Όσοι έχετε ταξιδέψει στην Τουρκία, ξέρετε πώς δεν αστειεύονται με το τσάι τους.

Το τσάι είναι τόσο διαδεδομένο στην Τουρκία που είναι σχεδόν αδύνατο να αντέξει κανείς μια μέρα χωρίς να το καταναλώσει: από το πρωινό μέχρι το δείπνο, το τσάι αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του τουρκικού τρόπου ζωής. Η Τουρκία, βέβαια, δεν είναι απλώς ένας καταναλωτής τεράστιων ποσοτήτων τσαγιού· η χώρα αποτελεί μια παγκόσμια δύναμη στην παραγωγή τσαγιού, με 1,5 εκατομμύριο τόνους ετησίως. Το τσάι είναι ένα τόσο σημαντικό πολιτιστικό στοιχείο, με ρίζες τόσο βαθιές στην ιστορία της Τουρκίας, που συμπεριλήφθηκε στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO για το 2022 μέσω κοινής αίτησης της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν. 

Η συγκομιδή του τσαγιού στην Τουρκία γίνεται τρεις φορές το χρόνο: από τον Μάιο έως τον Ιούνιο, από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο και από τον Σεπτέμβριο έως τον Οκτώβριο. Αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της κουλτούρας των επαρχιών του ανατολικού διαμερίσματος της Μαύρης Θάλασσας στην Τουρκία, με το 70% του τσαγιού της Τουρκίας παράγεται στην επαρχία της Ριζούντας, ενώ ακολουθούν οι επαρχίες Αρτβίν, Τραπεζούντα και Ορτού στο ανατολικό διαμέρισμα της Μαύρης Θάλασσας, καθώς και συγκεκριμένες περιοχές στην Κερασούντα. Το τσάι της Ριζούντας, που ενίοτε περιγράφεται ως «πράσινος χρυσός» στην περιοχή, είναι επίσης γνωστό ως «το πιο φυσικό τσάι» στον κόσμο – είναι η μόνη περιοχή όπου τον χειμώνα τα φύλλα του φυτού καλύπτονται από χιόνι. Το τσάι συγκαταλέγεται στα προϊόντα της Τουρκίας με γεωγραφική ένδειξη και έχει εξαίσιο άρωμα και ανυπέρβλητη γεύση που συμπληρώνουν το έντονο κόκκινο χρώμα του.

Οι επισκέπτες που ταξιδεύουν στη Ριζούντα για να γνωρίσουν τα κατάφυτα υψίπεδα του ανατολικού διαμερίσματος της Μαύρης Θάλασσας, όπως το Ποκούτ (Pokut), το Αϊντέρ (Ayder) και το Ανζέρ (Anzer), μπορούν επίσης να απολαύσουν τη διαδικασία της συγκομιδής του τσαγιού στις φυτείες της περιοχής ή ακόμη και να συμμετάσχουν σε αυτή. Μια δημοφιλής δραστηριότητα είναι η συμμετοχή στη συγκομιδή χρησιμοποιώντας ψαλίδια για την κοπή των φυτών και, ακολούθως, η φωτογράφιση με παραδοσιακά ρούχα. Ένα φλιτζάνι τσάι Ριζούντας μπορεί να συνoδευτεί με κουλούρι της περιοχής, ένα ακόμη προϊόν της Ριζούντας με γεωγραφική ένδειξη.

Η Τουρκία δίνει ιδιαίτερη σημασία στο τσάι, όπως αποδεικνύεται από την προσεκτική διαδικασία παρασκευής του ροφήματος. Παραδοσιακά, το τσάι παρασκευάζεται με χρήση της τουρκικής διπλής τσαγιέρας, η οποία είναι κατασκευασμένη από χαλκό, ορείχαλκο ή άλλο μέταλλο. Το νερό βράζει στην κάτω τσαγιέρα και στη συνέχεια προστίθεται στην επάνω τσαγιέρα, μαζί με τα φύλλα τσαγιού. Η κάτω τσαγιέρα διατηρείται γεμάτη με βραστό νερό, ενώ το τσάι ετοιμάζεται αργά στην επάνω τσαγιέρα.

Το τσάι σερβίρεται συνήθως σε μικρά γυάλινα φλιτζάνια σε σχήμα τουλίπας. Για την ακρίβεια, αρχικά σερβίρεται το δυνατό τσάι από την επάνω τσαγιέρα, ενώ το βραστό νερό από την κάτω τσαγιέρα χρησιμοποιείται για να αραιώσει το τσάι ανάλογα με τις προτιμήσεις του κάθε ατόμου. Η ζάχαρη παρουσιάζεται συνήθως μαζί με τα ποτήρια τσαγιού, τα οποία, λόγω του σχήματος και του υλικού τους, διατηρούν το ρόφημα ζεστό, αναδεικνύοντας παράλληλα το χρώμα του.