Μπορεί η αποτοξίνωση να μας κάνει κακό;
Κι όμως, η αποτοξίνωση κρύβει κινδύνους που πρέπει να γνωρίζετε, ειδικά αν δεν είναι καθοδηγούμενη από ειδικό.
Αποτοξίνωση σημαίνει μείωση βλαβερών ουσιών από τον οργανισμό μας, όπως αλκοόλ, πλεονάζοντα μέταλλα, χημικά, πρόσθετα τροφίμων και άλλες διατροφικές και περιβαλλοντικές τοξίνες που λαμβάνουμε άθελά μας ή και ηθελημμένα καθημερινά. Ακούγεται, λοιπόν, σοφό το να προσπαθήσουμε να διώξουμε όλες αυτές τις ουσίες από τον οργανισμό μας.
Αυτό που ίσως δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι, όμως, είναι ότι ο οργανισμός μας έχει το δικό του σύστημα αποτοξίνωσης και μπορεί να διαχειριστεί όλες αυτές τις τοξίνες. Το συκώτι μας, τα νεφρά, το γαστρεντερικό σύστημα, οι πνεύμονες, ακόμη και το δέρμα μας εμπλέκονται όλα σε μια συνεχή διαδικασία αποτοξίνωσης. Το συκώτι μεταβολίζει και διασπά τις τοξίνες και τα χημικά, το έντερο απορροφά τα θρεπτικά συστατικά από τις τροφές και παράγει φυσικά αντιβιοτικά και ένζυμα για τη διάσπαση τοξινών και την καταστροφή μικροβίων, τα νεφρά φιλτράρουν το αίμα και μειώνουν τις τοξίνες στον οργανισμό μέσω των ούρων, οι πνεύμονες αποβάλλουν τοξίνες κατά την εκπνοή και τέλος ο ιδρώτας αποβάλλει τοξίνες μέσω του δέρματος. Είμαστε, λοιπόν, συνεχώς σε διαδικασία αποτοξίνωσης.
Επειδή, όμως, τα διάφορα πλάνα αποτοξίνωσης με χυμούς, φρούτα κ.ο.κ. για ημέρες είναι πολύ δημοφιλή, πρέπει να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν κάποιες παρενέργειες που μπορεί να μας προκαλέσουν ανεπιθύμητα συμπτώματα. Όπως τα παρακάτω.
Λόγω του ότι πολλά προγράμματα αποτοξίνωση περιλαμβάνουν αυξημένη κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες, όπως φρούτα και λαχανικά, υπάρχει ο κίνδυνος φουσκώματος και γαστρεντερικών προβλημάτων (αέρια, διάρροια) για όσους δεν έχουν συνηθίσει τέτοια κατανάλωση φυτικών ινών. Γι’ αυτό χρειάζεται σταδιακή αύξηση της κατανάλωσης. Σε άλλες περιπτώσεις, οι φυτικές ίνες απουσιάζουν παντελώς (όπως π.χ. στην αποτοξίνωση με χυμούς) που πάλι μπορεί να επηρεαστεί το γαστρεντερικό με ακόμη χειρότερο τρόπο.
Μειωμένη ενέργεια
Λόγω του ότι καταναλώνονται λιγότερες θερμίδες, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να αισθάνεστε μειωμένη ενέργεια και κόπωση κατά την αποτοξίνωση, όταν ο οργανισμός δεν λαμβάνει αυτά που χρειάζεται. Υπάρχουν, μάλιστα, πολλές περιπτώσεις σοβαρής πείνας και μειωμένου μεταβολικού ρυθμού, λόγω ακολούθησης πολύ αυστηρών αποτοξινωτικών προγραμμάτων για ημέρες.
Μείωση μυϊκής μάζας
Και πάλι η μειωμένη κατανάλωση θερμίδων, ιδιαιτέρως από πρωτεΐνη, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση μυϊκής μάζας, καθώς ο οργανισμός θα «κλέψει» από τους μυς για να έχει ενέργεια. Οι μυς, όμως, παίζουν σημαντικό ρόλο στη συνολική μας υγεία όσο μεγαλώνουμε και η απώλειά τους δεν μας… συμφέρει. Συν τοις άλλοις, καθορίζουν σε ένα μεγάλο βαθμό τον μεταβολισμό μας κι αυτή η απώλεια μυϊκής μάζας μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια σε άλιπο ιστό, ανεξαρτήτως του χρόνου που περνάμε στο γυμναστήριο.
