Το αίσθημα της λιγούρας είναι κάτι που όλοι μας αντιμετωπίζουμε. Σουβλάκι, πίτσα, σοκολάτες, πάστες, πατατάκια και πολλά άλλα τρόφιμα μας περνάνε από το μυαλό και «μας τρέχουν τα σάλια». Γιατί όμως μας συμβαίνει αυτό; Η Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, BSc, Ελίνα Ασημακοπούλου, εξηγεί.

Οι λιγούρες δεν είναι απαραίτητα συνδεδεμένες με το αίσθημα της πείνας. Συνήθως, τα τρόφιμα που επιζητούμε είναι αυτά που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης, αλατιού ή/και λιπαρών, τρόφιμα τα οποία απολαμβάνουμε και μας κάνουν να αισθανόμαστε καλύτερα όταν τα καταναλώνουμε. Τα αίτια της λιγούρας μπορεί να είναι ψυχολογικά, αλλά και οργανικά.

Χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης

Η σεροτονίνη είναι ορμόνη η οποία έχει σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της ψυχικής ισορροπίας και διάθεσης. Χαμηλά επίπεδα στο αίμα επηρεάζουν άμεσα τη διάθεση, την όρεξη και την πέψη. Η κατανάλωση ζάχαρης και υδατανθράκων βοηθά στην έκκριση σεροτονίνης και κατ΄ επέκταση στην προσωρινή βελτίωση της διάθεσης. Έτσι, όταν υπάρχουν χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης στον οργανισμό, επιζητούμε κάτι γλυκό για να νιώσουμε καλύτερα. Τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης μπορεί να οφείλονται σε κάποια ανισορροπία στην εντερική χλωρίδα, στην κατανάλωση αλκοόλ ή σε κακή ψυχολογία. 

Είναι πολύ συχνό φαινόμενο να μπερδεύουμε το αίσθημα της δίψας με αυτό της πείνας ή της λιγούρας. Πράγματι, όταν δεν προσλαμβάνουμε αρκετά υγρά νιώθουμε περισσότερο συχνά και έντονα το αίσθημα της λιγούρας και αναζητούμε να φάμε κάτι.

Άτακτα γεύματα

Όταν τα γεύματα μας απέχουν πολλές ώρες μεταξύ τους και το στομάχι μένει άδειο για περισσότερες από 3-4 ώρες, είναι πολύ πιθανή η εμφάνιση χαμηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα (υπογλυκαιμία). Στην περίπτωση αυτή νιώθουμε έντονα το αίσθημα της λιγούρας και, συνήθως, επιζητούμε κάποιο γλυκό τρόφιμο για να καταναλώσουμε.

Όταν η διάθεση μας δεν είναι καλή ή μας διακατέχει το στρες και το άγχος καταφεύγουμε στο φαγητό για να νιώσουμε καλύτερα και, συνήθως, λιγουρευόμαστε τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη. Είναι γεγονός πως η κατανάλωση ζάχαρης, αλλά και αλατιού, σύμφωνα με τελευταίες μελέτες, αυξάνει την έκκριση ενδορφινών στον οργανισμό μας. Οι ενδορφίνες μας χαλαρώνουν και μας βοηθούν στο να έχουμε πιο ήρεμη και καλή διάθεση.

Κακή εντερική χλωρίδα

Όταν υπάρχει ανισορροπία στη χλωρίδα του εντέρου και υπερισχύουν τα λεγόμενα «κακά» βακτήρια, μπορεί να υπάρχει δυσαπορρόφηση θρεπτικών συστατικών

Εγκέφαλος

Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Monell Chemical Senses Center, περιοχές του εγκεφάλου που ευθύνονται για τη μνήμη και το αίσθημα της ευχαρίστησης είναι υπεύθυνες και για την εμφάνιση της λιγούρας. Συγκεκριμένα, ο ιππόκαμπος, ο κερκοφόρος πυρήνας και οι νησίδες κυττάρων φαίνεται να ενεργοποιούνται κατά τη διάρκεια επεισοδίων λιγούρας και να διατηρούν το αίσθημα αυτό.

Καλή ενυδάτωση. Η επαρκής πρόσληψη υγρών μπορεί να κατευνάσει σε μεγάλο βαθμό το αίσθημα της λιγούρας.

Ξεκούραση και ηρεμία. Αντί να επιζητούμε κάποια τροφή για να νιώσουμε καλύτερα είναι προτιμότερο να αποφεύγουμε την κούραση και το άγχος. Για  παράδειγμα, λίγη χαλάρωση μετά τη δουλειά, μία ενασχόληση μου μας ευχαριστεί, βραδινός ύπνος λίγο νωρίτερα, μπορούν να μας ηρεμήσουν και να μας κάνουν να αισθανθούμε τόσο καλά όσο η κατανάλωση κάποιας τροφής-επιθυμίας μας και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Οργάνωση γευμάτων. Προγραμματίζοντας τα γεύματα μας χρονικά, αλλά και ποιοτικά, μπορούμε να βοηθήσουμε στην εξισορρόπηση επιπέδων σακχάρου στο αίμα και να αποφύγουμε την εμφάνιση λιγούρας.

Άσκηση. Η άσκηση ενισχύει τα επίπεδα σεροτονίνης στον οργανισμό μας και βοηθά στο να νιώθουμε καλύτερα.

Αποχή από τους πειρασμούς. Όταν για κάποιο χρονικό διάστημα, μεγαλύτερο των τριών ημερών, δεν καταναλώσουμε κάποιο τρόφιμο που συχνά λιγουρευόμαστε και θέλουμε να τρώμε, οι γευστικοί μας κάλυκες και ο εγκέφαλος παύουν να το επιζητούν μέχρι την επόμενη φορά που θα το ξαναδοκιμάσουμε.

Ελίνα Ασημακοπούλου
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, BSc
Επιστημονική Υπεύθυνη ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, Καλύβια Αττικής
Γ. Γραμματέας Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας (ΕΛ.Δ.Ε.)
e.assimakopoulou @ gmail.com, www.logodiatrofis.gr