Μεγαλώσαμε όλοι με τα ίδια στερεότυπα γύρω από την υγεία και συνεχίσαμε να τα ενστερνιζόμαστε για αρκετά χρόνια. Μήπως, όμως, κάποια από αυτά δεν ισχύουν και μας αγχώνουν χωρίς λόγο;

«Πιες την πορτοκαλάδα σου πριν χάσει τις βιταμίνες της», «μην κάθεσαι μπροστά στην τηλεόραση γιατί θα χαλάσουν τα μάτια σου», «πίνε τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό την ημέρα», «ο καφές σου κάνει κακό» είναι μερικά μόνο από τα «κλισέ» με τα οποία έχουμε μεγαλώσει όλοι μας. Κι ενώ τόσα χρόνια ίσως αναρωτιέστε πού ακριβώς πάνε οι βιταμίνες που χάνονται από την πορτοκαλάδα σας, ίσως δεν έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποια από τα παραπάνω ισχύουν και ποια όχι, με αποτέλεσμα να διαιωνίζετε κι εσείς μαζί με αυτά που όντως αληθεύουν, κάποιους μύθους γύρω από την υγεία που σας αγχώνουν άνευ λόγου. Ποιοι, όμως, είναι αυτοί οι μύθοι; Το click@Life ξεσκεπάζει όλη την αλήθεια, για να πίνετε τον καφέ σας χωρίς φόβο – και με πάθος.

1. «Πρέπει να πίνουμε 8 ποτήρια νερό την ημέρα»

Το 1945, το Ινστιτούτο Τροφών και Διατροφής των Ηνωμένων Πολιτειών ανακοίνωσε ότι πρέπει να καταναλώνουμε 8 ποτήρια υγρών καθημερινά. Τα νέα ταξίδεψαν, και σαν χαλασμένο τηλέφωνο οι περισσότεροι πίστεψαν είτε ότι με τη λέξη «υγρά» εννοούμε μόνο νερό ή ότι πρέπει να πίνουν 8 επιπλέον ποτήρια υγρών, από αυτά που έπιναν ως τότε.

Η αλήθεια: Το νερό ίσως είναι η απόλυτη λύση για να δροσιστούμε και να ξεδιψάσουμε, μπορούμε όμως να ενυδατωθούμε και με χυμούς, τσάι, φρούτα και λαχανικά, ακόμη και καφέ – η καφεΐνη μπορεί να προκαλεί την απώλεια κάποιων υγρών, αλλά η απώλεια αυτή αντισταθμίζεται με τα υγρά που μας χαρίζει το ρόφημα του καφέ. Προτού, λοιπόν, γεμίσετε για μια ακόμη φορά το ποτήρι σας με νερό προσπαθώντας να φτάσετε τα 8, σκεφτείτε πόσα από τα παραπάνω έχετε καταναλώσει και κλείστε τη βρύση.

2. «Το άγχος κάνει τα μαλλιά να ασπρίζουν»

Αγχωτικές προθεσμίες στη δουλειά, οικονομικά προβλήματα, διάφορες υποχρεώσεις… Σίγουρα δεν υπάρχει κανείς που να πιστεύει ότι δεν ευθύνεται κάποιο από τα παραπάνω για τις άσπρες τρίχες που πληθαίνουν στο τριχωτό της κεφαλής του. Σύμφωνα με αυτή τη λογική, όμως, εν μέσω οικονομικής κρίσης και ανεργίας θα πρέπει να περιμένουμε να εξαφανιστεί το μελαχρινό, το καστανό και το ξανθό χρώμα τρίχας από τις ηλικίες άνω των 25.

Η αλήθεια: Το πολύ άγχος πράγματι μας γερνάει εσωτερικά και εξωτερικά, αυξάνει των αριθμό των ελεύθερων ριζών που καταστρέφουν τα υγιή κύτταρα, όπως επίσης και τα επίπεδα των ορμονών του στρες, όπως εξηγεί η Νάνσι Σνάιντερμαν, MD, συντάκτις ιατρικού ρεπορτάζ στα NBC News και συγγραφέας του «Medical Myths That Can Kill You». Μέχρι σήμερα, όμως, δεν υπάρχει καμία επιστημονική απόδειξη ότι μια άσχημη εβδομάδα θα μας μετατρέψει σε μια κακή έκδοση του Τζορτζ Κλούνεϊ.

