Κροταφική αρτηρίτιδα: Το αυτοάνοσο που μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση

ilikiomeni-gunaika-ponos-krotafiki-artiritida
ΠΕΜΠΤΗ, 10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025

Δεν είναι από τα πιο γνωστά και συχνά αυτοάνοσα, ωστόσο η κροταφική αρτηρίτιδα είναι μια σοβαρή, αλλά αντιμετωπίσιμη πάθηση. Αναγνωρίστε τα συμπτώματα, καθώς η άμεση διάγνωση και θεραπεία είναι άκρως σημαντική για την πρόληψη μόνιμων επιπλοκών, όπως η τύφλωση.

Στην εποχή των αυτοάνοσων, των νοσημάτων δηλαδή όπου ο οργανισμός επιτίθεται στα ίδια του τα όργανα, με το στρες, τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, τις λοιμώξεις και τη γενετική προδιάθεση να αποτελούν πυροδότες, είναι πολλά που πρέπει να προσέχουμε και να είμαστε σε εγρήγορση. Κι ενώ κάποια αυτοάνοσα είναι πιο διαδεδομένα, άλλα δεν είναι τόσο γνωστά και πολλές φορές καθυστερεί και η διάγνωσή τους. Η κροταφική αρτηρίτιδα είναι ένα από αυτά.

Το αυτοάνοσο που «χτυπά» τις αρτηρίες
Η κροταφική αρτηρίτιδα (ή γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα) είναι μια αυτοάνοση φλεγμονώδης πάθηση που επηρεάζει τις μεσαίου και μεγάλου μεγέθους αρτηρίες, κυρίως εκείνες που βρίσκονται στον κρόταφο. Εκτιμάται ότι επηρεάζει περίπου 15-25 άτομα ανά 100.000 κάθε χρόνο σε πληθυσμούς ευρωπαϊκής καταγωγής, ενώ είναι πιο σπάνια σε ασιατικούς και αφρικανικούς πληθυσμούς και είναι δύο έως τρεις φορές συχνότερη στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες. Παρά το γεγονός ότι είναι σχετικά σπάνια, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως τύφλωση ή εγκεφαλικό επεισόδιο, αν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Αν και τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν, υπάρχουν κάποια που πρέπει να σας θορυβήσουν ώστε να απευθυνθείτε άμεσα στον γιατρό σας και περιλαμβάνουν:

  • Έντονος, επίμονος πονοκέφαλος, ιδιαίτερα στους κροτάφους
  • Ευαισθησία ή πόνος στο τριχωτό της κεφαλής, ειδικά όταν κάποιος χτενίζεται
  • Πόνος στη γνάθο κατά τη μάσηση (διαλείπουσα χωλότητα της γνάθου)
  • Διαταραχές όρασης, όπως θολή όραση, διπλωπία ή παροδική απώλεια όρασης, που μπορεί να οδηγήσουν σε μόνιμη τύφλωση αν δεν αντιμετωπιστούν
  • Κόπωση, απώλεια όρεξης και ακούσια απώλεια βάρους
  • Χαμηλός πυρετός και γενικευμένη κακουχία
  • Ευαισθησία και πάχυνση της κροταφικής αρτηρίας, που μπορεί να είναι εμφανής κατά την ψηλάφηση

Η έγκαιρη διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη σοβαρών επιπλοκών, γι’ αυτό ειδικά αν είστε άνω των 50 και παρουσιάζετε ανεξήγητο πονοκέφαλο, διαταραχές όρασης ή πόνο στη γνάθο θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική αξιολόγηση από ρευματολόγο. Επιπλέον, η πάθηση συνδέεται συχνά με τη ρευματική πολυμυαλγία, μια φλεγμονώδη κατάσταση που προκαλεί μυϊκούς πόνους και δυσκαμψία, ιδιαίτερα στους ώμους και τους γοφούς.

Τι προκαλεί την κροταφική αρτηρίτιδα;
Η ακριβής αιτία της νόσου δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά θεωρείται ότι σχετίζεται με μια υπερδραστήρια ανοσολογική απόκριση, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στα τοιχώματα των αρτηριών, προκαλώντας φλεγμονή και στένωση των αγγείων. Να σημειώσουμε ότι το συγκεκριμένο αυτοάνοσο είναι πιο συχνό σε άτομα άνω των 50 ετών, με τη μέση ηλικία διάγνωσης γύρω στα 70, εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες και υπάρχουν ενδείξεις ότι ιογενείς λοιμώξεις μπορεί να πυροδοτήσουν την ανοσολογική αντίδραση που οδηγεί στην πάθηση. Ορισμένοι γενετικοί παράγοντες, επίσης, ενδέχεται να αυξάνουν την ευαισθησία.

Τα καλά νέα
Η κροταφική αρτηρίτιδα μπορεί να είναι σοβαρή, αλλά είναι επίσης θεραπεύσιμη, ειδικά αν εντοπιστεί νωρίς. Η κύρια θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει:

Κορτικοστεροειδή: Η άμεση έναρξη θεραπείας με υψηλές δόσεις πρεδνιζολόνης είναι κρίσιμη για την αποφυγή επιπλοκών, όπως η απώλεια όρασης. Συνήθως, η δοσολογία μειώνεται σταδιακά σε διάστημα μηνών έως ετών.

Ανοσοκατασταλτικά φάρμακα: Σε ορισμένες περιπτώσεις, φάρμακα όπως η τοσιλιζουμάμπη (αναστολέας της ιντερλευκίνης-6) μπορεί να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση της φλεγμονής και τη μείωση της ανάγκης για κορτικοστεροειδή.

Αντιπηκτικά: Σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη αγγειακών επιπλοκών.

Τακτική παρακολούθηση: Οι εξετάσεις αίματος, όπως η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) και η ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ESR), βοηθούν στην παρακολούθηση της φλεγμονής και της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.

Η κροταφική αρτηρίτιδα είναι μια σοβαρή, αλλά αντιμετωπίσιμη αυτοάνοση πάθηση που απαιτεί άμεση διάγνωση και θεραπεία για την πρόληψη μόνιμων επιπλοκών, όπως η τύφλωση. Είναι απαραίτητο να δώσετε προσοχή σε πρώιμα συμπτώματα, ώστε να ξεκινήσετε εγκαίρως θεραπεία και να απαλλαχτείτε από τους κινδύνους που κρύβει.

ΤΖΟΥΛΙΑ ΤΑΣΩΝΗ
jtasoni@naftemporiki.gr