Το νέο standalone επεισόδιο της σειράς είναι διαδραστικό και αποτελεί αναμφίβολα μια νέα εμπειρία που δύσκολα μπορείς να την ξεχάσεις.

Σε έναν δικό του «απάτητο» ακόμα χώρο, κάπου ανάμεσα στην ταινία και το παιχνίδι, βρίσκουμε το Bandersnatch, τη νέα διαδραστική ιστορία που ανήκει στο σύμπαν της σειράς Black Mirror. Λίγο η ανυπομονησία των φανατικών της σειράς για τον νέο κύκλο, λίγο η μυστικοπάθεια του Netflix και η χωρίς προειδοποίηση κυκλοφορία της ταινίας, λίγο η πρωτοποριακή της φύση, δημιουργήθηκε ένας χαμός για το Bandersnatch.

Περί τίνος όμως πρόκειται τελικά;

Ο δημιουργός του Black Mirror,Charlie Brooker, συνδυάζοντας τις φουτουριστικής έμπνευσης εμμονές του με τη νοσταλγία για τη δεκαετία του ’80 φτιάχνει μια ρετρό ιστορία εξαιρετικά απλή και την παραδίδει στα χέρια του σκηνοθέτη David Slade (γνωστό από το επεισόδιο «Metalhead» του 4ου κύκλου της σειράς) ο οποίος έχει να αναμετρηθεί με μία πρόκληση συνδυάζοντας την νέα τεχνολογία αφήγησης με την κλασική κινηματογράφηση.

Στην ιστορία του Bandersnatch, ο Stefan Butler (Fionn Whitehead) είναι ένας νεαρός προγραμματιστής με πάθος για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, «ανοιχτά» τραύματα από το θάνατο της μητέρας του και θέματα με τον πατέρα του (Craig Parkinson). Ο Stefan εμπνέεται από το βιβλίο Bandersnatch, το οποίο διαθέτει πολλά εναλλακτικά σενάρια, και δημιουργεί το ομώνυμο παιχνίδι με, επίσης, πολλά εναλλακτικά σενάρια που δίνουν την επιλογή στον παίκτη/χρήστη. Το παιχνίδι αυτό το παρουσιάζει στον Mohan Tucker (Asim Chaudhry), ο οποίος διευθύνει μια ανερχόμενη εταιρεία video games, και στον Colin Ritman (Will Poulter), ο οποίος είναι το μεγάλο αστέρι της εταιρείας. Αυτοί οι δύο του προσφέρουν συνεργασία και…

Αυτά είναι τα μοναδικά σταθερά στοιχεία. Από τη στιγμή που ξεκινάει η ιστορία βγαίνει μήνυμα προειδοποίησης πως πρόκειται για ταινία που απαιτεί τη συμμετοχή του θεατή/χρήστη, πράγμα που πρακτικά σημαίνει πως θα χαλάσουμε τη βολή μας και πολύ συχνά θα κληθούμε να διαλέξουμε ανάμεσα σε δύο επιλογές ως προς το τι πρέπει να κάνει ο ήρωας, αλλάζοντας μάλιστα το aspect ratio κάθε φορά που αναδύεται ερώτημα στην οθόνη και δίνοντάς μας χρόνο για να απαντήσουμε- αν δεν απαντήσουμε εμείς επιλέγει το Netflix και χάνεται η μαγεία. Ωστόσο πολλές φορές μας δίνει την επιλογή να πάμε πίσω και να διαλέξουμε άλλη εναλλακτική, και ιδιαίτερα στις περιπτώσεις που οι επιλογές μας έχουν οδηγήσει σε σύντομο σενάριο.

Δεδομένου λοιπόν ότι η εξέλιξη της ιστορίας στηρίζεται στις δικές μας αποφάσεις η ταινία δεν έχει συγκεκριμένη διάρκεια- δεν αναγράφεται καν η διάρκεια στην οθόνη, ούτε υπάρχει η δυνατότητα του fast forward. Το σύντομο σενάριο ολοκληρώνεται στα 40 λεπτά, η μέση διάρκεια είναι στα 90 και αν θέλεις να πειραματιστείς με όλες τις πιθανές εναλλακτικές θα χρειαστείς πάνω από 2 ώρες- κάθε φορά που φτάνεις σε ένα τέλος σου δίνεται η δυνατότητα να πας λίγο πίσω και να επιλέξεις κάτι διαφορετικό.

Η διάρκεια όπως και η εξέλιξη της ιστορίας εξαρτώνται από τις αποφάσεις που παίρνουμε για τη ζωή του Stefan, οι οποίες σε πρώτη φάση περιορίζονται σε δίχως ουσίας ερωτήματα, όπως το αγαπημένο ερώτημα των χρηστών του twitter, ποια δημητριακά θα φάει για πρωινό. Πολύ γρήγορα όμως αντιλαμβανόμαστε ότι οι αποφάσεις μας έχουν πράγματι αντίκτυπο στη ζωή του ήρωα και το διαδραστικό κομμάτι δεν υπάρχει μόνο για να προκαλέσει/εντυπωσιάσει. Εδώ έγκειται η μεγάλη πρωτοπορία της ταινίας, χρησιμοποιεί μια πρωτότυπη τεχνολογία για την αφήγηση μιας ιστορίας η οποία τελικά λειτουργεί μεταφορικά εγείροντας διάφορα φιλοσοφικής φύσης ερωτήματα, με κύρια το κατά πόσο ελέγχουμε οι ίδιοι τις ζωές μας και το ενδεχόμενο ύπαρξης ενός σύμπαντος με πολλαπλές πραγματικότητες.

Έτσι η ψευδαίσθηση ότι ελέγχουμε μέσω της διάδρασης τη ζωή του ήρωα στην οθόνη αμφισβητεί τον έλεγχο στην πραγματική μας ζωή και η ύπαρξη πολλών εναλλακτικών στην ιστορία φλερτάρει με τη θεωρία του πολυσύμπαντος σε μια (μετα)αφήγηση που διευρύνει τις θεματικές μιας σειράς που ούτως ή άλλως αγαπάει να εξετάζει τους τρόπους με τους οποίους επηρεάζει η τεχνολογία τη ζωή μας.

Παρόλο όμως που το Bandersnatch σαν πρόθεση και εκτέλεση είναι πραγματικά πολύ έξυπνο, η ιστορία του δεν καταφέρνει να σε συνεπάρει όπως συμβαίνει με άλλες ιστορίες της σειράς. Σε συνεπαίρνει βέβαια ο τρόπος παρουσίασης και οι ιδέες που ελλοχεύουν σε όλες τις παραλλαγές της ιστορίας, ενδεχομένως όμως με λιγότερες εναλλακτικές η ιστορία να μπορούσε να εστιάσει, και να εμβαθύνει καλύτερα στις ενδιαφέρουσες θεματικές της.

Η ταινία έχει πέντε εναλλακτικά φινάλε με αρκετές εκδοχές το καθένα.
Αν έχεις ήδη δει μία φορά το Bandersnatch, μπορείς εδώ να εξερευνήσεις τις εναλλακτκές πραγματικότητες. 

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ / [email protected]