Η ειδικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Σάρρα Πανταζάρα, προτείνει τα υγιεινά ροφήματα που θα σας δροσίσουν και θα λατρέψετε!

Τι καλύτερο από παγωμένα ροφήματα τούτη την εποχή, ευεργετικά για την υγεία; Βράζοντας το αφέψημα σας και προσθέτοντας λίγο μέλι, λεμόνι, άλλα βότανα και κανέλα, όχι μόνο φτιάχνετε ένα ελιξίριο υγείας αλλά και δροσιάς, αφού το μόνο που χρειάζεται μετά είναι να το βάλετε στο ψυγείο (αφού φτάσει πρώτα σε θερμοκρασία δωματίου).

Μέντα
Η μέντα (Mentha piperita L.) είναι ένα από τα πιο ευρέως καταναλωθέντα βότανα σε τσάι, καθώς είναι πολυετές, λαμπερό και έντονα αρωματικό βότανο, που ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae. Το τσάι μέντας, παρασκευάζεται από τα φύλλα των φυτών και το αιθέριο έλαιο μέντας και χρησιμοποιείται ως παραδοσιακό φάρμακο, του οποίου η χρήση είναι γνωστή για τη θεραπεία πυρετού, κρυολογήματος, πεπτικού, έχει αντιιική και αντιμυκητιασική δράση, ενώ ωφελεί και τον στοματικό βλενογόννο και δρα κατά της φλεγμονής στο λαιμό.

Τα φαινολικά συστατικά των φύλλων της περιλαμβάνουν ροσμαρινικό οξύ και διάφορα φλαβονοειδή (κυρίως eriocitrin, luteolin και hesperidin), ενώ τα κύρια πτητικά συστατικά του αιθέριου ελαίου είναι η μενθόλη και το Menthone  (μονοτερπένιο με άρωμα μέντας).

Η μέντα έχει σημαντική αντιμικροβιακή και αντιιική δράση, είναι αντιοξειδωτική, αντικαρκινική, αντιφλεγμονώδης και παρουσιάζει και αντιαλλεργική δυνατότητα. Ταυτόχρονα είναι βιοκτόνο, φυτοκτόνο, έχει ραδιοπροστατευτικό αποτέλεσμα και παρουσιάζει γονοτοξικότητα και αντι-διαβητική δραστηριότητα.

Μελέτες σε πειραματόζωα έχουν δείξει επίδραση χαλάρωσης στον γαστρεντερικό ιστό, αναλγητικές ιδιότητες, αναισθητικά αποτελέσματα στο κεντρικό και το περιφερικό νευρικό σύστημα, ανοσορρυθμιστικές δράσεις και χημειοπροληπτικό δυναμικό.

Έχουν, μάλιστα, πραγματοποιηθεί μελέτες σε ανθρώπους για τo γαστρεντερικό (GI) (στομάχι, λεπτό και παχύ έντερο), την αναπνευστική οδό, τις αναλγητικές επιδράσεις του ελαίου μέντας και των συστατικών του.

Αρκετές κλινικές δοκιμές έχουν εξετάσει τις επιδράσεις του ελαίου μέντας στα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου (IBS). Ωστόσο, οι μελέτες με φύλλα μέντας σε ανθρώπους είναι περιορισμένες και δεν υπάρχουν κλινικές δοκιμές για το τσάι μέντας.

Δεν έχουν αναφερθεί ανεπιθύμητες ενέργειες στο τσάι μέντας, παρόλο που έχει προκληθεί προσοχή στη θεραπεία με έλαιο μέντας σε ασθενείς με παλινδρόμηση του γαστρεντερικού συστήματος, διαφραγματική κήλη και πέτρες στα νεφρά.

Χαμομήλι
Το χαμομήλι (Matricaria recutita L., Chamomilla recutita L., Matricaria chamomilla) είναι ένα από τα δημοφιλέστερα τσάγια από βότανα ή μεμονωμένα τα συστατικά του. Το τσάι χαμομηλιού, παρασκευασμένο από αποξηραμένα κεφάλια λουλουδιών, έχει χρησιμοποιηθεί παραδοσιακά για ιατρικούς σκοπούς. Τα κύρια συστατικά των λουλουδιών περιλαμβάνουν διάφορες φαινολικές ενώσεις (φλαβονοειδή apigenin, quercetin, patuletin, luteolin) και τα γλυκοσίδια τους. Τα κύρια συστατικά του αιθέριου ελαίου που εξάγεται από τα άνθη είναι τα τερπενοειδή άλφα-δισαβολόλη και τα οξείδια και τα αζουλένια της, συμπεριλαμβανομένης της χαμαζουλίνης.

Οι ιδιότητες του χαμομηλιού είναι μέτριες αντιοξειδωτικές, μέτριες αντιμικροβιακές, αλλά έχει σημαντική αντιαιμοπεταλιακή δράση in vitro.

Μελέτες σε πειραματόζωα δείχνουν ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση, μερικές αντιμεταλλαξιογόνες δράσεις, αλλά και δράση μείωσης της χοληστερόλης, ενώ παρουσιάζει αντισπασμωτικά και αγχολυτικά αποτελέσματα.

Ωστόσο, οι μελέτες σε ανθρώπους είναι περιορισμένες και δεν υπάρχουν κλινικές δοκιμές που εξετάζουν τις υποτιθέμενες κατασταλτικές ιδιότητες του τσαγιού χαμομηλιού. Ανεπιθύμητες αντιδράσεις στο χαμομήλι, που καταναλώνεται ως τσάι ή εφαρμόζεται τοπικά, έχουν αναφερθεί μεταξύ εκείνων με αλλεργίες σε άλλα φυτά της οικογένειας των μαργαριτών, π.χ. Asteraceae ή Compositae.

Τώρα το καλοκαίρι, απολαύστε τα παγωμένα και αφήστε τα να σας ενυδατώσουν και να σας χαρίσουν τα οφέλη τους.

Σάρρα Πανταζάρα
Τελειόφοιτη Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Βιβλιογραφία

McKay D.L, Blumberg J.B. A review of the bioactivity and potential health benefits of peppermint tea (Mentha piperita L.). Phytotherapy Research: 20(8): 619-633: (2006).

Mahendran G, Rahman L.U. Ethnomedicinal, phytochemical and pharmacological updates on Peppermint (Mentha × piperita L.)—A review. Phytotherapy Research: (2020). ( https://doi.org/10.1002/ptr.6664)

Pittler  M.H, Ernst E. Peppermint Oil for Irritable Bowel Syndrome: A Critical Review and

Metaanalysis. American Journal of Gastroenterology: 93 (7): 1131–1135: (1998).

McKay D.L,  Blumberg J.B. A Review of the Bioactivity and Potential Health Benefits of Chamomile Tea (Matricaria Recutita L.). Phytotherapy Research: 20(7): 519-530: (2006)