς τους ιστούς, εξαιτίας της αυξημένης πίεσης του αίματος στο εσωτερικό των «προβληματικών» φλεβών.
Ένα πρώιμο σημάδι μίας τέτοιας περίπτωσης είναι κάποιο αποχρωματισμένο σημείο πάνω στο δέρμα. Επισκεφθείτε το γιατρό σας αμέσως εάν υποψιάζεστε ότι έχετε αναπτύξει έλκος.
• Θρόμβοι του αίματος. Περιστασιακά, οι φλέβες βαθιά μέσα στα πόδια διογκώνονται. Σε τέτοιες περιπτώσεις, το πόδι μπορεί να διογκωθεί σημαντικά. Μάλιστα στην περίπτωση αιφνίδιου πρηξίματος, απαιτείται επείγουσα ιατρική προσοχή, καθώς μπορεί να υποδεικνύει έναν θρόμβο του αίματος, δηλαδή μία ιατρική συνθήκη γνωστή ως θρομβοφλεβίτιδα.