3. «Αν διαβάζουμε με χαμηλό φως θα χαλάσουμε τα μάτια μας»

Μοιάζει λογικό, γι’ αυτό και οι μαμάδες πάντα μας φώναζαν να μην διαβάζουμε κάτω από τα σκεπάσματα το βράδυ – παρ’ όλ’ αυτά εμείς το κάναμε -και βλέπουμε ακόμα.

Η αλήθεια: Διαβάζοντας με χαμηλό φως κουράζουμε τα μάτια μας, πιεζόμαστε και είναι πιθανό να μας πονέσει το κεφάλι μας. Η βλάβη, όμως, δεν είναι μόνιμη – πέρα από το «πόδι της χήνας» που μπορεί να δημιουργηθεί στο πλάι των ματιών σας από την κίνηση που κάνετε προσπαθώντας να δείτε καλύτερα, εξηγεί η Σνάιντερμαν. Τα κουρασμένα μάτια ξηραίνονται και τσούζουν, κάνοντας την όρασή σας να μοιάζει λιγότερο καθαρή, μόλις όμως κοιμηθείτε και ξεκουραστείτε, ο κόσμος θα είναι και πάλι ολοκάθαρος μέσα από τα μάτια σας.

4. «Ο καφές κάνει κακό»

Ένας βαρύς ελληνικός αποτελεί την πρώτη σκέψη των μισών Ελλήνων κάθε πρωί που ξυπνούν – των άλλων μισών η πρώτη σκέψη είναι ο φραπέ ή ο φίλτρου. Η δεύτερη σκέψη, όμως, είναι ότι η καφεΐνη κάνει κακό και δεν είναι λίγοι αυτοί που πίνουν 2-3 γουλιές πριν φύγουν για τη δουλειά γι’ αυτό το λόγο.

Η αλήθεια: Η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να προκαλέσει τρέμουλο και νευρικότητα, από την άλλη, όμως, η καθημερινή αυτή συνήθεια έχει πολλά θετικά. Ο καφές προέρχεται από φυτά, στα οποία βρίσκουμε τα φυτοχημικά που δρουν ως αντιοξειδωτικά, συν του ότι ενισχύει και τις εγκεφαλικές μας λειτουργίες. Και παρόλο που μπορεί να μας κάνει ιδιαίτερα ενεργητικούς, δεν έχει καμία απολύτως συσχέτιση με την εμφάνιση καρδιακών παθήσεων.

5. «Στο κρύωμα πρέπει να τρώμε, στον πυρετό όμως όχι»

Μια αντίληψη που προέρχεται από τον 16ο αιώνα, όπου είχε επικρατήσει η άποψη ότι η νηστεία είναι ένα καλό φάρμακο για τον πυρετό.

Η αλήθεια: Το κρύωμα και ο πυρετός προέρχονται γενικότερα από ιούς που συνήθως διαρκούν 7 με 10 ημέρες, ό,τι κι αν κάνουμε, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, εξηγώντας ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις που να επιβεβαιώνουν το ότι η δίαιτα έχει κάποια επίδραση στο κρύωμα ή τον πυρετό. Στην πραγματικότητα, ακόμη κι αν δεν έχετε όρεξη να φάτε, ο οργανισμός σας χρειάζεται υγρά γι’ αυτό δώστε προτεραιότητα σε αυτά. Αν έχετε ρινική συμφόρηση, τα υγρά θα κάνουν τις βλέννες πιο λεπτές και θα βοηθήσουν να καθαρίσει το στήθος σας και η ρινική περιοχή.

6. «Το φρέσκο είναι πάντα καλύτερο από το κατεψυγμένο»

Από τότε που οι ειδικοί ξεκίνησαν να μιλούν για τα οφέλη των αντιοξειδωτικών, όλοι πίστεψαν ότι πρέπει να τρώνε μόνο φρέσκα φρούτα και λαχανικά, θεωρώντας ότι τα κατεψυγμένα είναι β’ κατηγορίας.

