O Στρατιωτικός Κλινικός Διαιτολόγος, Νικόλαος Δήμζας, έχει φτιάξει τον οδηγό που χρειάζεται όλοι να ανατρέχουμε, όταν δεν είμαστε σίγουροι αν πρέπει να πετάξουμε ή να κρατήσουμε κάποια τρόφιμα στο ψυγείο μας.

Το πόσο καιρό συντηρούνται τα τρόφιμα στο ψυγείο μας είναι μία ερώτηση που όλοι λίγο πολύ έχουμε αναρωτηθεί. Κάθε τρόφιμο διατηρείται στο ψυγείο για διαφορετικό χρόνο. Άρα λοιπόν η απάντηση είναι «εξαρτάται». 

Πώς πρέπει να αποθηκεύουμε τα τρόφιμα στο ψυγείο μας
Αρχικά, θα πρέπει να ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες που αναγράφει η συσκευασία τους, όταν μιλάμε για προσυσκευασμένα τρόφιμα. Επίσης, οι χώροι στους οποίους τα αποθηκεύουμε (εν προκειμένω το ψυγείο) θα πρέπει να είναι καθαροί.

Έπειτα, περνάμε στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του ψυγείου. Την συντήρηση θα πρέπει να την ρυθμίσουμε ώστε να λειτουργεί στους 4οC. Αντίθετα, την κατάψυξη θα πρέπει να την ρυθμίσουμε στους -18οC.

Ακόμη, θα πρέπει να «ξεφύγουμε» από την αμιγώς ελληνική συνήθεια να παραγεμίζουμε το ψυγείο μας με βρώσιμα αγαθά. Αντίθετα, πρέπει να αφήνουμε αρκετό χώρο άδειο προκειμένου ο ψυχρός αέρας να μπορεί να κυκλοφορεί άνετα. Έτσι, το ψυγείο ψύχει τα τρόφιμα αποτελεσματικότερα, ενώ παράλληλα καταναλώνει λιγότερη ενέργεια.

Επίσης, το κάθε τρόφιμο έχει τη θέση του στο ψυγείο. Καλό είναι δηλαδή, να τα τοποθετούμε με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφύγουμε πιθανή διασταυρούμενη επιμόλυνση -δηλαδή το ένα τρόφιμο να μολύνει το άλλο. Το φαινόμενο της διασταυρούμενης επιμόλυνσης παρατηρούμε κατά βάσει όταν ένα νωπό-μη μαγειρεμένο τρόφιμο έρχεται σε άμεση ή έμμεση επαφή με ένα μαγειρεμένο και έτοιμο προς κατανάλωση. Ένα σύνηθες λάθος που κάνουμε, για παράδειγμα, είναι να τοποθετήσουμε τον κιμά που μόλις αγοράσαμε, πάνω από τα λαχανικά. Αυτό είναι λάθος διότι υπάρχει κίνδυνος το οροαιματηρό υγρό του κιμά να στάξει πάνω στα λαχανικά που θα καταναλώσουμε ως νωπή σαλάτα. 

Κανόνας απαράβατος: Δεν τοποθετούμε ποτέ ζεστό φαγητό απευθείας στο ψυγείο! Με τον τρόπο αυτό επηρεάζουμε την θερμοκρασία του θαλάμου ψύξης που αργεί να επανέλθει στα επιθυμητά επίπεδα. Συνεπώς, ουσιαστικά βοηθούμε στην υπερανάπτυξη των μικροοργανισμών που υπάρχουν στα τρόφιμα.

