Ένα τραπέζι διαφορετικό από τα άλλα, θα στρωθεί στο σπίτι μας ή σε κάποιο ταβερνάκι την ημέρα της Καθαράς Δευτέρας. Ο λόγος για το πατροπαράδοτο σαρακοστιανό τραπέζι, με την πληθώρα θαλασσινών αλλά και εδεσμάτων, όπως ο χαλβάς και η ταραμοσαλάτα. Πόσο όμως ωφελεί τον οργανισμό η σαρακοστιανή κραιπάλη;

Καλαμαράκια, ταραμοσαλάτα, λαγάνα, θαλασσινά και άφθονο κρασί, αποτελούν τα βασικότερα συστατικά του τραπεζιού της Καθαράς Δευτέρας. Οι παρέες συγκεντρώνονται το μεσημέρι της γιορτής, τα πρώτα ανοιξιάτικα τραπέζια κάνουν την εμφάνισή τους σε κήπους και βεράντες ενώ τα παραθαλάσσια ταβερνάκια, αυτή την ημέρα έχουν την τιμητική τους.

Νηστίσιμα γεμάτα θερμίδες

Το τέλος της Αποκριάς γιορτάζεται παραδοσιακά στην Ελλάδα με το καθιερωμένο πέταγμα του χαρταετού αλλά και το σαρακοστιανό τραπέζι, που σε τίποτα δεν θυμίζει το τραπέζι μιας άλλης, «συνηθισμένης» Δευτέρας. Και παρόλο, που νομίζουμε, πως η πλήρης αποχή από το κρέας και τα λίπη που το συνοδεύουν και η αντικατάστασή του με εύγευστα θαλασσινά, είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για την υγεία, ωστόσο, ακόμη και στο σαρακοστιανό τραπέζι, κρύβονται «παγίδες», που απαιτούν προσοχή.

Παρόλο λοιπόν, που τα σαρακοστιανά εδέσματα, δεν είναι πλούσια σε λιπαρά, ωστόσο, εγκυμονούν άλλους κινδύνους. Και αναφερόμαστε φυσικά στις θερμίδες, που δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητες. Ο παραδοσιακός χαλβάς, το κατ’ εξοχήν γλύκισμα της Καθαράς Δευτέρας, μπορεί μεν να παρασκευάζεται κυρίως από ταχίνι, που είναι πλούσιο σε βιταμίνες, πρωτεϊνες και φυτικές ίνες, όμως περιέχει και αρκετή ζάχαρη, που εκτοξεύει την θερμιδική του αξία. Έτσι, ένα απλό κομμάτι χαλβά, περιέχει περίπου 300 θερμίδες, ποσό που αυξάνεται κατακόρυφα, αν ο χαλβάς περιέχει κακάο ή σοκολάτα ή ξηρούς καρπούς…

Ωστόσο, δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε και τη συμβολή του χαλβά στη διατήρηση της καλής μας διάθεσης εκείνη την ημέρα, καθώς χάρη στο σουσάμι που περιέχει, έχει την ιδιότητα να διασπά τις τοξικές ουσίες από το συκώτι και να μειώνει την αιθανόλη στο αίμα, συμβάλλοντας έτσι δραστικά στην αποφυγή της μέθης εξαιτίας της υπερκατανάλωσης κρασιού.

Θερμίδων συνέχεια με την πατροπαράδοτη ταραμοσαλάτα. Παρασκευάζεται από αυγοτάραχο, που εμπεριέχει μια σειρά ωφέλιμων συστατικών (όπως π.χ. μαγνήσιο, φώσφορο και ψευδάργυρο), που ωφελούν τον οργανισμό και την καρδιακή λειτουργία, όμως η θερμιδική του αξία είναι αρκετά μεγάλη καθώς τα 100 γραμ. υπολογίζονται περίπου σε 400 θερμίδες! Αλλά πέρα από αυτό, η ταραμοσαλάτα είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αλάτι, ένα συστατικό, που νοστιμίζει μεν αλλά ανεβάζει κατακόρυφα την υπέρταση και την χοληστερόλη…

