Η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος Κατερίνα Καρακικέ από το diatrofi.gr μας εξηγεί τα πάντα για το κεφίρ, ακόμη και τα αρνητικά του.

Το κεφίρ είναι ένα ρόφημα με προβιοτικές ιδιότητες που αποτελεί προϊόν ζύμωσης του αγελαδινού ή/ και κατσικίσιου γάλακτος. Χρησιμοποιείται για την παχυσαρκία, την αθλητική απόδοση, την οστεοπόρωση, την υψηλή χοληστερόλη και πολλές άλλες καταστάσεις, αλλά δεν υπάρχουν καλά επιστημονικά στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτές τις χρήσεις.

 Πώς λειτουργεί το κεφίρ
Το κεφίρ περιέχει ενεργά αναπτυσσόμενα βακτήρια και μαγιά. Η επίδρασή τους στο γάλα έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή ενζύμων και χημικών ουσιών που επηρεάζουν τον τρόπο πέψης των τροφίμων.

Είναι πάντα αποτελεσματικό;
Ας δούμε τι λένε οι έρευνες ανά περίσταση.

Διάρροια σε άτομα που λαμβάνουν αντιβιοτικά (διάρροια που σχετίζεται με αντιβιοτικά)
Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι ένα ρόφημα που περιέχει κεφίρ δεν μειώνει τη διάρροια που προκαλούν τα αντιβιοτικά στα παιδιά.

Αθλητική απόδοση
Οι πρώτες έρευνες δείχνουν ότι η λήψη κεφίρ μετά την άσκηση δεν βελτιώνει την ταχύτητα του τρεξίματος.

Γαστρεντερικά συμπτώματα (ναυτία και εμετός) που προκαλούνται από την φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνεται για την θεραπεία του καρκίνου
Πρώιμη έρευνα δείχνει ότι η λήψη κεφίρ κατά τη διάρκεια χημειοθεραπείας δεν μειώνει τα στομαχικά και εντερικά προβλήματα. Στην πραγματικότητα, μπορεί να επιδεινώσει ελαφρώς τα προβλήματα αυτά.

Δυσκοιλιότητα
Οι πρώτες έρευνες δείχνουν ότι η λήψη κεφίρ βοηθά στην αύξηση του αριθμού των κινήσεων του εντέρου σε άτομα με δυσκοιλιότητα και τα κόπρανα έχουν πιο μαλακή υφή.

Νόσος του Crohn
Οι πρώτες έρευνες δείχνουν ότι η λήψη κεφίρ μπορεί να βοηθήσει σε ορισμένα συμπτώματα της νόσου.

Λοίμωξη του πεπτικού συστήματος που μπορεί να οδηγήσει σε έλκη (Helicobacter pylori ή H. pylori)
Αποτελέσματα ερευνών δείχνουν ότι η λήψη κεφίρ μαζί με την προτεινόμενη θεραπεία για το H. pylori συμβάλλει στην απαλλαγή από τις λοιμώξεις σε περισσότερους ανθρώπους από ό,τι η καθιερωμένη θεραπεία από μόνη της.

Υψηλή χοληστερόλη
Οι πρώτες έρευνες δείχνουν ότι η λήψη κεφίρ δεν μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης.

Συμπτώματα εμμηνόπαυσης
Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι η λήψη κεφίρ μπορεί να βοηθήσει σε ορισμένα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, ιδίως στον ύπνο.

Ομάδα συμπτωμάτων που αυξάνουν τον κίνδυνο διαβήτη, καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου (μεταβολικό σύνδρομο)
Οι πρώτες έρευνες δείχνουν ότι η λήψη κεφίρ δεν μειώνει την αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα χοληστερόλης ή το σάκχαρο στο αίμα σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο.

Παχυσαρκία
Η κατανάλωση κεφίρ ως μέρος μιας δίαιτας διατήρησης του βάρους μειώνει το σωματικό βάρος κατά ένα μικρό ποσοστό σε υπέρβαρες ή παχύσαρκες γυναίκες. Αλλά η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων γάλακτος με χαμηλά λιπαρά αντί για κεφίρ φαίνεται να λειτουργεί εξίσου καλά.

Οίδημα (φλεγμονή) και πληγές στο εσωτερικό του στόματος (βλεννογονίτιδα του στόματος), ως παρενέργεια της χημειοθεραπείας
Το ξέπλυμα του στόματος με κεφίρ και η κατανάλωση του δεν φαίνεται να βοηθά σημαντικά και να εμποδίζει την ανάπτυξη πληγών στο εσωτερικό του στόματος που προκαλούνται από τη χημειοθεραπεία.

Οστεοπόρωση και οστεοπενία (αδύναμα και εύθραυστα οστά)
Οι πρώτες έρευνες δείχνουν ότι η λήψη κεφίρ με ασβέστιο δεν βελτιώνει την αντοχή των οστών περισσότερο από ό,τι το ασβέστιο μόνο του σε ενήλικες με οστεοπόρωση.

Ελκώδης κολίτιδα
Πρώιμες έρευνες δείχνουν ότι η λήψη κεφίρ δεν βελτιώνει τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας.