Συνοπτικά, λοιπόν, πόσο καιρό συντηρούνται τα τρόφιμα στο ψυγείο μας;

Τρόφιμο	Συντήρηση στο ψυγείο (4οC)	Συντήρηση στην κατάψυξη (-18οC)
	Κόκκινο νωπό κρέας
Βόειο	3-5 ημέρες	6-12 μήνες
Χοιρινό	3-5 ημέρες	4-6 μήνες
Κατσικίσιο-Αρνίσιο	3-5 ημέρες	6-9 μήνες
Εντόσθια	1-2 ημέρες	3-4 μήνες
Κιμάς (όλων των ειδών)	1-2 ημέρες	3-4 μήνες
	Κόκκινο μαγειρεμένο κρέας
Κομμάτι κρέατος χωρίς σάλτσα ή ζωμό	3-4 ημέρες	2-3 μήνες
Κομμάτι κρέατος με σάλτσα ή ζωμό	1-2 ημέρες	2-3 μήνες
	Νωπά πουλερικά
Κοτόπουλο ή γαλοπούλα (ολόκληρο)	1-2 ημέρες	12 μήνες
Κοτόπουλο ή γαλοπούλα (κομμάτια)	1-2 ημέρες	9 μήνες
Εντόσθια (συκωτάκια)	1-2 ημέρες	3-4 μήνες
	Μαγειρεμένα πουλερικά
Κοτόπουλο ή γαλοπούλα ως μέρος φαγητού (πχ Εντράδες)	3-4 ημέρες	4-6 μήνες
	Νωπά ψάρια και θαλασσινά
Λιπαρά ψάρια	1-2 ημέρες	2-3 μήνες
Άλιπα ψάρια	1-2 ημέρες	6 μήνες
Οστρακοειδή και θαλασσινά	1-2 ημέρες	3-6 μήνες
Καπνιστά ψάρια	2 εβδομάδες	2 μήνες
	Μαγειρεμένα ψάρια
Όλα τα είδη ψαριών	3-4 ημέρες	4-6 μήνες
	Αλλαντικά
Αλλαντικά σε φέτες	3-5 ημέρες	1-2 μήνες
Μπέϊκον	1 εβδομάδα	1 μήνας
Λουκάνικα από ωμό κρέας	1-2 ημέρες	1-2 μήνες
Λουκάνικα από καπνιστό κρέας	1 εβδομάδα	1-2 μήνες
	Αυγά
Φρέσκα	4-5 εβδομάδες	Δεν καταψύχονται
Μόνο κρόκοι ή μόνο ασπράδια	2-4 ημέρες	Δεν καταψύχονται
Βρασμένα	1 εβδομάδα	Δεν καταψύχονται
	Γαλακτοκομικά και προϊόντα τους
Γάλα	1 εβδομάδα	3 μήνες
Μαλακά τυριά	1 εδομάδα	Δεν καταψύχονται
Γιαούρτι	1-2 εβδομάδες	1-2 μήνες

Συντήρηση τροφίμων και σερβίρισμα
Αφού μαγειρέψετε το φαγητό, θα πρέπει να το καταναλώσετε εντός 2-3 ωρών. Βέβαια, εάν περισσέψει, δεν είστε υποχρεωμένοι να το πετάξετε, μπορείτε να το βάλετε στο ψυγείο, αφού κρυώσει επαρκώς.

Όταν αποφασίσετε να το σερβίρετε, τότε θα πρέπει να το ζεστάνετε καλά ώστε να είναι καυτό. Συνεπώς, με απλά λόγια, κατά την αναθέρμανσή του πρέπει να αχνίσει ή να βράσει. Τότε λοιπόν, είστε σίγουροι ότι είναι ασφαλές για κατανάλωση. Φυσικά, να θυμάστε πως δεν πρέπει να αναθερμαίνετε τα φαγητά σας περισσότερες από μία φορές.

Τέλος, αποφύγετε να καταναλώσετε ωμά ή μερικώς μαγειρεμένα αυγά ή ακόμη και προϊόντα που περιέχουν ωμά αυγά.

Σαν γενικό κανόνα θα πρέπει να έχετε στο νου σας το εξής: Οι θερμοκρασίες που ευνοούν τον πολλαπλασιασμό των μικροβίων είναι κατά κανόνα 5-60οC. Θα πρέπει λοιπόν να προσπαθείτε να διατηρείτε τα τρόφιμά σας πέραν αυτών των θερμοκρασιών. Αυτό μπορείτε να το πετύχετε είτε με ψύξη (<5οC), είτε με θέρμανση (>60 οC).

Στρατιωτικός Κλινικός Διαιτολόγος
Νικόλας Δήμζας
www.docdiet.gr