Τα challenges στο TikTok συνεχίζονται και το waterboarding είναι ένα από τα πιο ανατριχιαστικά.

Το ακατάπαυστο scroll down στο TikTok, που κλέβει ανελέητα τον ελεύθερο χρόνο σε μικρούς και μεγάλους, φαίνεται πως είναι ελάσσονος σημασίας μπροστά σε ορισμένα challenges που κρύβουν υψηλή επικινδυνότητα, ενώ ταυτόχρονα διαδίδονται με ανησυχητικές ταχύτητες από τη μία άκρη του κόσμου στην άλλη. Θύματα είναι κυρίως οι έφηβοι, οι οποίοι σκοράρουν χαμηλά στην κλίμακα του φόβου και της συστολής και επηρεασμένοι και από την αδρεναλίνη, αλλά και από τις κοινωνικές πιέσεις του φιλικού τους περίγυρου, δοκιμάζουν συνεχώς νέες προκλήσεις δυνητικά επικίνδυνες ακόμη και για τη ζωή τους.

 Πριν λίγο καιρό είχαμε εξετάσει την τάση του Chroming όπου ανήλικοι εισέπνεαν χημικές ουσίες, ενώ πολλοί γονείς έφτασαν σε υψηλό stress level με τους πολλαπλούς τραυματισμούς και κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις που συνέβησαν σε εφήβους που δοκίμαζαν το «ανθρώπινο τραμπολίνο» και άλλες παρόμοιες προκλήσεις. Μια από τις πιο πρόσφατες που σοκάρει ακόμα και τους πιο έμπειρους χρήστες του διαδικτύου, ωστόσο, είναι το λεγόμενο "waterboarding challenge".

Το βασανιστήριο της ασφυξίας
Το waterboarding challenge δεν είναι απλώς ένα ακόμα ακραίο trend. Στην ουσία του, βασίζεται σε μια τεχνική βασανιστηρίων που χρησιμοποιείται σε σε στρατιωτικές ή ανακριτικές συνθήκες και πολέμους, με σκοπό την πρόκληση ασφυξίας και πανικού. Στο TikTok, το σενάριο παρουσιάζεται με κάποιον να ξαπλώνει ανάσκελα, να του καλύπτουν το πρόσωπο με ένα πανί και στη συνέχεια να του ρίχνουν νερό, προκαλώντας αίσθηση πνιγμού. Παρότι κάποιοι χρήστες ισχυρίζονται πως πρόκειται για «στημένες» σκηνές, σε πολλές περιπτώσεις τα βίντεο είναι πραγματικά, με συμμετέχοντες να βρίσκονται σε κατάσταση πανικού ή απώλειας ελέγχου της αναπνοής τους. Το πιο ανησυχητικό όμως είναι πως η τάση αυτή έχει αρχίσει να αποκτά χαρακτήρα «δοκιμής αντοχής» ή ακόμη και «απόδειξης θάρρους», ιδιαίτερα σε ομάδες εφήβων.

Πόσο επικίνδυνο είναι το waterboarding
Η τεχνική του waterboarding, ακόμη και σε πιο ήπια εκδοχή, είναι άκρως επικίνδυνη –το γεγονός ότι πρόκειται για τεχνική βασανιστηρίου λέει πολλά. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιδρά άμεσα στο αίσθημα πνιγμού, ενεργοποιώντας το αμυντικό σύστημα του οργανισμού, με αποτέλεσμα να προκαλούνται ακραία σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα: από ταχυκαρδία, κρίσεις πανικού και απώλεια συνείδησης, έως τραύματα στην αναπνευστική οδό ή ακόμα και θάνατο σε ακραίες περιπτώσεις. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι ακόμη και μία φορά είναι αρκετή για να αφήσει κάποιον με μακροχρόνιες επιπτώσεις, όπως μετατραυματικό στρες (PTSD) ή φόβο για το νερό και την αναπνοή. Το πιο σοκαριστικό είναι πως σε πολλά από αυτά τα βίντεο, οι πρωταγωνιστές είναι ανήλικοι, παιδιά που δεν κατανοούν πλήρως τους κινδύνους στους οποίους εκτίθενται.

Ο ρόλος του TikTok και η ευθύνη των ενηλίκων
Το TikTok έχει ήδη ξεκινήσει να διαγράφει βίντεο που περιέχουν το συγκεκριμένο challenge, ενώ πολλοί λογαριασμοί που το προωθούν έχουν μπλοκαριστεί. Παρ’ όλα αυτά, η ταχύτητα με την οποία διαδίδονται τέτοιες τάσεις καθιστά τον έλεγχο εξαιρετικά δύσκολο. Επιπλέον, νέοι χρήστες, βλέποντας τα viral αποτελέσματα τέτοιων «πειραμάτων», μπαίνουν στον πειρασμό να τα επαναλάβουν – συχνά χωρίς να συμβουλευτούν ή να ενημερώσουν κανέναν ενήλικα. Σε αυτό το σημείο αναδεικνύεται ο κομβικός ρόλος των γονέων, των εκπαιδευτικών και γενικότερα της κοινωνίας των ενηλίκων, με την επίβλεψη της χρήσης των social media, την ανοιχτή συζήτηση με τα παιδιά για τους κινδύνους του διαδικτύου και την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης να είναι απαραίτητα μέτρα πρόληψης.

Πολλοί νέοι αναζητούν το όριό τους και συχνά, μέσα από επικίνδυνα παιχνίδια, προσπαθούν να απαντήσουν σε ερωτήματα ταυτότητας, θάρρους και κοινωνικής αξίας. Η απάντηση όμως σε αυτές τις ανάγκες δεν βρίσκεται στον πειραματισμό με τον πόνο ή στον εντυπωσιασμό των άλλων, αλλά στην ουσιαστική σύνδεση, στην αυτογνωσία και στην καλλιέργεια ασφαλών τρόπων έκφρασης. Τα σχολεία, οι ειδικοί ψυχικής υγείας, αλλά και η ίδια η τεχνολογία μπορούν να συμβάλουν ενεργά σε αυτό, εφόσον επενδύσουμε στους σωστούς πόρους και στην ενημέρωση.

ΤΖΟΥΛΙΑ ΤΑΣΩΝΗ
[email protected]