Η αποτοξίνωση μας δίνει μια ψευδή αίσθηση επιτυχίας όσον αφορά την απώλεια βάρους, όπου εν προκειμένω είναι συνήθως νερό και πρωτεΐνη, όχι λίπος. Όσο, λοιπόν, κι αν μας φαίνεται εύκολο να πίνουμε χυμούς και να τρώμε φρούτα για ημέρες, νιώθοντας ότι έχουμε τον έλεγχο, στην πραγματικότητα αντιλαμβανόμαστε λάθος τη διατροφή μας. Είναι, επίσης, πολύ εύκολο να πάρουμε γρήγορα τα κιλά που χάσαμε σε μια αποτοξίνωση, καθώς όταν χάνουμε βάρος γρήγορα, το παίρνουμε πίσω εξίσου γρήγορα.
Υπερκατανάλωση σκευασμάτων
Πολλοί συνοδεύουν την αποτοξίνωσή τους με προϊόντα βοτάνων, διάφορα συμπληρώματα που μπορεί να μην χρειάζονται και ούτω καθεξής, κάτι που μπορεί να αποδειχτεί επικίνδυνο για την υγεία. Πολλά συμπληρώματα περιέχουν βλαβερές ουσίες, ενώ κάποια σκευάσματα βοτάνων έχει αναφερθεί ότι επηρεάζουν το συκώτι σε υγιείς ενήλικες. Τα καθαρτικά, επίσης, που πολλοί μπορεί να λαμβάνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να οδηγήσουν σε αφυδάτωση και να έχουν συνέπειες στο παχύ έντερο. Το ίδιο ισχύει και για διουρητικά, που μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε ανισορροπία ηλεκτρολυτών και σε κάποιες περιπτώσεις αρρυθμίες, γι’ αυτό μην τα λαμβάνετε χωρίς συμβουλή γιατρού.
Μείωση του μεταβολισμού
Ο μεταβολισμός μας, δηλαδή οι θερμίδες που χρειαζόμαστε ή «καίμε» κατά τη διάρκεια της ημέρας, συνδέεται στενά με την ποσότητα του άπαχου ιστού στο σώμα μας, δηλαδή με τους μυς. Όταν χάνουμε μυϊκή μάζα, όπως είπαμε πιο πάνω, ο μεταβολισμός επηρεάζεται και «καίμε» τελικά λιγότερες θερμίδες κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο μεταβολικός ρυθμός επηρεάζεται επίσης και από την ανεπάρκεια θερμίδων, ενώ καθώς το σώμα μας προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις ανεπαρκείς θερμίδες, μπαίνει σε «λειτουργία συντήρησης» με αποτέλεσμα την αυξημένη αποθήκευση λίπους. Με απλά λόγια, όσο καταναλώνουμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε, ο οργανισμός μας θα προσαρμοστεί (ξε)ρυθμίζοντας τις ορμόνες που ελέγχουν τη χρήση ενέργειας και αποθήκευση λίπους. Και παρ’ όλο που μπορεί να σημειωθεί απώλεια βάρους, υπάρχει ταυτόχρονα αποθήκευση λίπους.
Οι αποτοξινωτικές δίαιτες γενικότερα δεν είναι μια ρεαλιστική μακροπρόθεσμη λύση, ούτε μας κάνουν απαραίτητα καλό. Αυτό που πρέπει, λοιπόν, να φροντίσετε είναι να ακολουθείτε σε μόνιμη βάση μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, όπου οι φυσικές τροφές, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, οι σπόροι, οι ξηροί καρποί θα έχουν συνεχή παρουσία στο πιάτο σας, με προσπάθεια αποφυγής των επεξεργασμένων τροφών.