Σαρακοστιανό τραπέζι: τι μας επιφυλάσσει;
Προτού αλείψετε την… πέμπτη φέτα λαγάνας με ταραμοσαλάτα, καθώς θα «τσιμπάτε» καλαμαράκια και γαρίδες με το πιρούνι σας, δείτε ποια είναι τα οφέλη αλλά και οι… θερμίδες του σαρακοστιανού τραπεζιού.
Μην παρασύρεστε από το γεγονός ότι στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας δεν υπάρχουν αρνιά, χοιρινά και κοκορέτσια. Ακόμη κι έτσι, το παραδοσιακό αυτό γεύμα το οποίο σημαίνει την αρχή της Σαρακοστής, δεν είναι καθόλου «αθώο» - απεναντίας περιέχει πολλές θερμιδικές «βόμβες». Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά.
Ταραμοσαλάτα και ταραμοκεφτέδες: Καθαρά Δευτέρα χωρίς ταραμοσαλάτα δεν νοείται, ενώ ο ταραμάς που αποτελεί το βασικό συστατικό της χρησιμοποιείται ευρέως και στη συνταγή των ταραμοκεφτέδων. Λόγω του ότι ο ταραμάς (αβγοτάραχο) είναι πλούσιος σε μαγνήσιο, φώσφορο, ψευδάργυρο, βιταμίνη Α και βιταμίνη D, η ταραμοσαλάτα και οι ταραμοκεφτέδες αποκτούν μια υγιεινή απόχρωση, από την άλλη πάλι, η υψηλή περιεκτικότητά του σε νάτριο τον καθιστά επικίνδυνο ειδικά για τους υπερτασικούς, αν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες. Και παρ’ όλο που το κάλιο που περιέχει βοηθά στη ρύθμιση της υπέρτασης, η υπερκατανάλωση μόνο κακό θα κάνει. Θερμίδες: Μία κουταλιά ταραμοσαλάτας αποδίδει περίπου 100 θερμίδες, ενώ μία μερίδα ταραμοκεφτέδων θα σας «φορτώσει» με τουλάχιστον 140 θερμίδες και περισσότερα από 120 mg χοληστερίνης.
Χαλβάς: Τα είδη του ποικίλλουν, αλλά ο σουσαμένιος είναι αυτός που κάνει θραύση στο σαρακοστιανό τραπέζι. Παρασκευάζεται από ταχίνι (πολτοποιημένο σουσάμι), που περιέχει μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, τα οποία συντελούν στην υγεία της καρδιάς και του εγκεφάλου, είναι πλούσιος σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, αλλά και σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως ασβέστιο, μαγνήσιο, σελήνιο, φώσφορο, ψευδάργυρο, τα οποία βοηθούν στην καλύτερη δράση και απορρόφηση των βιταμινών, στην υγεία των οστών κ.ο.κ. Ακόμη, παρέχει στον οργανισμό υψηλής βιολογικής αξίας φυτική πρωτεΐνη, όπως επίσης στερόλες, λιγνάνες και βιταμίνη Ε, που έχουν αντιοξειδωτική δράση. Θερμίδες: Δυστυχώς, όλα τα παραπάνω έχουν το κόστος τους, αφού το ταχίνι, άρα και ο χαλβάς είναι πλούσιο σε θερμίδες. Συγκεκριμένα, 100 γραμμάρια χαλβά μπορούν να φτάσουν τις 500 θερμίδες, ενώ αν περιέχει ξηρούς καρπούς και σοκολάτα, οι θερμίδες του εκτοξεύονται στα ύψη.
Θαλασσινά: Καλαμαράκια, μύδια, χταπόδι, γαρίδες και δε συμμαζεύεται… Τα θαλασσινά έχουν την τιμητική τους αυτή τη μέρα και πέρα από γευστικά είναι και πολύ ωφέλιμα, αφού είναι πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα ευεργετώντας την καρδιά, σίδηρο και ιώδιο, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, φώσφορο, ψευδάργυρο, παίρνοντας επάξια τη θέση του κρέατος. Θερμίδες: Στην περίπτωση των θαλασσινών, ο τρόπος που θα επιλέξετε να τα μαγειρέψετε παίζει μεγάλο ρόλο -αν για παράδειγμα τα προτιμήσετε τηγανητά μπορεί να αυξήσετε τις θερμίδες τους μέχρι και 200. Τα ψητά ή βραστά καλαμαράκια, όπως και οι γαρίδες φτάνουν περίπου στις 100 θερμίδες ανά μερίδα, το χταπόδι στη σχάρα περίπου τις 180 θερμίδες ανά μερίδα, η ψητή καραβίδα αποδίδει λιγότερες από 100 θερμίδες η μία μεγάλη, οι βραστές σουπιές 250 θερμίδες ανά μερίδα, τα 12 στρείδια μετρίου μεγέθους περίπου 100 θερμίδες και τα 4 ωμά μύδια 30 θερμίδες.
