Η νέα ταινία του κοενικού σύμπαντος είναι διαθέσιμη στην πλατφόρμα του Netflix.

Γνωστοί για την αδυναμία τους στο γουέστερν οι αδελφοί Κοέν επιστρέφουν με την ταινία The Ballad of Buster Scruggs (Η Μπαλάντα του Μπάστερ Σκραγκς), ένα σπονδυλωτό, μελωδικό και αλληγορικό ταξίδι στην Άγρια Δύση μέσα από έξι αυτοτελείς ιστορίες, ασύνδετες φαινομενικά μεταξύ τους που όλες μαζί συνθέτουν μια ταινία γεμάτη από (τραγική) ειρωνεία και μαύρο χιούμορ που κινούνται υπό τους όρους της (καουμπόικης) φάρσας που οι Κοέν ονομάζουν ζωή.

Η ταινία είναι διαθέσιμη μέσω της πλατφόρμας του Netflixκαι αρχικά είχε συμφωνηθεί να δημιουργηθεί ως σειρά, ωστόσο, τα σχέδια άλλαξαν και οι Κοέν συνέθεσαν μια ταινία διάρκειας 2 ωρών και κάτι, η οποία κέρδισε μάλιστα το βραβείο καλύτερου σεναρίου στο Φεστιβάλ της Βενετίας.

Οι έξι ιστορίες χωρίζονται σε εντελώς άνισα μέρη μιας και οι ιστορίες έχουν διαφορετική έκταση και διάρκεια. Αν και δεν συνδέονται κάπως αφηγηματικά μεταξύ τους εμφανίζονται ως κεφάλαια ενός εικονογραφημένου βιβλίου, της Μπαλάντα του Μπάστερ Σκραγκς, που ξεφυλλίζεται στην αρχή και το τέλος κάθε ιστορίας δίνοντάς μας τον τίτλο της ενότητας που ακολουθεί και κάποια από τις φράσεις που θα ακουστούν στο συγκεκριμένο κομμάτι. Το εμφανές κοινό στοιχείο των ιστοριών είναι ότι λαμβάνουν όλες χώρα στην Άγρια Δύση, δίνοντας μάλιστα την ευκαιρία στους Κοέν να αποθεώσουν το φυσικό τοπίο. Έτσι, ανοίγοντας το πλάνο τους για να τραβήξουν από πολύ μακριά ή από πολύ ψηλά συνθέτουν σχεδόν στατικά κάδρα - που «σπάνε» με την κίνηση του ζωικού και φυτικού βασιλείου-, ανοίγουν την καρδιά μας και αναδεικνύουν το τοπίο, τη φύση και τους απέραντους ορίζοντες τονίζοντας πάντα το γεγονός πως ως άνθρωποι είμαστε μία κουκίδα μονάχα στο κάδρο- εξαιρετική δουλειά στη φωτογραφία από τον Μπρούνο Ντελμπονέλ.

«Αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Κι όμως ίδια»
Το κοενικό roadtrip στην Άγρια Δύση ξεκινάει με την ιστορία που χαρίζει τον τίτλο στο βιβλίο και την ταινία, την Μπαλάντα του Μπάστερ Σκραγκς και την ιστορία ενός γρήγορου πιστολέρο, γνωστού με το όνομα «το Αηδόνι του Σαν Σάμπα» λόγω της αγάπης του στο τραγούδι. Ο βαρύτονος Μπάστερ Σκραγκς (Τιμ Μπλέικ Νέλσον) σπάει τον τέταρτο τοίχο μιλώντας στην κάμερα, τραγουδάει, βρίσκει τον δάσκαλό του αλλά κυρίως θέτει χιουμοριστικά και καυστικά το υπαρξιακό ερώτημα για τη φύση του ανθρώπου.

Στη δεύτερη κωμικοτραγική ιστορία υπό τον τίτλο «Κοντά στο Αλγκοντόνες» βλέπουμε ένα εξαιρετικά άτυχο καουμπόι (Τζέιμς Φράνκο) που επιχειρεί να ληστέψει την πρώτη ομοσπονδιακή τράπεζα στο Τουκουμκάρι η οποία βρίσκεται κάπου στη μέση του πουθενά. Έτσι έρχεται αντιμέτωπος με την τύχη του, το τραπεζικό σύστημα και τη δικαιοσύνη και βγαίνει και από όλα χαμένος.

