Με αφορμή το τριήμερο του Δεκαπενταύγουστου και το απόγειο των διακοπών που όλοι σκοπεύουν να το ρίξουν έξω με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ρίχνουμε φως στο αλκοόλ και πώς μπορούμε να το ελέγξουμε, με τη βοήθεια του ειδικού, Δημήτρη Πέτσιου.

Μήπως σε γιορτές, διακοπές, κατά τις επισκέψεις καλών φίλων και συγγενών, τις ψυχαγωγικές βραδιές με καλή παρέα σε ένα όμορφο σπιτικό ή ακόμα και έξω, σε ένα ζεστό περιβάλλον, συνηθίζετε να πίνετε λιγάκι παραπάνω έως και… τελικά να το παρακάνετε; Βλέπετε τα ποτά είναι απαραίτητα σε ένα πάρτι, μια συγκέντρωση, μια χαλαρή βραδινή βόλτα, το καλοκαίρι, στις διακοπές κ.ο.κ., γι’ αυτό και τείνουμε από να τα προτιμούμε περιστασιακά και με μέτρο, να υπερβάλλουμε! Η αλήθεια είναι πώς χρειάζεται προσοχή η κατανάλωσή του, ώστε να μας συντροφεύσει ευχάριστα με τον μοναδικό του τρόπο, αλλά και ανώδυνα. Άλλωστε επανειλημμένως έχει τονιστεί η ευεργετική σημασία της μέτριας και συχνής κατανάλωσης αλκοόλ στη βιολογική υγεία και προφανώς στην ψυχολογία και η αντίστροφη του δράση στην υπερκατανάλωση και την υπερβολή.

Ναι, μπορεί να κάνει καλό!
Πράγματι άφθονες μελέτες έχουν δείξει ότι η μέτρια κατανάλωση μπορεί να αποτελέσει μια υγιή συνήθεια, ιδίως όσον αφορά την υγεία της καρδιάς, του κυκλοφορικού και όχι μόνο. Μάλιστα μια πρόσφατη μελέτη σε γυναίκες έδειξε πως η ελαφριά (έως μέτρια) κατανάλωση -συνήθως ορίζεται ως μια ή δύο μερίδες ημερησίως- αλκοόλ και ειδικά κόκκινου κρασιού, δεν είναι μόνο ευεργετική για τη καρδιά, αλλά και για τη σιλουέτα τους, παρόλο που μπορεί να δίνει περίπου 110 έως 130 θερμίδες/μερίδα!

Τι σημαίνει όμως «μερίδα»;
Βέβαια, εδώ μάλλον τα «χαλάμε», αφού ως μερίδα αλκοόλ ορίζεται ένα ποτήρι του νερού (240ml) σε μπίρα, ένα ποτήρι του κρασιού (120ml) σε κρασί και ένα «σφηνάκι» (ή δύο δάχτυλα, 50ml) σε οποιοδήποτε άλλο «βαρύ» ποτό όπως ουίσκι, βότκα, λικέρ και άλλα ηδύποτα. Αντιστοίχως λοιπόν, 3-4 μερίδες την εβδομάδα προσδιορίζουν τη ελαφριά κατανάλωση και 5-7 τη μέτρια, όπου σε κάθε περίπτωση μιλάμε για 1-2 ημερίδες ημερησίως το πολύ, ως μέσο όρο. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει –όπως πολλοί θέλουν να πιστεύουν- πως μπορούμε να «ισοφαρίσουμε» τις ημέρες αποχής με κραιπάλες του Σαββατοκύριακου ή του Δεκαπενταύγουστου (που πίνουμε 3-4 ποτά και 1-2 σφηνάκια –τουλάχιστον- μονοκοπανιά). Βλέπετε όσοι επιδίδονται συστηματικά στο παραπάνω «σπορ», αντιμετωπίζουν διπλάσιο κίνδυνο για την καρδιά τους σε σχέση με όσους πίνουν παρόμοια ποσότητα αλκοόλ, αλλά σε μικρότερες μερίδες και με πιο σταθερό ρυθμό, αποφεύγοντας τις καταχρήσεις μέσα στη μέρα, σύμφωνα με μια νεότερη γαλλική επιστημονική έρευνα. Κι αυτό διότι όχι μόνο το πόσο πίνει κανείς, αλλά επίσης το πόσο γρήγορα, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για την υγεία του, για το ήπαρ και για την καρδιά του. Έτσι ουσιαστικά επιβεβαιώνονται προηγούμενες μελέτες που δείχνουν καλύτερα μικρή ποσότητα αλκοόλ σε τακτική βάση, παρά μια μεγάλη ποσότητα μια κι έξω, αφού η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να βλάψει την υγεία.

