Πόσο καλό μας κάνει το ποδήλατο και πώς να διαλέξουμε το καλύτερο;

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 02 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2020

Ο Ιωάννης Κ. Τριανταφυλλόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Ορθοπαιδικής, απαντά.

Tο ποδήλατο στη σύγχρονη εποχή κατέχει έναν ιδανικό τριπλό ρόλο. Αποτελεί άριστο μέσο μεταφοράς, ψυχαγωγίας και άθλησης. Ως μέσο μεταφοράς είναι οικονομικό, καθαρό, υγιεινό αποτελώντας μία γρήγορη και οικονομική λύση, στα δύο σημαντικότερα αστικά προβλήματα του κυκλοφοριακού και της ρύπανσης. Ως μέσο ψυχαγωγίας βοηθά στη βελτίωση της διάθεσης, στην καταπολέμηση του άγχους και πολλών ψυχολογικών παρενεργειών του σύγχρονου τρόπου ζωής προσφέροντας ψυχική υγεία. Τέλος, ως μέσο άθλησης γυμνάζει άριστα τον οργανισμό προσφέροντας σωματική υγεία.

Το ποδήλατο ως μεταφορικό μέσο
Ένα σύγχρονο ποδήλατο ζυγίζει 10-15 κιλά και προσφέρεται σε διάφορα μεγέθη ανάλογα με το σώμα του αναβάτη. Μπορεί να μεταφέρει ένα άτομο ή και περισσότερα καθώς και αντικείμενα μικρού έως μέτριου βάρους που μπορούμε να τα σηκώνουμε με τα χέρια μας. Μπορεί να αναπτύξει ταχύτητες 30-60 χιλιομέτρων την ώρα ενώ με τη χρήση των εξελιγμένων πλέον συστημάτων εναλλαγής ταχυτήτων και ηλεκτρικής υποβοήθησης ο αναβάτης μπορεί χωρίς ιδιαίτερο κόπο να αντεπεξέλθει σε ανηφορικές διαδρομές. Σε σύγκριση με τα άλλα μεταφορικά μέσα, το ποδήλατο είναι πιο οικονομικό, έχει ελάχιστη συντήρηση, δεν είναι ρυπογόνο, δεν προκαλεί θόρυβο, μεταφέρεται εύκολα, παρκάρει παντού, ξεκινάει αμέσως, αποθηκεύεται εύκολα ενώ ο ποδηλάτης επιτυγχάνει καλύτερους ελιγμούς στην κυκλοφορία της πόλης. Τέλος, είναι φιλικό για το περιβάλλον αφού απαιτεί πολύ λίγες πρώτες ύλες για να κατασκευασθεί, δεν απαιτεί καύσιμα και δεν προκαλεί μποτιλιάρισμα.

Το ποδήλατο ως μέσο ψυχαγωγίας
Με το ποδήλατο μπορούν να πραγματοποιηθούν βραδινές έξοδοι, ημερήσιες εκδρομές μικρών και μεσαίων αποστάσεων αλλά και πολυήμερα ταξίδια σε άσφαλτο και χωματόδρομο. Μπορεί κάποιος να κάνει ποδήλατο μόνος του και να βυθιστεί στις σκέψεις τους βρίσκοντας έτσι τη μοναδική ευκαιρία αυτοανάλυσης ή να ποδηλατεί με φίλους αυξάνοντας την κοινωνικότητά του. Mπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα δύο φύλα και όλες τις ηλικίες. Το μικρό του βάρος και ο όγκος επιτρέπουν την φόρτωσή του σε αυτοκίνητο αλλά και την εύκολη και σχεδόν ανέξοδη μεταφορά του σε μέσα μαζικής μετακίνησης.

Το ποδήλατο ως μέσο άθλησης
Mαζί με το κολύμπι και το τρέξιμο, το ποδήλατο θεωρείται ένα από τα πιο αερόβια αθλήματα, καθώς γυμνάζει κυρίως το καρδιοαναπνευστικό σύστημα, καθώς και τους μυς των ποδιών. Μία μελέτη έδειξε ότι ακόμα και σε συνθήκες κυκλοφορίας σε μεγάλη πόλη, η συγκέντρωση μονοξειδίου του άνθρακα στο αίμα των ποδηλατιστών ήταν 10 φορές μικρότερη απ’ ό,τι σε επιβάτες και οδηγούς αυτοκινήτων. Ο ποδηλάτης εξάλλου, λόγω της ταχύτητάς του, παραμένει πολύ λιγότερο στην κυκλοφορία.

