Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας περιλαμβάνει νηστίσιμα πιάτα και εδέσματα, για αποτοξίνωση από το πλούσιο φαγοπότι της Αποκριάς. Δείτε ποια είναι τα πιο σημαντικά από αυτά.

Η Καθαρά Δευτέρα είναι η πρώτη ημέρα της Μεγάλης Σαρακοστής και σηματοδοτεί την έναρξη της νηστείας που διαρκεί μέχρι το Μεγάλο Σάββατο. Από την ημέρα αυτή, προετοιμαζόμαστε, μετά την καλοφαγία και την καλοπέραση των Αποκριών, ώστε να καθαρίσει η ψυχή και το σώμα μας μέχρι το Πάσχα.

Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας μάλιστα, την Καθαρά Δευτέρα, οι νοικοκυρές «καθαρίζουν» ό,τι απόμεινε από τα μη νηστίσιμα φαγητά της αποκριάς και βάφουν άσπρα τα πεζοδρόμια.

Τα νηστίσιμα φαγητά της Καθαράς Δευτέρας

Το… τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας –συχνά υπαίθριο, καθώς οι περισσότεροι γιορτάζουν τα «Κούλουμα» στην εξοχή- περιλαμβάνει νηστίσιμα πιάτα και εδέσματα, για αποτοξίνωση από το πλούσιο φαγοπότι της Αποκριάς και φυσικά την παραδοσιακή λαγάνα, ένα είδος ψωμιού χωρίς προζύμι.
Το έθιμο της λαγάνας διατηρείται αναλλοίωτο ανά τους αιώνες και το τραγανό αυτό και σουσαμένιο ψωμί, συνηθίζεται να παρασκευάζεται με μεράκι από τους αρτοποιούς κάθε γειτονιάς.

Ταραμάς

Ο ταραμάς φτιάχνεται από κόκκους από ερυθρό χαβιάρι (αυγά) που βγαίνει από τον μπακαλιάρο ή τον κυπρίνο και θεωρείται ένα από τα πιο εκλεκτά είδη αυγοτάραχου. Θα βρείτε δύο είδη ταραμά: τον λευκό, που θεωρείται και ποιοτικά ανώτερο- και αυτόν με το βαθύ ρόδινο χρώμα. Παραδοσιακές συνταγές με ταραμά είναι η ταραμοσαλάτα και οι ταραμοκεφτέδες.

Χαλβάς

Ο χαλβάς και ιδίως η παραλλαγή που φτιάχνεται με ταχίνι και πωλείται σε μορφή παραλληλεπιπέδου, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά σαρακοστιανά εδέσματα. Θα τον βρείτε στο εμπόριο σκέτο, με σοκολάτα ή με ξηρούς καρπούς.
Παρά τις θερμίδες του χαλβά, η διατροφική του αξία είναι υψηλή, ειδικά του σουσαμένιου, καθώς παρασκευάζεται από το παχυντικό μεν, ωφέλιμο δε, ταχίνι, που είναι πλούσιο σε φυτική πρωτεΐνη, ασβέστιο και φυτικές ίνες.

Τουρσιά

Την Καθαρά Δευτέρα, συνηθίζονται πάρα πολύ και τα λαχανικά τουρσί (διατηρημένα δηλαδή για κάποιο χρονικό διάστημα σε αλάτι ή και ξίδι), που μπορεί να περιλαμβάνουν πιπεριές, βολβούς, λάχανο, αγκινάρες, αγγουράκια, καρότα, κουνουπίδι, κρεμμυδάκια κ.ά.

Ελιές

Οι ελιές πρωταγωνιστούν στο τραπέζι της Σαρακοστής, σε διάφορα είδη, θρούμπες, μαύρες ή πράσινες, σε άλμη, ξίδι, ή λάδι κ.τ.λ. Αποτελούν σημαντικό στοιχείο της Μεσογειακής Διατροφής και είναι πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, ενώ δεν περιέχουν καθόλου χοληστερόλη. Επίσης, αποτελούν πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών, όπως το σελήνιο και ο ψευδάργυρος, βοηθώντας τον οργανισμό στη «μάχη» κατά των ελεύθερων ριζών.

Θαλασσινά

Την Καθαρά Δευτέρα συνηθίζουμε να τρώμε νηστίσιμα θαλασσινά όπως οστρακοειδή (κυδώνια, γυαλιστερές κ.ά.), αλλά και γαρίδες, καλαμάρια, σουπιές και χταπόδια.
Αποτελούν πλούσιες πηγές πρωτεΐνης, είναι χαμηλά σε λιπαρά και μπορείτε να τα φάτε σε διάφορες συνταγές, ωμά (τα όστρακα), είτε μαγειρεμένα.

Όσπρια

Όσπρια όπως οι φακές και τα φασόλια, αλλά και η φάβα, είναι ιδανικές επιλογές σε περιόδους νηστείας, αλλά και στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Την Καθαρά Δευτέρα μαγειρεύονται χωρίς λάδι και συχνά προστίθενται μέσα στην σαλάτα.
Είναι πλούσια σε πρωτεΐνη, σίδηρο και φυτικές ίνες και επίσης μειώνουν τη χοληστερίνη, «καθαρίζουν» το έντερο και την καρδιά.

Καλή Σαρακοστή και καλά Κούλουμα!

Πόπη Αθανασοπούλου
[email protected]