Ο ορμονικός έλεγχος των γεννήσεων συχνά συνοδεύεται από παρενέργειες, που μπορούν να ποικίλουν από ελαφρές ενοχλήσεις μέχρι και σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία. Με απλά λόγια, τι παρενέργειες μπορούν να προκαλέσουν τα γνωστά «αντισυλληπτικά χάπια»;

Οι γυναίκες λαμβάνουν το χάπι από το στόμα για την πρόληψη της εγκυμοσύνης και όταν λαμβάνεται σωστά, είναι έως και 99,9% αποτελεσματικό.

Ωστόσο, το χάπι δεν προστατεύει από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, συμπεριλαμβανομένου του ιού HIV, του ιού δηλαδή που προκαλεί το AIDS. Το προφυλακτικό από την άλλη παρέχει την καλύτερη δυνατή προστασία από τα περισσότερα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ).

Πώς λειτουργεί η αντισυλληπτική μέθοδος;

Κανονικά, μια γυναίκα μένει έγκυος, όταν ένα ωάριο απελευθερώνεται από την ωοθήκη της και γονιμοποιείται από το σπέρμα ενός άνδρα. Το γονιμοποιημένο ωάριο «προσκολλάται» στο εσωτερικό της μήτρας της γυναίκας, όπου λαμβάνει τροφή και εξελίσσεται σε ένα μωρό.

Οι ορμόνες στο σώμα της γυναίκας ελέγχουν την απελευθέρωση του ωαρίου από την ωοθήκη (πρόκειται για τη διαδικασία της ωορρηξίας) και προετοιμάζουν το σώμα για να δεχθεί το γονιμοποιημένο ωάριο.

Τα ορμονικά αντισυλληπτικά, όπως είναι το χάπι, περιλαμβάνουν όλα ένα μικρό ποσό από τεχνητές ορμόνες οιστρογόνου και προγεστερόνης. Αυτές οι τεχνητές ορμόνες εργάζονται για να εμποδίσουν τη φυσική κυκλική ροή των ορμονών μιας γυναίκας και να προλάβουν την εγκυμοσύνη.

Η εγκυμοσύνη εμποδίζεται από έναν συνδυασμό παραγόντων. Το ορμονικό αντισυλληπτικό συνήθως σταματά το σώμα από την ωορρηξία, αλλά μπορεί και να «αλλάξει» την τραχηλική βλέννα, δυσχεραίνοντας το σπέρμα να βρει ένα ωάριο. Επίσης, το γνωστό «χάπι» μπορεί ακόμα να αποτρέψει την εγκυμοσύνη, καθιστώντας την επένδυση της μήτρας αφιλόξενη για εμφύτευση.

Ποιες είναι οι πιο κοινές παρενέργειες;

Κεφαλαλγία, ζάλη, ευαισθησία στο στήθος

Στην περίπτωση που εμφανίσετε κεφαλαλγία (πονοκέφαλο), ζάλη ή ευαισθησία στο στήθος, πρέπει να επιδείξετε υπομονή, καθώς σύμφωνα με την καθηγήτρια Μαιευτικής και Γυναικολογίας του πανεπιστημίου της Columbia στη Νέα Υόρκη, Hilda Hutcherson, αυτές οι ανεπιθύμητες παρενέργειες υποχωρούν, λίγη ώρα αφού πάρετε το αντισυλληπτικό χάπι. Εάν οι παρενέργειες επιμένουν, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για ενδεχόμενη αλλαγή της μάρκας των χαπιών σας.

Ναυτία

Αυτή η αντίδραση μάλλον θα χρειαστεί κάνα- δυο μήνες για να περάσει. Μία καλή τακτική για να περιορίσετε τη ναυτία είναι να λαμβάνετε το χάπι (έπειτα από τη συμβουλή του γιατρού σας φυσικά), μετά το φαγητό.

Αιμορραγία

Η απρόβλεπτη αιμορραγία θεωρείται από τις παρενέργειες εκείνες, που μπορούν κυριολεκτικά να «τρελάνουν» μία γυναίκα, ισχυρίζεται η Dr. Hutcherson. Οι ειδικοί προτείνουν να λαμβάνετε το χάπι την ίδια ώρα κάθε μέρα για να περιορίσετε την ανεπιθύμητη αιμορραγία, ενώ καλό θα ήταν να μιλήσετε με τον γιατρό σας για να αλλάξετε πιθανόν μέθοδο αντισύλληψης, αν αυτό κριθεί αναγκαίο.