Φασολάδα: Τα Κούλουμα έχουν πολλούς πρωταγωνιστές και η φασολάδα είναι ένας από αυτούς. Πλούσια σε πρωτεΐνη φυτικής προέλευσης (η οποία αν συνδυαστεί με την πρωτεΐνη δημητριακών μπορεί να καλύψει πλήρως τις ανάγκες του οργανισμού σε αμινοξέα) και φυτικές ίνες τα φασόλια μας κρατούν χορτάτους για αρκετή ώρα κι έτσι μπορεί να μας αποτρέψουν από την υπερκατανάλωση ταραμοσαλάτας και χαλβά. Επίσης περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, κάλιο, φώσφορο και μαγνήσιο, δυναμώνοντας τα οστά και δίνοντας ρυθμό στο μεταβολισμό. Παρ’ όλ’ αυτά τα φασόλια έχουν και τις ανεπιθύμητες ενέργειές τους, καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε φούσκωμα και δυσπεψία, γι’ αυτό δώστε προσοχή στις ποσότητες. Θερμίδες: Η μία μερίδα περιέχει περίπου 450 θερμίδες.
Λαγάνα: Το υψηλού κόστους ψωμί της Καθαράς Δευτέρας που ονομάζεται και «άζυμος άρτος» παρασκευάζεται χωρίς προζύμι και περιέχει αρκετό ευεργετικό και πλούσιο σε βιταμίνες συμπλέγματος Β, φώσφορο, μαγνήσιο και ασβέστιο, σουσάμι. Είναι πλούσια σε υδατάνθρακες παρέχοντάς μας ενέργεια, ενώ το ελαιόλαδο με το οποίο παρασκευάζεται της χαρίζει μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, ευεργετικά για την καρδιά. Θερμίδες: Παρά τα οφέλη της, η λαγάνα θέλει προσοχή στην κατανάλωσή της, καθώς οι θερμίδες της μπορεί να φτάσουν τις 100 σε μια μεγάλη φέτα.
Ελιές: Οι αγαπημένες σας ελιές αποτελούν μια από τις πιο ωφέλιμες επιλογές της ημέρας, αφού είναι πλούσιες σε μονοακόρεστα λιπαρά, τα οποία μπορούν να συντελέσουν στη μείωση της «κακής» LDL χοληστερίνης και να ευεργετήσουν την καρδιά. Ακόμη, είναι πλούσιες σε βιταμίνες A, D, E και Κ, αλλά και σε πολυφαινόλες, αντιοξειδωτικές ουσίες που βοηθούν στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών. Θερμίδες: Λόγω της περιεκτικότητάς τους σε καλά λιπαρά, οι 3 μεγάλες ελιές μπορούν να αποδώσουν 50 θερμίδες, αν και αυτές ποικίλουν ανάλογα με την ποικιλία της ελιάς, με τις θρούμπες της Κρήτης να έχουν την πρωτιά όσον αφορά το θερμιδικό τους περιεχόμενο.
Αλκοόλ: Να κάτι που δε λείπει ποτέ από το ελληνικό τραπέζι. Είτε ως ούζο, είτε ως κρασί, είτε ως μπίρα, το αλκοόλ πάντα ρέει άφθονο και συνοδεύει το φαγητό, χαρίζοντας εύθυμη διάθεση στους συνδαιτυμόνες. Η μπίρα είναι πλούσια σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, αντιοξειδωτικά, κάλιο, ασβέστιο και μαγνήσιο και το κρασί (ειδικά το κόκκινο) είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, ενώ και το λευκό που καταναλώνεται περισσότερο αυτή την ημέρα είναι αναλόγως ευεργετικό, παρά τα λιγότερα αντιοξειδωτικά του. Το ούζο, από την άλλη, προέρχεται από γλυκάνισο που περιέχει τερπένια, τα οποία έχουν αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση προστατεύοντας τον οργανισμό από διάφορες σοβαρές παθήσεις, όπως π.χ. από τον σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας. Παρ’ όλ’ αυτά για να έχουν ευεργετική δράση, όλα τα παραπάνω ποτά θα πρέπει να καταναλωθούν με μέτρο (1-2 ποτηράκια), διαφορετικά μπορεί να οδηγήσουν σε δυσαπορρόφηση των ευεργετικών ουσιών που καταναλώσατε, πρόβλημα στο έντερο, φούσκωμα κ.ο.κ. Θερμίδες: Ένα ποτηράκι κρασί αποδίδει περίπου 100 θερμίδες, ένα ποτήρι μπίρας ξεπερνάει για λίγο τις 100, ενώ το ούζο (1 δόση) ξεπερνάει και τα δύο φτάνοντας τις 150 θερμίδες.
ΤΖΟΥΛΙΑ ΤΑΣΩΝΗ