Πέντε μειονεκτήματα και παρενέργειες του κεφίρ

Προκαλεί αλλεργίες. Εάν είστε αλλεργικοί στο γάλα, θα πρέπει να αποφύγετε την κατανάλωση, διότι μπορεί να προκαλέσει σημαντικές, απειλητικές για τη ζωή αλλεργικές αντιδράσεις. Το κεφίρ μπορεί να παρασκευαστεί με μη γαλακτοκομικό «γάλα», όπως το γάλα ρυζιού, το οποίο είναι ασφαλές για κατανάλωση αν έχετε αλλεργία στο γάλα. Ωστόσο, συζητήστε με το γιατρό και τον Διαιτολόγο σας σας πριν κάνετε οποιαδήποτε διατροφική αλλαγή σε περίπτωση που έχετε δυσανεξία σε τρόφιμα.

Προκαλεί κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη. Αν και ορισμένες μελέτες έχουν αναφέρει ότι είναι ένα χρήσιμο ρόφημα για τα άτομα με διαβήτη, επειδή μειώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, άλλοι τύποι, ιδιαίτερα το κεφίρ με γεύση φρούτων, μπορεί να περιλαμβάνουν πολλή πρόσθετη ζάχαρη, την οποία τα άτομα με διαβήτη πρέπει να αποφεύγουν. Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να διαβάζουν τις ετικέτες για να αξιολογούν τα επίπεδα ζάχαρης στο ποτό.

Αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης. Εάν υποβάλλεστε σε θεραπεία καρκίνου ή σε οποιαδήποτε άλλη θεραπεία που καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα, πρέπει να αποφεύγετε την κατανάλωση κεφίρ. Οι μικροοργανισμοί που περιέχει μπορεί να προκαλέσουν βλαβερές συνέπειες στον οργανισμό, όπως λοίμωξη ή σηψαιμία.

Μπορεί να περιέχει αλκοόλ. Το αλκοόλ παράγεται αυθόρμητα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ζύμωσης. Παρ' όλο που η ποσότητα αλκοόλ στο κεφίρ είναι συνήθως μικρότερη από 1%, τα παιδιά και τα άτομα που είναι ευαίσθητα στο αλκοόλ ή βρίσκονται σε ανάρρωση θα πρέπει να το γνωρίζουν αυτό. Ορισμένες μάρκες, ωστόσο, δηλώνουν ρητά ότι το προϊόν τους δεν περιέχει αλκοόλ.

Ασκεί δυσμενείς επιδράσεις στο γαστρεντερικό σύστημα. Το κεφίρ μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες στο γαστρεντερικό σύστημα, όπως δυσκοιλιότητα, διάρροια, αέρια, φούσκωμα και κοιλιακές κράμπες. Όλες αυτές οι ανεπιθύμητες παρενέργειες μπορεί να υποχωρήσουν μέσα σε μια εβδομάδα. Συνιστάται να μειώσετε την κατανάλωση μέχρι ο οργανισμός σας να ανταποκριθεί καλά στην αύξηση των προβιοτικών.

Αλληλεπιδράσεις
Μέτρια αλληλεπίδραση
Τα φάρμακα που μειώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα (ανοσοκατασταλτικά) αλληλεπιδρούν με το κεφίρ, το οποίο περιέχει ζωντανά βακτήρια και μαγιά. Το ανοσοποιητικό σύστημα συνήθως ελέγχει τα βακτήρια και τις ζύμες στο σώμα για την πρόληψη των λοιμώξεων. Τα φάρμακα που μειώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες να αρρωστήσετε από βακτήρια και ζυμομύκητες. Η λήψη κεφίρ μαζί με φάρμακα που μειώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες να αρρωστήσετε.

Μικρή αλληλεπίδραση
Η δισουλφιράμη (Antabuse) αλληλεπιδρά με το κεφίρ. Η λήψη κεφίρ μαζί με δισουλφιράμη (Antabuse) μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο, εμετό, έξαψη και άλλες δυσάρεστες αντιδράσεις. Μην πίνετε καθόλου αλκοόλ εάν παίρνετε δισουλφιράμη (Antabuse).

Προτεινόμενη δοσολογία
Η κατάλληλη δόση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία, η υγεία και διάφορες άλλες καταστάσεις. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν αρκετές επιστημονικές πληροφορίες για να καθοριστεί ένα κατάλληλο εύρος δόσεων. Λάβετε υπόψη ότι τα φυσικά προϊόντα δεν είναι πάντα απαραίτητα ασφαλή και οι δοσολογίες μπορεί να είναι σημαντικές. Βεβαιωθείτε ότι ακολουθείτε τις σχετικές οδηγίες στις ετικέτες των προϊόντων και συμβουλευτείτε το φαρμακοποιό ή το γιατρό σας ή άλλον επαγγελματία υγείας πριν από τη χρήση.

Κατερίνα Καρακικέ / Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
MSc Κλινικής Διατροφής, MΕd Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση
Eκπαιδεύτρια στο Κέντρο Εκπαίδευσης & Αντιμετώπισης Διατροφικών Διαταραχών
Διατροφή για νεφροπαθείς
www.diatrofi.gr