Η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος BSc (Hons), Βασιλική Σκρέτα, εξηγεί πώς μπορεί η νηστεία να γίνει σωστά, έτσι ώστε να μην ενέχει κινδύνους και ελλείψεις.

Διανύοντας την περίοδο της Σαρακοστής, πολλοί από μας ακολουθούμε ένα διατροφικό πρόγραμμα νηστείας, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Άλλοι για να εκπληρώσουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα και άλλοι ως μια ευκαιρία αποτοξίνωσης του οργανισμού, μέσω του αποκλεισμού των τροφών ζωικής προέλευσης και της συνεπακόλουθης αύξησης των φυτικών τροφών, όπως λαχανικά, όσπρια, ζυμαρικά, φρούτα.

Το ερώτημα είναι: κάνει πράγματι η νηστεία καλό στον οργανισμό και προάγει την υγεία; Περικλείει η νηστεία κινδύνους για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού;

Η απάντηση βρίσκεται κάπου στη μέση. Πράγματι, η αυξημένη κατανάλωση φυτικών ινών, κατά τη διάρκεια της νηστείας, αποτελεί βασικό διατροφικό πλεονέκτημα, καθώς συμβάλλει στη μείωση των επιπέδων λιπιδίων και γλυκόζης στο αίμα και επιπλέον καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα και προλαμβάνει την εμφάνιση ορισμένων μορφών καρκίνου. Επίσης, η αυξημένη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, αδρά επεξεργασμένων δημητριακών και ελαιολάδου εφοδιάζει τον οργανισμό μας με βιταμίνες, απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία του, όπως η β-καροτίνη, η τοκοφερόλη ή βιταμίνη Ε, το φυλλικό οξύ, η βιταμίνη C, καθώς και πλήθος φυτοχημικών ουσιών, όπως οι πολυφαινόλες, τα φλαβονοειδή και οι τανίνες. Η αντιοξειδωτική τους δράση εμποδίζει την εμφάνιση των βλαπτικών ελευθέρων ριζών και ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Επιπλέον, ο αποκλεισμός από τη διατροφή μας των τροφών ζωικής προέλευσης μειώνει την πρόσληψη κορεσμένων λιπών και χοληστερόλης και ελαχιστοποιεί τη συσσώρευση τοξικών ουσιών. Έτσι, συμβάλλει στη πρόληψη χρόνιων ασθενειών, όπως, καρδιαγγειακά νοσήματα, υπέρταση, καρκίνος παχέος εντέρου, δυσλιπιδαιμίες, παχυσαρκία, σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2.

Από την άλλη, ένα διαιτολόγιο νηστείας που δεν είναι καλά σχεδιασμένο μπορεί να προκαλέσει αδυναμία, πονοκεφάλους, ζαλάδες, απώλεια μυϊκής μάζας και ανεξέλεγκτη έκλυση τοξικών ουσιών στο αίμα. Για το λόγο αυτό η σύνταξή του απαιτεί καλή γνώση βασικών αρχών διατροφής.

Αυτό που χρειάζεται να προσέξουμε περισσότερο σε ένα διαιτολόγιο νηστείας είναι η επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης, σιδήρου, ασβεστίου και βιταμίνης Β12. Κάνοντας κατάλληλους συνδυασμούς τροφίμων μπορούμε να εξασφαλίσουμε υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνη. Τέτοιοι συνδυασμοί είναι: φακές με ρύζι, ρεβίθια με ρύζι, φασόλια με ρύζι, ψωμί με φυστικοβούτυρο, δημητριακά με ξηρούς καρπούς, ψωμί με ταχίνι.

Τα θαλασσινά, όπως, καλαμάρια, χταπόδι, σουπιές, γαρίδες αποτελούν, επίσης, πολύ καλές εναλλακτικές πηγές πρωτεϊνών, αλλά και σιδήρου. Άλλες πηγές φυτικού σιδήρου είναι τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (π.χ. σπανάκι), τα όσπρια (φακές, ρεβίθια), η βρώμη, η σόγια, το σουσάμι, ξηροί καρποί, όπως φουντούκια και αμύγδαλα, αποξηραμένα φρούτα καθώς και τα εμπλουτισμένα δημητριακά. Για να ενισχύσουμε την απορρόφηση του μη αιμικού (φυτικού) σιδήρου θα πρέπει παράλληλα με τις παραπάνω τροφές να καταναλώνουμε τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη C, όπως είναι τα εσπεριδοειδή (πορτοκάλια, λεμόνια, γκρέιπφρουτ), ακτινίδια, φράουλες, πιπεριές, ντομάτες.

Για κάλυψη των αναγκών σε ασβέστιο καλές πηγές θεωρούνται τα αμύγδαλα και τα καρύδια, το μπρόκολο, το σπανάκι, καθώς και εμπλουτισμένα τρόφιμα, όπως για παράδειγμα το γάλα σόγιας. Η κινόα, επίσης, αποτελεί πολύ καλή πηγή ασβεστίου, παρέχοντας παράλληλα και όλα τα απαραίτητα αμινοξέα. Θα τη βρείτε σε καταστήματα βιολογικών τροφών.

Τέλος, για την επάρκεια σε βιταμίνη Β12, η οποία υπάρχει σχεδόν αποκλειστικά σε ζωικά τρόφιμα, καλή εναλλακτική πηγή είναι η σπιρουλίνα, λόγω της σύνθεσής της από μικροοργανισμούς του εδάφους ή του νερού. Τα εμπλουτισμένα με βιταμίνη Β12 τρόφιμα, όπως δημητριακά και προϊόντα σόγιας αποτελούν επίσης μια καλή λύση.

Ολοκληρώνοντας, θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφερθούμε και στα ψυχολογικά οφέλη από την τήρηση της νηστείας. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται η εγκράτεια (αποτελεί βασική προϋπόθεση για να νηστέψουμε), η οποία συμβάλλει στην ανάπτυξη των ικανοτήτων σε όλους τους τομείς, ως αποτέλεσμα τόνωσης της αυτοπειθαρχίας, η ηθική ικανοποίηση, το αίσθημα ψυχικής ανάτασης, καθώς επίσης και η μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης.

Βασιλική Σκρέτα

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος BSc (Hons)

www.skreta-diet.gr

[email protected]

τηλ.: 6944203357