Μια «κινηματογραφική ματιά» στην 11η Σεπτεμβρίου και την τρομοκρατία

110901-september-11

11'09"01 September 11

ΚΥΡΙΑΚΗ, 11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016

Ορισμένες από τις πιο χαρακτηριστικές ταινίες και ντοκιμαντέρ για την ημέρα ορόσημο για την ανθρωπότητα και παρόμοια κομβικά γεγονότα.

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις που έγιναν στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001 στους Δίδυμους Πύργους της Αμερικής σηματοδότησαν το τέλος της αθωότητας για τη Δύση. Το τραγικό αυτό γεγονός, καθώς και αυτά που ακολούθησαν, ενέπνευσαν και επηρέασαν την τέχνη ποικιλοτρόπως. Σας παρουσιάζουμε ορισμένες από τις πιο χαρακτηριστικές ταινίες και ντοκιμαντέρ για την ημέρα ορόσημο για την ανθρωπότητα. 

“11'09"01 September 11”

Μια από τις πιο avant garde και πρωτότυπες επιλογές της λίστας. Η ταινία δίνει 11 λεπτά και 9 δευτερόλεπτα και ένα πλάνο σε μια σειρά από σκηνοθέτες από διάφορες χώρες ώστε να εκφραστούν και να δώσουν τη δική τους προσωπική ματιά στις τρομοκρατικές επιθέσεις. Οι σκηνοθέτες, μεταξύ των οποίων είναι οι Αλεχάντρο Γκονσάλες Ινιάριτου, Κεν Λόουτς και Σον Πεν, μας δίνουν μικρές ιστορίες από το Ιράν, την Γαλλία, την Αίγυπτο, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την Μπουρκίνα Φάσο, τη Μεγάλη Βρετανία, το Μεξικό, το Ισραήλ, την Ινδία, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ, προσδίδοντας μια διεθνή προοπτική στις επιθέσεις.

United

“United 93”

Η ταινία του Βρετανού σκηνοθέτη Πολ Γκρίνγκρας εστιάζει στην πτήση 93 της United Airlines όπου τέσσερις τρομοκράτες κατέλαβαν βιαίως το αεροσκάφος με σκοπό να πλήξουν κάποιο στόχο στην Ουάσινγκτον. Οι επιβάτες της πτήσης σε αυτή την περίπτωση δεν έμειναν με σταυρωμένα τα χέρια και επιχείρησαν να το ανακαταλάβουν. Τελικά, το σκάφος έπεσε σε περιοχή της Πενσιλβανίας, αλλά το σχέδιο των τρομοκρατών απέτυχε. Χάρη στην αυτοθυσία και το κουράγιο των επιβατών, η πτήση United 93 ήταν η μόνη που δεν έφτασε ποτέ στον προορισμό της. Οι παραγωγοί της ταινίας ξεκαθαρίζουν ότι η ταινία περιέχει στοιχεία μυθοπλασίας, αλλά έκαναν τεράστια έρευνα, αλιεύοντας πληροφορίες από τηλεφωνικές κλήσεις των επιβατών, δίνοντας έτσι μια γλαφυρή ματιά στα γεγονότα.

“World Trade Center”

Ο Όλιβερ Στόουν έχει καταπιαστεί με μερικές από τις μεγαλύτερες και πιο κρίσιμες στιγμές της σύγχρονης αμερικάνικης ιστορίας, όπως ο πόλεμος στο Βιετνάμ και η δολοφονία του Τζον Κένεντι, οπότε ήταν αναμενόμενο να ασχοληθεί και με τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Ο Νίκολας Κέιτζ, ο Μάικλ Πένια και η Μάγκι Γκίλενχαλ πρωταγωνιστούν στο disaster film του Στόουν που ακολουθεί την ιστορία δυο αστυνομικών που βρέθηκαν στο Σημείο Μηδέν την ώρα των επιθέσεων. Ο Στόουν περιγράφει τις ηρωικές πράξεις των δυο που έσωσαν πολλούς από τον θάνατο, καθώς οι πύργοι καταρρέουν και προσπαθούν να καταλάβουν τι γίνεται. Όπως ήταν αναμενόμενο, η ταινία του Στόουν δίχασε κριτικούς και κοινό, με τους επικριτές να τον κατηγορούν ότι εστίασε σε θεωρίες συνωμοσίας.

Fahrenheit

«Φαρενάιτ 9/11»

Από μια τέτοια λίστα δεν θα μπορούσε να λείπει και το βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες ντοκιμαντέρ του Μάικλ Μουρ, το οποίο είχε δημιουργήσει σάλο με την κυκλοφορία του το 2004. Ο σκηνοθέτης είχε μάλιστα δεχτεί απειλές για τη ζωή του γιαμε αφορμή το Φαρενάιτ 9/11. Το ντοκιμαντέρ επιχειρεί να εξηγήσει πώς τα αμερικάνικα ΜΜΕ χρησιμοποίησαν τις τρομοκρατικές επιθέσεις ως αφορμή για να στηρίξουν την στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ που ακολούθησε, με πρόσχημα τα όπλα μαζικής καταστροφής. Μπορεί το ντοκιμαντέρ να είναι λίγο απλοϊκό στην περιγραφή του, ωστόσο στη διάρκειά του τέθηκαν σοβαρά ερωτήματα αναφορικά με τον ρόλο και την ευθύνη των ΜΜΕ.

The heart of steel

“The Heart of Steel”

Οι αφανείς ήρωες των τρομοκρατικών επιθέσεων ήταν οι αμέτρητοι ανώνυμοι εθελοντές που βοήθησαν τα σωστικά συνεργεία να απεγκλωβίσουν επιζώντες από τα χαλάσματα των πύργων, καθώς και στις επιχειρήσεις εκκαθάρισης που ακολούθησαν. Το ντοκιμαντέρ του Άντζελο Τζ. Γκουγκλιέλμο Τζούνιορ παρακολουθεί μια ομάδα απλών πολιτών που ξεπερνούν τα όριά τους και εστιάζει στο ανθρώπινο δράμα της επόμενης μέρας. Η Σούζαν Σαράντον εξήρε το ντοκιμαντέρ για το πώς παρουσιάζει το πνεύμα του εθελοντισμού και τον τρόπο που βοήθησε μια πόλη να ξανασταθεί στα πόδια της.

Γιάννης Πελεγρίνης