Σχεδιασμός και εξοπλισμός ενός ποδηλάτου
Τα τελευταία χρόνια, η κατασκευή ποδηλάτων ελέγχεται και κατευθύνεται με επιστημονικά δεδομένα με σκοπό την ασφάλεια και άνεση του ποδηλάτη. Τα ποδήλατα κατασκευάζονται από πρώτες ύλες που τα καθιστούν πολύ ελαφρά και εύκολα στην μεταφορά και φόρτωσή τους. Ταυτόχρονα, με τη χρήση εξελιγμένων συστημάτων πέδησης και αναρτήσεων η ποδηλασία γίνεται όλο και πιο ασφαλής.

Μεγάλο βέβαια ρόλο στην παθητική ασφάλεια του αναβάτη παίζουν:

Οι ειδικά σχεδιασμένες στολές
Οι νάρθηκες προστασίας των αρθρώσεων και της σπονδυλικής στήλης
Το κράνος

Τέλος, η προμήθεια από τον αναβάτη εξαρτημάτων και εργαλείων όπως ανακλαστήρες, φώτα, τρόμπες, εφεδρικές σαμπρέλες, παγούρια και τσαντάκια με ειδικούς αποθηκευτικούς χώρους κάνει την ποδηλασία πιο άνετη και ασφαλή αλλά και τον ποδηλάτη πιο σίγουρο και ικανό στην αντιμετώπιση οιονδήποτε προβλημάτων τύχουν κατά την ποδηλασία.

Επιστήμη και λεπτομέρεια στην ποδηλασία
Ιδιαίτερος λόγος πρέπει να γίνει και στα ειδικά ενδύματα ποδηλασίας που πλέον είναι επιστημονικά σχεδιασμένα ώστε να αποβάλλουν τον ιδρώτα του αναβάτη, να κρατούν τη θερμοκρασία του σώματός του στα επιθυμητά όρια, αλλά και να αντανακλούν τις βλαπτικές ακτινοβολίες τις ατμόσφαιρας και του ήλιου.

Ο σχεδιασμός ενός ποδηλάτου γίνεται πλέον με βάση ανθρωπομετρικά στοιχεία και μελέτες ώστε να αποφεύγονται σύνδρομα υπερκαταπόνησης του αναβάτη.

Είναι πλέον δεδομένο ότι δεν αγοράζουμε ένα ποδήλατο γιατί μόνο μας αρέσει το χρώμα και η εμφάνισή του αλλά αγοράζουμε εκείνο που είναι καλύτερα σχεδιασμένο στο σωματότυπό μας αλλά και στο είδος της ποδηλασίας που θέλουμε να κάνουμε (ομαλό ή ανώμαλο δρόμο, αποστάσεις μικρές ή μεγάλες, κ.λπ).

Ακόμα και για ποδηλάτες που δεν θέλουν ή δεν πρέπει να καταβάλλουν μεγάλες δυνάμεις κατά την ποδηλασία διατίθενται πλέον ποδήλατα με ηλεκτρική υποβοήθηση από ενσωματωμένες μπαταρίες.

Είτε λοιπόν ποδηλατούμε μέχρι το γωνιακό κατάστημα είτε κάνουμε μεγάλες αποστάσεις πρέπει να νοιώθουμε άνετα επάνω στο ποδήλατο.

Σέλα και τιμόνι
Η σέλα παίζει σημαντικό ρόλο. Πρέπει να έχει το κατάλληλο ύψος αλλά και κατάλληλη κλίση ώστε να αποφεύγονται υπερβολικές πιέσεις στη σπονδυλική στήλη, στους καρπούς και στα γόνατα. Η απόσταση της σέλας από τα πεντάλ προσαρμόζεται ανάλογα με το μήκος του ποδιού ώστε να αποφεύγονται οι καταπονήσεις των γονάτων.

Το ύψος και η κλίση του τιμονιού, αλλά και η θέση των χειρολαβών σε σχέση με τις λαβές των φρένων και των ταχυτήτων πρέπει να είναι τέτοια που δεν θα φορτίζουν υπερβολικά τους καρπούς, τα δάκτυλα των χεριών, τον αυχένα και την ράχη του αναβάτη.

Υπάρχουν πλέον και στη χώρα μας εξειδικευμένα καταστήματα πώλησης ποδηλάτων και εξοπλισμού ποδηλασίας, που προσφέρουν τεχνογνωσία σε θέματα κατάλληλης επιλογής ποδηλάτου και κατάλληλου εξοπλισμού ποδηλασίας για όλες τις ανάγκες.

Επίσης, σε συνεργασία με ορθοπεδικούς ιατρούς με εξειδίκευση σε αθλητικές κακώσεις, εκτελούν ανθρωπομετρικές μετρήσεις στον υποψήφιο ποδηλάτη. Προσαρμόζουν το ποδήλατο στο σώμα του ποδηλάτη και όχι το αντίθετο. Ο σκοπός είναι να κάνουν την ποδηλασία όσο το δυνατό πιο ευχάριστη, ανώδυνη, ασφαλή αλλά και αποδοτική.

Προβλήματα κατά την ποδηλασία και η λύση τους

Συμπτώματα