Με αφορμή την αυριανή Παγκόσμια Ημέρα Χρήσης Προφυλακτικού θυμόμαστε την πορεία του αλλά και τα πλεονεκτήματα από την εφαρμογή του.

Ίσως η πιο γνωστή μέθοδος αντισύλληψης είναι το ανδρικό προφυλακτικό. Για να επισημάνουμε τη χρησιμότητα και την ανάγκη για ευρύτερη διάδοση και χρήση του προφυλακτικού η 13η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Χρήσης Προφυλακτικού. Το προφυλακτικό συλλαμβάνει και κρατά το σπερματικό υγρό μετά την εκσπερμάτιση κατά την ερωτική επαφή, προλαμβάνοντας έτσι την εναπόθεση του στον κόλπο και την είσοδο του στη μήτρα.

Το προφυλακτικό στο παρελθόν

Είναι πιθανότατα η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μέθοδος αντισύλληψης, και μάλιστα εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Είναι γνωστό ότι, από τον 18ο αιώνα οι αριστοκράτες χρησιμοποιούσαν προφυλακτικά που ήταν κατασκευασμένα από έντερο ζώων. Από τα μέσα του 19ου αιώνα, όταν ανακαλύφθηκε το καουτσούκ, η διάδοση της χρήσης του προφυλακτικού έγινε ευρεία σε περισσότερα κοινωνικά στρώματα. Αποτέλεσμα είναι σήμερα τα σύγχρονα προφυλακτικά να κατασκευάζονται από ελαστικό latex.

Αντοχή προφυλακτικού

Το πάχος του προφυλακτικού είναι τέτοιο ώστε να προσφέρει καλύτερη αισθητικότητα χωρίς όμως να μειώνεται η ανθεκτικότητα του. Σε γενικές γραμμές ο κίνδυνος ρήξης του προφυλακτικού είναι γύρω στο 3% και πιστεύεται ότι οι βασικότεροι λόγοι είναι η λάθος τοποθέτηση του αλλά και η κακή κατάσταση του προφυλακτικού που «σπάει» με την τριβή κατά την σεξουαλική επαφή. Έτσι, αν και το ποσοστό αποτυχίας του προφυλακτικού είναι 3 % θεωρητικά, το ποσοστό αποτυχίας στην πράξη φτάνει στο 8%. Αποτέλεσμα αυτού μπορεί να είναι μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.

Για να διατηρήσει την αντοχή του το προφυλακτικό πρέπει να τηρούνται κάποιοι κανόνες. