Τι πρέπει να ξέρετε για τα βασικά συμπληρώματα διατροφής
Η σύγχρονη καθημερινότητα μας «ωθεί» στην πρόσληψη κάποιου συμπληρώματος διατροφής, αλλά η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Ελίνα Ασημακοπούλου, του Logodiatrofis.gr μας ενημερώνει για κάποια βασικά στοιχεία που πρέπει να γνωρίζουμε, πριν επιλέξουμε αυθαίρετα.
Η ποικιλία συμπληρωμάτων διατροφής σήμερα είναι τεράστια και αυτό κάνει την επιλογή του κατάλληλου σκευάσματος ιδιαίτερα δύσκολη. Είναι πολύ σημαντικό κάποιος πριν καταλήξει κάπου να έχει εντοπίσει τις ανάγκες του και να είναι συνειδητοποιημένος για τυχόν προβλήματα υγείας (αλλεργίες, παθήσεις κ.λπ) που μπορεί να έχει και για άλλα σκευάσματα (φαρμακευτικά ή μη) που ίσως λαμβάνει.
Γενικά, πριν προβεί κανείς στη χρήση κάποιου συμπληρώματος διατροφής καλό είναι να συμβουλευτεί κάποιον ειδικό (φαρμακοποιό, διαιτολόγο, γιατρό) για μια πιο εμπεριστατωμένη γνώμη. Ωστόσο, έχοντας υπόψιν τα παρακάτω μπορεί να σχηματίσει μία εικόνα για το τι περίπου χρειάζεται από τα περισσότερο απαραίτητα σκευάσματα.
Τα πολυβιταμινούχα συμπληρώματα συνδυάζουν βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και άλλα θρεπτικά συστατικά. Σκοπός τους είναι η ενίσχυση και η τόνωση του οργανισμού. Τα πολυβιταμινούχα σκευάσματα με Panax Ginseng είναι ένα επίπεδο παραπάνω αφού βοηθάνε ιδιαίτερα στη διατήρηση επιπέδων ενέργειας και στην αντιμετώπιση της κόπωσης. Ιδιαίτερα όσα περιέχουν τιτλοδοτημένο και πατενταρισμένο εκχύλισμα Panax Ginseng G115, το οποίο προκαλεί εθισμό ή δυσανεξία και συνοδεύεται από αρκετές μελέτες για την αποτελεσματικότητα του, φέρεται να έχουν άμεσο αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση τόσο της ψυχικής όσο και της σωματικής κόπωσης. Συστήνονται κυρίως σε ενήλικες που δεν τρέφονται σωστά, σε περιόδους έντονης κόπωσης, κατά τη διάρκεια της νηστείας, σε εξασθενημένους οργανσιμούς, σε περιόδους έντονης πνευματικής κόπωσης
Μορφή: Συναντώνται συνήθως σε κάψουλες και αναβράζοντα δισκία
Χορήγηση: Συνήθως προτείνεται η λήψη τους το πρωί ή το μεσημέρι. Η δοσολογία ποικίλλει ανάλογα με το κάθε σκεύασμα και την κάθε περίπτωση.
Τοξικότητα/Παρενέργεις: Είναι πολύ δύσκολο να σημειωθούν σοβαρές παρενέργειες ή τοξικότητα από τη λήψη πολυβιταμινούχων σκευασμάτων. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρηθεί ενόχληση στο στομάχι ή κακή γεύση στο στόμα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κάτι που εμφανίζεται συχνά, αλλά δε χρήζει καμίας ανησυχίας, είναι έντονα κίτρινα φωσφοριζέ ούρα, λόγω της παρουσίας βιταμινών Β και συγκεκριμένα της ριβοφλαβίνης (Β2).
Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα απαραίτητα για τον οργανισμό αφού δεν μπορεί να τα συνθέσει και τα προσλαμβάνει μόνο από τις τροφές. Κύρια πηγή τους είναι τα λιπαρά ψάρια. Τα Ω3 λιπαρά οξέα βοηθούν στη γενική ευεξία του οργανισμού, ενώ συγκεκριμένα μπορούν να δράσουν ευεργετικά κατά των φλεγμονών και των θρομβώσεων, κατά της κατάθλιψης, να προάγουν την καλή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος και του εγκεφάλου και να βελτιώσουν την κατάσταση διαφόρων δερματοπαθειών (π.χ. ψωρίαση) ή παθήσεων των αρθρώσεων.