Η αλήθεια: «Τα κατεψυγμένα μπορεί να είναι το ίδιο ωφέλιμα με τα φρέσκα, αφού η συγκομιδή τους γίνεται στο ζενίθ τους και καταψύχονται αμέσως, “κλειδώνοντας” τα θρεπτικά συστατικά τους» εξηγεί η Στέισι Μπίσον, RD, διαιτολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Boise στο Αϊντάχο. Ακόμη και τα φρέσκα -εκτός αν γίνει η συγκομιδή και η πώλησή τους την ίδια μέρα- μπορεί να χάσουν θρεπτικά συστατικά λόγω της ζέστης, του αέρα και της υγρασίας.

7. «Τα αβγά αυξάνουν τα επίπεδα της χοληστερίνης»

Τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, οι επιστήμονες συνέδεσαν την χοληστερίνη με τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων με αποτέλεσμα τα αβγά (τα οποία έχουν υψηλή χοληστερίνη), να μην μπαίνουν στα σπίτια με την ίδια συχνότητα όπως παλιότερα.

Η αλήθεια: Νεότερες μελέτες έχουν αποδείξει ότι τα κορεσμένα και τα τρανς λιπαρά είναι πολύ πιο πιθανό να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων σε σχέση με τη χοληστερόλη που παίρνουμε από τη διατροφή, ενώ ταυτόχρονα τα 213 mg χοληστερόλης του ενός αβγού δεν ξεπερνούν τα 300 mg την ημέρα που συνιστούν οι ειδικοί. Όπως, μάλιστα, τονίζει η Μπίσον, τα αβγά προσφέρουν άπαχη πρωτεΐνη και βιταμίνες Α και D, ενώ είναι και οικονομικά.

8. «Αν κρυώνουμε, θα αρρωστήσουμε»

Άλλη μια μητρική ατάκα που μας έκανε να περάσουμε τα παιδικά μας χρόνια ντυμένοι σαν το κρεμμύδι, έτσι ώστε να μην κρυώνουμε για να μην… κρυώσουμε.

Η αλήθεια: «Το να αισθανόμαστε ψύχρα δεν βλάπτει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, εκτός αν βέβαια αισθανόμαστε τόσο έντονα το κρύο, ώστε οι άμυνες του οργανισμού μας να πέφτουν – κι αυτό συμβαίνει μόνο κατά τη διάρκεια της υποθερμίας» εξηγεί η Ρέιτσελ Βρίμαν, MD, του Ερευνητικού Κέντρου Παιδικής Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα. Ο ένοχος για το κρύωμά μας είναι κάποιος ιός που το προκαλεί και ο λόγος που αρρωσταίνουμε πιο συχνά το χειμώνα είναι όχι λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας, αλλά το ότι βρισκόμαστε συχνά σε μέρη κλειστά, που δεν αερίζονται σωστά.

9. «Το κραγιόν μας μπορεί να μας αρρωστήσει»

Το 2007, μια περιβαλλοντική ομάδα «The campaign for safe cosmetics» πέρασε από έλεγχο 33 είδη κραγιόν για μόλυβδο. Παρόλο που δεν υπάρχει όριο μολύβδου για τα κραγιόν, το 1/3 αυτών φάνηκε να ξεπερνάει το ποσοστό που χρησιμοποιείται σε κάποια γλυκά στο εξωτερικό.

Η αλήθεια: Στην πραγματικότητα ο μόλυβδος βρίσκεται παντού, όπως εξηγεί ο Μάικλ Θαν, MD, επικεφαλής της επιδημιολογικής έρευνας για την Αμερικανική Αντικαρκινική Κοινότητα, ο κίνδυνος όμως από την παρουσία του στα κραγιόν είναι ελάχιστος. Η δηλητηρίαση από μόλυβδο προκαλείται συνήθως από περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως από τις μπογιές σε παλιά σπίτια, σωλήνες κ.ο.κ.