Αδηφαγική διαταραχή: όταν χάνεται το μέτρο…
Αρχίσατε να τρώτε αλλά ξεχάσατε να… σταματήσετε! Και αφού διαπιστώσατε, πως καταναλώσατε μια υπερβολική ποσότητα τροφής ενώ δεν πεινούσατε και τόσο, θεωρήσατε τυχαίο το γεγονός και δεν δώσατε ιδιαίτερη σημασία. Όμως την άλλη μέρα-και την επόμενη, πάλι τα ίδια…
Την πρώτη φορά σκεφθήκατε, πως σας έπιασε η γνωστή σας λαιμαργία. Καθίσατε για φαγητό και σηκωθήκατε από το τραπέζι, αφού είχατε αδειάσει όλα τα πιάτα! Την επόμενη, μάλλον φάγατε τόσο πολύ από ανία ενώ την τρίτη φορά, σας επηρέασε η παρέα…
Και ενώ ο καιρός περνά και εσείς συνεχίζετε να τρώτε πολύ περισσότερο από ότι συνηθίζατε ως τώρα, βρίσκετε διάφορες δικαιολογίες για τα… αδικαιολόγητα. Και ο δείκτης της ζυγαριάς, συνεχίζει να ανεβαίνει!
Μια σοβαρή διατροφική διαταραχή
Τι ακριβώς σας συμβαίνει; Σίγουρα, αυτά τα επεισόδια υπερφαγίας ούτε συνηθισμένα είναι ούτε και φυσιολογικά. Και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να δικαιολογηθούν από την ύπαρξη παρέας, από τη λαιμαργία ή την ανία-σε περίπτωση μάλιστα, που είναι όχι μόνο συχνά αλλά και επαναλαμβανόμενα.
Η κατάσταση συνήθως έχει ως εξής: το άτομο, καταναλώνει μεγάλη ποσότητα τροφής σε μικρό σχετικά διάστημα (π.χ. μέσα σε 2-3 ώρες) και δείχνει, πως δυσκολεύεται να σταματήσει το φαγητό ακόμη και όταν έχει χορτάσει. Το επεισόδιο αυτό της υπερφαγίας, δεν αποτελεί μεμονωμένο γεγονός αλλά επαναλαμβάνεται συχνά.
Τα συμπτώματα που συνοδεύουν ένα επεισόδιο αδηφαγικής διαταραχής είναι κοινά. Το άτομο συνήθως τρώει πάρα πολύ γρήγορα και καταναλώνει μεγάλες ποσότητες φαγητού, χωρίς να πεινάει πραγματικά. Αν τα επεισόδια αυτά είναι επαναλαμβανόμενα, τότε το άτομο αρχίζει και κλείνεται στον εαυτό του καθώς νιώθει ντροπή και αμηχανία για τις ποσότητες που καταναλώνει και έτσι συχνά προτιμά να τρώει μόνο του.
Και ενώ συνεχίζει ακάθεκτο την αδηφαγική δραστηριότητά του, ωστόσο καταλαμβάνεται από αισθήματα αποστροφής για τον εαυτό του, θλίψης και απογοήτευσης. Παρόλο που τα συμπτώματα της αδηφαγικής διαταραχής θυμίζουν έντονα τη βουλιμία, ωστόσο, οι διαταραχές διαφέρουν ως προς την αντιμετώπισή τους. Στη βουλιμία, ο ασθενής αφού καταναλώσει μεγάλες ποσότητες τροφής και κυριευμένος από αισθήματα αποστροφής και ενοχής, προσπαθεί να αποβάλλει από τον οργανισμό του την περιττή τροφή είτε προκαλώντας εμετικά επεισόδια είτε χρησιμοποιώντας άλλες «ακραίες» μεθόδους, όπως τα χάπια διαίτης, τα διουρητικά, η υπερβολική γυμναστική, τα καθαρτικά και οι αυστηρές δίαιτες. Αντίθετα, στην αδηφαγική διαταραχή, παρόλο που ο ασθενής νιώθει, πως έχει χάσει τον έλεγχο και πως δεν μπορεί να σταματήσει να τρώει, δεν προσπαθεί να αποβάλλει από τον οργανισμό του τις περιττές ποσότητες φαγητού βλέποντας διαρκώς, το δείκτη της ζυγαριάς του να ανεβαίνει.
Πού οφείλεται;
Η αδηφαγία είναι μια ιδιαίτερα σοβαρή διαταραχή, που αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά και έγκαιρα, θα προκαλέσει πολλά και ποικίλα προβλήματα στον πάσχοντα. Η δεδομένη παχυσαρκία, που ακολουθεί μια αδηφαγική συμπεριφορά ευθύνεται για μια σειρά προβλημάτων υγείας (π.χ. καρδιοπάθειες, χοληστερίνη κ.λπ.), που βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή του πάσχοντα.
Τα αίτια της αδηφαγίας είναι κατά βάση ψυχολογικά. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση του ατόμου σε συνδυασμό με μια σειρά παραγόντων (π.χ. εργασιακές αποτυχίες, ελλιπής συναισθηματική ζωή, άσχημες οικογενειακές σχέσεις κ.α.) μπορεί να οδηγήσουν σε επαναλαμβανόμενα επεισόδια αδηφαγίας, οδηγώντας το άτομο σε αδιέξοδο καθώς δεν ξέρει, πώς να αντιμετωπίσει αυτό που του συμβαίνει.
Δυστυχώς, αρκετοί είναι εκείνοι οι πάσχοντες, που αφήνουν τον καιρό να περνά χωρίς να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια, «δικαιολογώντας» τον εαυτό τους για αυτές τις διατροφικές «κραιπάλες», που δεν είναι και τόσο αθώες όσο φαίνονται.
Μόνη λύση φαίνεται, πως είναι αρχικά η διαπίστωση και η παραδοχή της διαταραχής από τον πάσχοντα και σε δεύτερο επίπεδο, η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας (από ψυχολόγο και διατροφολόγο) προκειμένου να μπορέσει να ξαναβρεί το άτομο τη χαμένη του αυτοπεποίθηση και σιλουέτα.