Πόδια κουρασμένα, πρησμένα, με αίσθημα βάρους, καψίματος και πόνο; Είναι σημαντικό να κατανοήσετε αυτά τα ενοχλητικά συμπτώματα, τα οποία δεν είναι τόσο αθώα όσο νομίζουμε...

Τι είναι Φλεβική Ανεπάρκεια;

Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια (ΧΦΑ) είναι μία αλληλουχία αλλοιώσεων που συμβαίνουν στα κάτω άκρα όταν οι φλέβες δεν επαναφέρουν σωστά το αίμα στην καρδιά.

Οι φλέβες των κάτω άκρων λειτουργούν ως αγωγοί πού μεταφέρουν αίμα από τα πόδια προς την καρδιά. Αυτό επιτυγχάνεται με μία σειρά βαλβίδων οι οποίες, ως φράγματα, ανοίγουν για να επιτρέψουν τη ροή του αίματος προς την καρδιά και κλείνουν για να εμποδίσουν τη ροή προς την αντίθετη κατεύθυνση. Σε ορισμένες καταστάσεις αυτές οι βαλβίδες δεν κλείνουν σωστά, αφήνοντας κενό μεταξύ τους και έτσι δεν μπορούν να εμποδίσουν την παλινδρόμηση του αίματος, με συνέπεια το αίμα να λιμνάζει στις φλέβες και στους ιστούς.

Υπάρχουν δύο μορφές φλεβικής ανεπάρκειας, η ανεπάρκεια των επιφανειακών και η ανεπάρκεια των εσωτερικών φλεβών του ποδιού. Πιο σοβαρή θεωρείται η εσωτερική φλεβική ανεπάρκεια.

Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα και τα στάδια της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας;

Τα κυριότερα συμπτώματα που νιώθει ο ασθενής στα πόδια του είναι το αίσθημα καψίματος, πόνος, αίσθημα τάσης και βάρους καθώς επίσης και κράμπες. Το πρώτο στάδιο περιλαμβάνει την εμφάνιση ευρυαγγειών (μικρά κόκκινα φλεβικά σχήματα), το δεύτερο στάδιο περιλαμβάνει την εμφάνιση κιρσών, το τρίτο στάδιο την εμφάνιση οιδήματος (πρησμένα πόδια), ενώ στα επόμενα στάδια αρχίζουν οι πιο σοβαρές δερματικές αλλοιώσεις με μια χαρακτηριστική μελάχρωση του δέρματος και προχωράνε σε πιο σοβαρές αλλοιώσεις όπως τα έλκη .

Ποιοι είναι οι παράγοντες προδιάθεσης;

Οι κύριοι παράγοντες προδιάθεσης είναι:

-Γενετικoί παράγοντες: π.χ. αριθμός βαλβίδων στα φλεβικά αγγεία.

-Ηλικία: η ΦΑ αυξάνεται με την ηλικία στους άνδρες και στις γυναίκες.

Για τις γυναίκες: π.χ., εγκυμοσύνη, αριθμός τοκετών, χρήση αντισυλληπτικών, κ.λπ.

Δευτερεύοντες παράγοντες προδιάθεσης θεωρούνται η παχυσαρκία, η έλλειψη φυσικής άσκησης, μεγάλα διαστήματα σε όρθια ή καθιστή στάση, η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες, ατυχήματα, εγχειρήσεις, παθήσεις των αρθρώσεων, η δυσκοιλιότητα και η κακή διατροφή.

Παράγοντες επίσης που μπορούν να ανατρέψουν την ισορροπία των υγρών στο σώμα και να δημιουργήσουν πρήξιμο στα πόδια είναι και η χρήση ορισμένων φαρμάκων (π.χ. κορτιζόνη, αντιυπερτασικά, αντικαταθλιπτικά, ορμόνες, αντιφλεγμονώδη).

Ποια είναι η συχνότητα του προβλήματος;

Η χρόνια φλεβική ανεπάρκεια εμφανίζεται στο 4-13% του πληθυσμού ενώ τα ήπια φλεβικά προβλήματα είναι πολύ κοινά αφού εμφανίζονται σε πάνω από 50 % του πληθυσμού. Η Χρόνια Φλεβική Ανεπάρκεια (Χ.Φ.Α.) εμφανίζεται με διπλάσια συχνότητα στις γυναίκες ενώ τα πρώτα συμπτώματα της μπορεί να εμφανιστούν από τη νεαρή ηλικία.

Οι μισοί περίπου Έλληνες ταλαιπωρούνται από κάποιο μικρότερο ή μεγαλύτερο πρόβλημα φλεβικής ανεπάρκειας, αλλά λίγοι γνωρίζουν πώς να το αντιμετωπίσουν. Οι γυναίκες αποδεικνύονται 5 φορές πιο ευπαθείς από τους άνδρες λόγω ορμονών.

Είναι επικίνδυνη πάθηση η φλεβίτιδα;

Ένας μεγάλος κίνδυνος-εάν δε ληφθούν τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα- είναι η δημιουργία φλεβικών ελκών που χαλούν την ποιότητα του δέρματος, ενώ ακόμη πιο επικίνδυνη και απειλητική είναι η δημιουργία θρομβώσεων, όταν το αίμα μέσα στις φλέβες πήζει και εμποδίζει την ομαλή κυκλοφορία του αίματος. Πιο επικίνδυνες είναι οι εσωτερικές αλλά εξίσου επώδυνες αποδεικνύονται και οι επιφανειακές θρομβοφλεβίτιδες.

Τι μπορείτε να κάνετε;

Η συντηρητική αντιμετώπιση της Χ.Φ.Α. περιλαμβάνει:

1. Γενικές οδηγίες όπως απώλεια βάρους, αποφυγή ορθοστασίας και καθιστικής ζωής, σύσταση για βάδισμα και κολύμπι, χρήση ανατομικών υποδημάτων κ.α.

2. Ειδικές ελαστικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης.

3. Φαρμακευτική αγωγή που περιλαμβάνει φυτικά σκευάσματα όπως οι Ρουτοσίδες οι Κουμαρίνες, οι Σαπωνίνες, οι Ανθοκυανίνες, οι Προκυανιδίνες και τα Φλαβονοειδή.

Υπάρχουν επίσης προϊόντα που μπορείτε να προμηθευτείτε από το φαρμακείο, τα οποία είναι φυσικά φλαβονοειδή, που προέρχονται από το εκχύλισμα των φύλλων της κόκκινης αμπέλου (Vitis vinifera) (π.χ. το Antistax, ένα σκεύασμα που χορηγείται χωρίς συνταγή γιατρού). Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα προϊόντα αυτά όχι μόνο ανακουφίζουν τα δυσάρεστα συμπτώματα, αλλά και δυναμώνουν τις φλέβες. Τα φλαβονοειδή δεν μπορούν να παραχθούν από τον οργανισμό και μπορούν να ληφθούν μέσω της διατροφής.

Σε πολλές κλινικές μελέτες έχει αποδειχθεί ότι τα φυσικά φλαβονοειδή βοηθούν στην διατήρηση της καλής φλεβικής κυκλοφορίας. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι προστατεύουν το αγγειακό επιθήλιο σταθεροποιώντας τις μεμβράνες και αυξάνουν την ελαστικότητα τους (ομαλοποίηση της αγγειακής διαπερατότητας). Το αποτέλεσμα αυτών των δράσεων είναι η διατήρηση της καλής φλεβικής κυκλοφορίας, η μείωση της εμφάνισης οιδημάτων (πρησμένα πόδια) και ανακούφιση από τα ενοχλητικά συμπτώματα όπως αίσθημα βάρους, καψίματος και πόνο.

Χρήσιμες συμβουλές

Ενσωματώστε την παρακάτω απλή άσκηση στην καθημερινή εργασιακή ρουτίνα σας: σταθείτε όρθιοι με τα πόδια σας παράλληλα.

Σηκωθείτε στις μύτες των ποδιών, ανασηκώνοντας τις φτέρνες σας όσο το δυνατόν πιο ψηλά. Κρατήστε αυτή τη στάση για 5 δευτερόλεπτα και στη συνέχεια χαλαρώστε. Επαναλάβετε 10 φορές.

Για να ενισχύσετε την υγεία των ποδιών σας βεβαιωθείτε ότι:

-Κρατάτε τα πόδια, τους αστραγάλους και τα πέλματά σας σε κίνηση όσο το δυνατόν περισσότερο στη διάρκεια της ημέρας.

-Πλύνετε τα πόδια σας κάτω από ένα δυνατό ρεύμα κρύου νερού στο μπάνιο ή στο ντους, τρίβοντας από τους αστραγάλους προς τα επάνω.

-Ξεκουραστείτε με τα πόδια σας σηκωμένα για τουλάχιστον 10 λεπτά κάθε μέρα.

Για να φροντίσετε τις φλέβες των ποδιών σας

-Αποφύγετε την ορθοστασία και την καθιστική ζωή.

-Προσπαθήστε να μην εκτίθεστε σε υπερβολική ζέστη (οι φλέβες διευρύνονται, κάνοντας το αίμα να συγκεντρωθεί στα πόδια και να πρήζονται).

-Προσπαθήστε να μην φοράτε ψηλοτάκουνα παπούτσια ή παπούτσια με άκαμπτες σόλες, που μπορεί να σταματήσουν την αποτελεσματική λειτουργία μυϊκής άντλησης.

-Η παχυσαρκία είναι κακή για τις φλέβες σας. Προσπαθήστε να χάσετε τα παραπάνω κιλά.

Του Ευάγγελου Δημακάκου, Παθολόγου-Αγγειολόγου, Υπεύθυνου του Αγγειολογικού Ιατρείου της Ογκολογικής Μονάδας της Γ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής Νοσοκομείο «Η Σωτηρία», Γενικού Γραμματέα Ελληνικής Λεμφολογικής Εταιρείας και επιστημονικού συνεργάτη του www.iator.gr .