6 ατάκες που ΔΕΝ θέλει να ακούσει κάποιος που πάσχει από κατάθλιψη
Η κατάθλιψη είναι μια κατάσταση στην οποία όλο και περισσότεροι συνάνθρωποί μας βυθίζονται και επειδή πρόκειται για μια συνθήκη από την οποία δύσκολα βγαίνει κανείς, καλό είναι να στεκόμαστε με το σωστό τρόπο δίπλα στους φίλους και την οικογένεια που αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα.
Και πρέπει να γνωρίζουμε πως ο καλύτερος τρόπος έρχεται μέσα από τη στάση μας και όχι μέσα από τις λέξεις μας, που στις περισσότερες περιπτώσεις κάνουν περισσότερο κακό, παρά καλό.
Οι λέξεις συχνά καταλήγουν σε έμμεση απόδοση ευθυνών και ανικανότητας, που είναι το τελευταίο που χρειάζεται ένα άτομο όταν νιώθει εγκλωβισμένο και την ίδια στιγμή αποκομμένο από τον ίδιο του τον εαυτό.
Παρακάτω ακολουθούν έξι φράσεις που δεν βοηθούν σε τίποτα κάποιον που βρίσκεται αντιμέτωπος με την κατάθλιψη, και πιθανότερο είναι να τον ζημιώσουν παρά να τον ωφελήσουν.
1. «Ξέρω πως νιώθεις»
Το να μπορεί κάποιος να μπεί στη θέση ενός άλλου και να νιώσει την συναισθηματική κατάσταση στη οποία έχει περιέλθει είναι μεγάλο προσόν, αρκεί να συμβαίνει όντως και να μην είναι απλά μια στερεότυπη ατάκα. Εάν δηλαδή δεν γνωρίζετε πραγματικά τι περνάει ο άλλος, καλό είναι να μην ισχυρίζεστε κάτι τέτοιο θεωρώντας πως έτσι τον βοηθάτε, γιατί καταφέρνετε μάλλον το αντίθετο.
Ακόμα και αν έχετε περάσει ο ίδιος κατάθλιψη, αν ισχυριστείτε ότι γνωρίζετε την κατάσταση, εκτός του ότι κάνετε λάθος, αφού ο καθένας τη βιώνει διαφορετικά, ακυρώνετε -εν αγνοία σας- τα αισθήματα του άλλου που είναι σημαντικότερα στην παρούσα φάση, από τη δική σας απόδειξη συμπόνιας.
Η απλή αναγνώριση της κατάστασης, σε μια μια φράση τύπου «Δείχνεις να περνάς δύσκολα» αναγνωρίζει το βάρος που νιώθει ο άλλος, χωρίς να του προκαλεί μεγαλύτερο κακό.
2. «Ξεπέρασέ το»
Μπορεί να μην είναι ο αρχικός σας στόχος να μειώσετε τη σημασία των συναισθημάτων του ατόμου απέναντί σας, αλλά ατάκες τύπου «ξεπέρασε το» και «απλά πρέπει να σκέφτεσαι θετικά» καταφέρνουν αυτό ακριβώς.
Αυτό που δεν είναι αντιληπτό στους περισσότερους είναι ότι η κατάθλιψη αποδυναμώνει τη δυνατότητα συγκέντρωσης και εστίασης του ατόμου και διαταρράσει ακόμα και τον ύπνο του. Η έλλειψη προορισμού και στοχοποίησης είναι σύνηθες συναίσθημα, όσων πάσχουν απο κατάθλιψη και είναι σημαντικό να μην υποτιμάται το καθεστώς στο οποίο έχουν περιέλθει.
3. «Χαμογέλασε λίγο»
Όπως και η προηγούμενη φράση, έτσι και η προτροπή για «λίγο χαμόγελο» όχι μόνο δεν βοηθάει, αλλά κάνει το άτομο να νιώθει και χειρότερα. Το καλύτερο που μπορεί να προσφέρει κανείς σε ένα φίλο, που νιώθει άσχημα, είναι η παρουσία του και η διάθεσή του να τον ακούσει με ειλικρίνεια.