Μειωμένη λίμπιντο

Για μερικές γυναίκες, η διάθεση για σεξ επανέρχεται όταν αλλάξουν το χάπι με ένα άλλο, που περιέχει περισσότερα ανδρογόνα. Αν αυτό δε λειτουργήσει, τότε ίσως χρειαστεί να αλλάξετε μέθοδο αντισύλληψης.

Εναλλαγές της διάθεσης

Όλες οι ορμονικές μέθοδοι είναι πιθανόν να προκαλέσουν αυτό το πρόβλημα. Για ορισμένες γυναίκες μάλιστα, οι οποίες επιμένουν να συνεχίζουν να παίρνουν το αντισυλληπτικό χάπι, οι γιατροί προτείνουν την παράλληλη λήψη αντικαταθλιπτική αγωγής.

Πιο σοβαρές επιπτώσεις

Οι ακόλουθες ανεπιθύμητες παρενέργειες, είναι λιγότερο συχνές αλλά πιο σοβαρές. Εάν εμφανίσετε κάποια από αυτές, επικοινωνήστε με το γιατρό σας αμέσως ή αναζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια.

Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να υποδηλώνουν μια σοβαρή διαταραχή, όπως νόσο του ήπατος, της χοληδόχου κύστης, εγκεφαλικό επεισόδιο, αιματολογικές θρομβώσεις, υψηλή πίεση ή καρδιακή νόσο. Οι παρενέργειες αυτές περιλαμβάνουν:

• Κοιλιακό άλγος (πόνο στο στομάχι)

• Έντονο πόνο στο στήθος

• Σοβαρό και επίμονο πονοκέφαλο

• Προβλήματα στα μάτια (θολή όραση)

• Πρήξιμο και/ή πόνο στα πόδια και τους μηρούς.

Μπορεί κάθε γυναίκα να παίρνει αντισυλληπτικά χάπια;

Τα αντισυλληπτικά χάπια μπορεί να τα παίρνουν με ασφάλεια οι περισσότερες γυναίκες, αν και δεν ενδείκνυνται για όσες είναι άνω των 35 ετών και καπνίστριες. Αν δεν καπνίζετε, μπορείτε να χρησιμοποιείτε ορμονική αντισύλληψη μέχρι την εμμηνόπαυση.

Επίσης, γυναίκες που έχουν:

• αιματολογικές θρομβώσεις στα χέρια, τα πόδια ή τους πνεύμονες

• σοβαρές καρδιακές καταστάσεις ή ηπατική νόσο

• καρκίνο του μαστού ή της μήτρας, δεν πρέπει να λαμβάνουν ορμονική αντισύλληψη.

Επιπλέον, φροντίστε να ενημερώσετε τον γιατρό σας εάν έχετε έναν συγγενή πρώτου βαθμού (γονέας, αδελφός, αδελφή, παιδί), ο οποίος έχει θρόμβους αίματος στα πόδια ή τους πνεύμονες.

Τι γίνεται σε περίπτωση που ξεχάσετε να πάρετε το χάπι μία μέρα;

Εάν ξεχάσετε να πάρετε ένα αντισυλληπτικό χάπι, καλό θα ήταν να το πάρετε αμέσως μόλις το θυμηθείτε. Ωστόσο, εάν δεν το θυμηθείτε μέχρι την επόμενη μέρα, πάρτε 2 αντί για ένα χάπι την ημέρα εκείνη.

Στην περίπτωση που ξεχάσετε να πάρετε τα χάπια σας 2 ημέρες, πάρτε 2 χάπια την ημέρα που θα το θυμηθείτε και 2 χάπια την επόμενη μέρα. Εάν όμως έχετε ξεχάσει να πάρετε το χάπι σας περισσότερες από δύο μέρες, τότε έχετε βγει εκτός χρονοδιαγράμματος και θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας για οδηγίες.

Κάθε φορά που θα ξεχνάτε να παίρνετε ένα χάπι, φροντίστε να χρησιμοποιείτε άλλη μέθοδο αντισύλληψης (π.χ προφυλακτικό) καθώς η αμέλεια αυτή αυξάνει τις πιθανότητες της απελευθέρωσης ενός ωαρίου από τις ωοθήκες σας. Η καλύτερη κίνηση, ωστόσο στην περίπτωση που ξεχάσατε έστω και ένα αντισυλληπτικό χάπι, είναι να επικοινωνήσετε άμεσα με τον γιατρό σας και να τον ενημερώσετε, προκειμένου να σας συμβουλεύσει για το τι πρέπει να κάνετε.