Στην τρίτη, το Πηγή Εισοδήματος, βλέπουμε ένα περιπλανώμενο θιασάρχη (Λίαμ Νίσον) να περιφέρεται από τόπο σε τόπο παρουσιάζοντας στο ολοένα και μικρότερο κοινό έναν άντρα δίχως χέρια και πόδια (Χάρι Μέλινγκ) που απαγγέλει γνωστά κείμενα του θεάτρου, της πολιτικής και της Παλαιάς Διαθήκης. Εδώ η κάμερα εστιάζει στο χιόνι και τα πρόσωπα των ηρώων οι οποίοι μιλούν χωρίς να μιλούν και το εύρος του πλάνου περιορίζεται καθώς μπαίνουμε σε μια οργανωμένη κοινωνία με αμφίβολα γούστα στη διασκέδαση δημιουργώντας συνειρμούς για τη λειτουργία του θεάματος μέσα στην κοινωνία αλλά και τη σκληρή φύση του ανθρώπου.

Στην τέταρτη ιστορία, το Χρυσό Φαράγγι, τα πλάνα γεμίζουν με τη ζωηράδα της φύσης, τα βουνά, το ποτάμι, τον ουρανό, τα δέντρα, τα ζώα, το χορτάρι. Και μέσα σε αυτά ένας χρυσοθήρας (Τομ Γουέιτς) αναζητά το (αμερικάνικο) όνειρο, μια φλέβα χρυσού. Συμμετρικά κάδρα σαν πίνακες νεκρής φύσης που σου μεταδίδουν την επιμονή αυτού του ανθρώπου και την ηρεμία της φύσης η οποία σπάει μόνο από το γεγονός πως ο εικονιζόμενος παράδεισος γίνεται και κόλαση. Ή καλύτερα όχι κόλαση. Είναι απλά μάταιος.

Στην πέμπτη ιστορία με αέρα τραγωδίας και υπό τον τίτλο «Το κορίτσι που τρομοκρατήθηκε» παρακολουθούμε την τύχη μιας κοπέλας (Ζόι Καζάν) να αφήνεται στα χέρια του αφελούς αδερφού της (Τζέφερσον Μέις) ο οποίος την παρασέρνει σε ένα καραβάνι με προορισμό την ελπίδα και τη Δύση. Εδώ ζωηρεύουν οι διάλογοι μιας και τα πλάνα δεν είναι πλέον τόσο μοναχικά όσο στα προηγούμενα κομμάτια, υπάρχει πλοκή και εξέλιξη- γι’ αυτό και είναι μεγαλύτερο σε διάρκεια. Η κάμερα διαγράφει και ακολουθεί την κίνηση του καραβανιού, πότε μέσα από τις άμαξες πότε από μακριά και οι ήρωες σκιαγραφούνται πολύ εύστοχα προτού αφεθούν έρμαια στη ζωή και την τραγική της ειρωνεία.

Η έκτη και τελευταία ιστορία, τα Θνητά Λείψανα, είναι η πιο αινιγματική και διαλογική ιστορία. Αρκετά διαφορετική στο στήσιμο σε σχέση με τις υπόλοιπες η ιστορία αυτή έχει θεατρική μορφή και μια μεταφυσική διάσταση ενώ διαδραματίζεται σχεδόν εξ' ολοκλήρου μέσα σε μία άμαξα. Η φύση δεν ντύνει πια τα πλάνα, τα οποία γίνονται κάπως κλειστοφοβικά για να στεγάσουν τις δυσοίωνες συζητήσεις μιας ομάδας αγνώστων μεταξύ τους και εντελώς διαφορετικών ανθρώπων που έτυχε να ταξιδεύουν μαζί. Η σκοτεινή άμαξα, οι συζητήσεις και το φόντο του θανάτου κλείνουν την αφήγηση των Κοέν με ένα τέλος όπως θα το περιέγραφαν οι σελίδες ενός βιβλίου.

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ / [email protected]