Ναι, αλλά γιορτή χωρίς ποτό δεν γίνεται
Φυσικά. Το ποτό είναι αναπόσπαστο στοιχείο του για πολλούς λόγους. Θα πρέπει, όμως, να θυμάστε όμως ότι η καλοπέραση δεν είναι ανάλογη της ποσότητας αλκοόλ και δεν θα περνάτε απαραίτητα καλύτερα όσο συνεχίζετε να πίνετε. Αντίθετα αυξάνονται πολύ οι πιθανότητες η βραδιά να μην καταλήξει όπως θα θέλατε, ιδίως σε πάρτι που οι όμορφες στιγμές και η διασκέδαση είναι ξέφρενες και διαρκούν μέχρι πρωίας. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι εφικτό 1-2 ποτά στο χέρι για όλη τη βραδιά. Οπότε τι κάνουμε;

Οδηγίες προς "Party Animals"
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό λοιπόν να έχετε ένα σχέδιο αντιμετώπισης του οινοπνεύματος. Αν συνήθως ξεφεύγετε με το ποτό, μειώστε την ποσότητα αλκοόλ που πίνετε κάθε φορά, π.χ. πίνοντας αρκετό νερό, ώστε να μη διψάτε όταν αρχίσετε να πίνετε. Μια καλή τακτική είναι να πίνουμε τουλάχιστον 2 ποτήρια νερό για κάθε ένα ποτό. Βοηθάει με πολλούς τρόπους, αφού το πρώτο ποτό που θα πιούμε, ευνοεί την ελαφρά πτώση της πίεσης -ευεργετική δράση- με αποτέλεσμα να ζητάμε… αρμυρό (να γιατί το «τραβάει τόσο πολύ ο οργανισμός με το ποτό)! Μετέπειτα, όμως, η κατανάλωση του αρμυρού μας οδηγεί στην αναζήτηση υγρού! Αν αυτό είναι πάλι ποτό και συνεχίσουμε τα αρμυρά, η πίεση πλέον αυξάνεται (και η κατακράτηση υγρών), οπότε διουρούμε κιόλας (άρα να γιατί με το ποτό πάμε και τουαλέτα πιο συχνά) και εκ των πραγμάτων, αφυδατωνόμαστε και θέλουμε πάλι να σβήσουμε τη δίψα μας. Αν αυτό γίνει ξανά με ποτό, συνεχίζεται ο φαύλος κύκλος! Η τακτική, όμως, με το παραπάνω «διάλειμμα» για νερό βοηθά τόσο στη μείωση του αλκοόλ όσο και στη συνεχή επαφή με ένα γεμάτο ποτήρι, για την πρόποση, αλλά και να μη δίνετε στόχο για άδικους… κακοχαρακτηρισμούς του τύπου «ο ακατάδεκτος, που δεν πίνει κ.τ.λ».

Απόλαυση μεν, υπεύθυνα δε
Όσο τετριμμένη πλέον μπορεί να ακούγεται, τόσο επίκαιρη και απαραίτητη είναι η στάση αυτή. Αντί λοιπόν να «ξεδώσετε» με το ποτό, προσπαθήσετε να επικεντρωθείτε σε όλες αυτές τις πτυχές των κοινωνικών εκδηλώσεων, που τις κάνουν ιδιαίτερες, απολαυστικές και πραγματικά μας ευχαριστούν (π.χ. η κουβέντα με φίλους, το να έχει κανείς χρόνο για χαλάρωση, η ψυχαγωγική ατμόσφαιρα, το καλοκαίρι κ.τ.λ). Ως ικανή, αλλά όχι και πλήρως αναγκαία προϋπόθεση, θα δείτε ότι το ποτό είναι το καλύτερο συνοδευτικό των στιγμών αυτών και όχι ο αυτοσκοπός! Κρατήστε το μέτρο, όπως κάθε φορά. Δεν θα περάσετε μόνο έξοχα και ακίνδυνα (αν π.χ. μετά οδηγείτε), αλλά θα κάνετε καλό στην υγεία σας και στο πνεύμα σας. Είναι τυχαίο άλλωστε που στην αγγλική γλώσσα το ποτό φέρεται ως “spirit” (πνεύμα);

Καλά να περάσετε!

Δημήτριος Πέτσιος Msc
Κλινικός Διαιτολόγος–Διατροφολόγος
[email protected], www.dia-trofis.gr