Μορφή: Softgels, μασώμενες κάψουλες, σιρόπι
Χορήγηση: Είναι σημαντικό τα Ω3 λιπαρά οξέα να λαμβάνονται πάντα με (λιπαρό) φαγητό λόγω της λιποδιαλυτής φύσης τους, ώστε να γίνεται σωστή απορρόφηση.
Τοξικότητα/Παρενέργεις: Η λήψη μέχρι και 1γρ. την ημέρα θεωρείται συνήθως απόλυτα ασφαλής σε υγιής οργανσιμούς. Καλό είναι να μη συνδυάζονται με αντιπηκτικά φάρμακα ή συμπληρώματα που έχουν αντιπηκτική δράση. Σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να προκαλέσουν διάρροια ή, σε σπάνιες περιπτώσεις, ακόμα και αιμορραγία.
Τα προβιοτικά είναι φιλικά, προς τον οργανισμό, βακτήρια τα οποία προάγουν την ισορροπία της εντερικής χλωρίδας. Η χλωρίδα του εντέρου βοηθά στην εξουδετέρωση κάποιων τοξικών υποπροϊόντων της πέψης και στην εμφάνιση «κακών» βακτηρίων και μυκητών. Επίσης, διευκολύνει τη διαδικασία της πέψης και ευνοεί την καλύτερη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών. Κάποια από τα περισσότερο γνωστά προβιοτικά «καλά» βακτήρια είναι οι λακτοβάκιλλοι (Lactobacillus) και τα μπιφιδοβακτήρια (Bifidobacterium).
Μορφή: Κάψουλες, σκόνη
Χορήγηση/Αντενδείξεις: Η λήψη τους θεωρείται γενικά ασφαλής. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανεξαρτήτως ύπαρξης κάποιου προβλήματος ή μη. Βοηθούν πολύ σε περιπτώσεις στομαχικών διαταραχών, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, φουσκώματος, δυσκοιλιότητας ή διάρροιας. Σε πολύ υψηλές ποσότητες ίσως να μην είναι ανεκτά από τον οργανισμό.
Υδατοδιαλυτή βιταμίνη με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Ενδείκνυται για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Μορφή: Ταμπλέτες, μασώμενα δισκία, αναβράζοντα δισκία, σκόνη
Χορήγηση: Δεν έχει σημασία αν η λήψη γίνει με ή χωρίς φαγητό παρά μόνο αν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος (π.χ. μεγάλη ηλικία κ.λπ). Σε περίπτωση στομαχικού έλκους ή προβλημάτων του πεπτικού (καούρες, ευαισθησία σε όξινα τρόφιμα) ενδείκνυται η λήψη της βιταμίνης C στην εστερική της μορφή, η οποία είναι λιγότερο όξινη. Για λήψη υψηλής δόσης (1000mg και πάνω) συστήνεται η χορήγηση 1 ταμπλέτας βραδείας αποδέσμευσης υψηλής περιεκτικότητας (1-1,5gr) ή ταχείας αποδέσμευσης χαμηλής περιεκτικότητας (μέχρι 500-650mg) όσες φορές χρειαστεί κατά τη διάρκεια της ημέρας, προκειμένου να έχουμε καλύτερη και μεγαλύτερη απορρόφηση της βιταμίνης C.
Τοξικότητα/Παρενέργεις: Θεωρητικά είναι πολύ δύσκολο να παρουσιαστεί τοξικότητα στη βιταμίνη C. Ωστόσο, καλό είναι να μη γίνεται λήψη μεγαλύτερη των 2000mg/ημέρα, γιατί μπορεί να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές και διάρροια. Επίσης, είναι καλό να αποφεύγεται η λήψη υψηλής ποσότητας βιταμίνης C από άτομα που έχουν προδιάθεση για νεφρολιθίαση.
Ελίνα Ασημακοπούλου
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, BSc
Επιστημονική Υπεύθυνη «Λόγω Διατροφής» Καλύβια Αττικής
Γ. Γραμματέας Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας (ΕΛ.Δ.Ε.)
[email protected]