Υπερκατανάλωση φαγητού: είναι εθισμός;

yperkatanalosi-fagitou-einai-ethismos

ΤΕΤΑΡΤΗ, 22 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Η ψυχαναγκαστική υπερφαγία έχει πιθανώς κάποια ομοιότητα με τον εθισμό αναφέρουν οι επιστήμονες...

Οι γιορτές αποτελούν την καλύτερη εποχή για φαγητό: μελομακάρονα, δίπλες και κουραμπιέδες, η παραδοσιακή χριστουγεννιάτικη γαλοπούλα και τα εκλεκτά συνοδευτικά της και δεκάδες άλλες λιχουδιές που γεμίζουν τα τραπέζια μας για πολλές ημέρες.

Αν δυσκολεύεστε να πείτε «όχι» στον καταιγισμό των γευστικών απολαύσεων που δέχεστε, ξανασκεφτείτε το. Μήπως τελικά η δυσκολία σας να επιβάλλετε τη θέλησή σας για τον περιορισμό του φαγητού, μοιάζει κάπως με την εξάρτηση από ναρκωτικές ουσίες και το αίσθημα "ευχαρίστησης" που αυτές προσφέρουν;

Μελέτες που παρουσιάστηκαν πρόσφατα στην ετήσια τακτική συνέλευση για το 2010 της Εταιρείας για τις Νευροεπιστήμες, διερεύνησαν τα μονοπάτια του εγκεφάλου και τα συνέκριναν με την τοξικοεξάρτηση. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα πλούσια σε θερμίδες, λιπαρά τρόφιμα μπορούν να δημιουργούν παρόμοιες επιδράσεις με εκείνες που δημιουργούν τα ναρκωτικά -τουλάχιστον σε μελέτες που έγιναν σε ζώα- και ότι η πρώιμη έκθεση σε πάρα πολλά από αυτά τα τρόφιμα, μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που ο εγκέφαλος αποκρίνεται, σε μακροπρόθεσμη βάση.

Σε μελέτη του πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, ποντίκια που τράφηκαν με τροφές υψηλές σε λιπαρά, κατά τη διάρκεια των πρώτων 20 εβδομάδων της ζωής τους και που έγιναν παχύσαρκα, εμφάνισαν σημαντικές και μακροχρόνιες αλλαγές σε περιοχές του εγκεφάλου που αφορούν στην ανταπόκριση, καθιστώντας δυσκολότερη την αντίδραση του εγκεφάλου στα ίδια λιπαρά τρόφιμα.

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι οι επιπτώσεις ήταν παρόμοιες με εκείνες που παρατηρήθηκαν σε εθισμό στα ναρκωτικά. Σε μια άλλη μελέτη από το πανεπιστήμιο Concordia του Μόντρεαλ, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα πεινασμένα ποντίκια ζητούσαν ηρωίνη όταν δεν είχαν φαγητό.

Ίσως να μην είναι απόλυτα ακριβές ωστόσο να πούμε ότι το φαγητό επιδρά το ίδιο στον εγκέφαλο, με τα ναρκωτικά. Μάλλον ισχύει το αντίστροφο. «Ο εθισμός στα ναρκωτικά «κλέβει» στην πραγματικότητα μερικά από αυτά τα σημεία του εγκεφάλου που έχουν να κάνουν με την πρόσληψη τροφής για λόγους επιβίωσης», είπε στο NPR, ο Ralph DiLeone, αναπληρωτής καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Γέιλ.

Είναι επομένως το φαγητό εθιστικό, όπως τα ναρκωτικά; Η απάντηση δεν είναι σαφής, αλλά είναι πιθανό ότι η ψυχαναγκαστική υπερφαγία έχει πιθανώς κάποια ομοιότητα με τον εθισμό. Όλοι μας ξέρουμε πόσο δύσκολο είναι να αντισταθούμε σε ένα λαχταριστό σουφλέ σοκολάτας με παγωτό...