Το μαγείρεμα κάνει τη διαφορά

Φυσικά, υπάρχουν τρόποι να επωφεληθείτε από τα σαρακοστιανά εδέσματα χωρίς να επιβαρύνετε με περιττές θερμίδες τον οργανισμό σας. Αναφερόμαστε στον τρόπο μαγειρέματος των περισσότερων θαλασσινών, που σίγουρα κάνει τη διαφορά στο σαρακοστιανό τραπέζι.

Οι θερμίδες και τα λιπαρά των σαρακοστιανών ανεβαίνουν κατακόρυφα, αν τα προτιμήσουμε τηγανητά και όχι ψητά. Έτσι, π.χ. οι βραστές γαρίδες, «κοστίζουν» θερμιδικά περίπου 150 θερμίδες ενώ η τηγανητή εκδοχή τους ξεπερνά τις 300! Κάτι ανάλογο, συμβαίνει και με τα υπόλοιπα θαλασσινά.. Τα ψητά καλαμαράκια, περιέχουν 100 θερμίδες ενώ τα τηγανητά, πάνω από 240, πράγμα, που ισχύει και για τις σουπιές και το χταπόδι.

Και τα θετικά της ημέρας…

Ξεκινάμε φυσικά από την λαγάνα. Πρόκειται για ένα είδος ψωμιού, που καταναλώνουμε μόνο την Καθαρή Δευτέρα και παρασκευάζεται από μαλακό αλεύρι και μαγιά. Ουσιαστικά είναι ένα «νηστίσιμο» ψωμί, με χαμηλή θερμιδική αξία καθώς κάθε φέτα περιέχει περίπου 80 θερμίδες. Ωστόσο, η θερμιδική της αξία απογειώνεται, όταν την… βουτάμε σε ελαιόλαδο ή την αλείφουμε με ταραμοσαλάτα-τακτικές, που σχεδόν κανείς δεν αποφεύγει στο σαρακοστιανό τραπέζι…

Στα θετικά, συγκαταλέγονται και τα όσπρια, που συνήθως αποφεύγουμε τις υπόλοιπες ημέρες. Πλούσια σε βιταμίνες και φυτικές ίνες, τα όσπρια ωφελούν ιδιαίτερα τον οργανισμό καθώς μειώνουν την χοληστερίνη και διατηρούν το σάκχαρο στο αίμα σε φυσιολογικά επίπεδα. Αλλά και η θερμιδική τους αξία, δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Μια μερίδα φασόλια γίγαντες, αποδίδει περίπου 200 θερμίδες, ενώ μια μερίδα ντολμαδάκια «γιαλαντζί», περιέχει γύρω στις 170 θερμίδες.

Τέλος, δεν θα πρέπει να παραλείψουμε το κρασί, που αποτελεί το βασικότερο ποτό της ημέρας. Χάρη στα πολύτιμα συστατικά του, μειώνει την πίεση, ωφελεί τη λειτουργία των αγγείων και συμβάλλει στην καλή λειτουργία της καρδιάς. Ένα ποτηράκι κρασί, περιέχει περίπου 70 θερμίδες, αλλά δυστυχώς, σχεδόν κανείς μας, δεν περιορίζεται μόνο στο ένα ποτηράκι…

Σε κάθε περίπτωση, το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας, απαιτεί ειδικό χειρισμό, καθώς συνήθως παρασυρόμαστε από την καλή διάθεση της ημέρας και θεωρώντας τα περισσότερα φαγητά νηστίσιμα και άρα… μη βλαβερά, καταναλώνουμε μεγαλύτερες ποσότητες από ότι θα έπρεπε, ανεβάζοντας ψηλά όχι μόνο τον χαρταετό μας αλλά και το δείκτη της ζυγαριάς και τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσής μας…

ΛΙΛΗ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