Συμβουλές για ευδιαθεσία με το ζόρι είναι περιττές, αφού αν μπορούσε, θα το είχε κάνει ήδη εκείνος που βασανίζεται και που έχει ανάγκη περισσότερο την παρέα σας παρά τις συμβουλές ζωής που θέλετε να επιδείξετε.
4. «Πρέπει να φανείς δυνατός για τα παιδιά σου»
Όταν το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη έχει οικογένεια και παιδιά να φροντίσει, τότε τα πράγματα δυσκολεύουν για όλους. Ακόμα και για τη δική σας θέση, που οποιοδήποτε σχόλιο ή διάθεση για βοήθεια μπορεί να εκληφθεί διαφορετικά και να νιώσει το άτομο ότι δεν είναι ικανός και επαρκής γονιός, ακόμα και αν αντιλαμβάνεται με τη λογική του ότι εσείς απλά θέλετε να βοηθήσετε.
Αν θέλετε να αποφύγετε παρεξηγήσεις, προτείνετε μια κοινή έξοδο των οικογενειών σας, με διπλωματικό τρόπο, ώστε να μην εκληφθεί με λάθος τρόπο και να παρέχεται η δυνατότητα να δεχτεί ή να απορρίψει την πρότασή σας.
5. «Είναι όλα στο κεφάλι σου»
Δεν είναι δύσκολο κάποιος να καταλάβει το άτοπο της πρότασης «είναι όλα στη φαντασία σου» όταν αναφερόμαστε σε μια ασθένεια που πλήττει κυρίως την αντίληψη του ατόμου για τον κόσμο και τον εαυτό του. Το να πείσει κανείς έναν καταθλιπτικό, ότι όλα όσα τον βασανίζουν είναι θέμα οπτικής είναι σα να προσπαθείς να πείσεις ένα βάτραχο ότι μπορεί να πετάξει.
Ένας δοκιμασμένος τρόπος να αντιμετωπίσει κανείς τις φοβίες του δεν είναι μέσω της κουβέντας, αλλά μέσω της ίδιας της φοβίας και δραστηριοτήτων που θα τον φέρει αντιμέτωπο με αυτές.
Η κατάθλιψη, περιορίζει το πεδίο των επιλογών και εναλλακτικών ενός ατόμου και αυτό είναι που του κάνει το μεγαλύτερο κακό. Όσο ανοίγει το πεδίο, τόσο καλύτερα θα νιώθει ο πάσχων, μέχρι τελικά να ξεπεράσει την κατάστασή.
Όπως συμβαίνει σε προηγούμενες φράσεις της λίστας, μπορεί ο στόχος εκείνου που τις λέει να μην είναι να υποτιμήσει την κατάσταση, αλλά αυτό συμβαίνει εν τέλει. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να αναγνωρίστεί η σοβαρότητα της κατάστασης και όχι να υποτιμηθεί. Φράσεις όπως η συγκεκριμένη, λέγονται από άτομα που συνήθως νιώθουν άβολα με την κατάσταση που έχουν να αντιμετωπίσουν απέναντί τους και θέλοντας να νιώσουν οι ίδιοι καλύτερα, θεωρούν πως έτσι θα νιώσει καλύτερα και το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη.
Και σε αυτή την περίπτωση υπενθυμίζουμε πως απλά η παρουσία ενός και η διάθεσή του να ακούσει τον άλλο είναι πολύτιμη βοήθεια. Δεν χρειάζεται να αγωνιούμε πως θα ελαφρύνουμε τον άλλο από τα βάρη του, γιατί απλά δεν μπορούμε. Τις περισσότερες φορές είναι αρκετό να γνωρίζει ο άλλος ότι δεν είναι τελείως μόνος σε αυτό που περνάει.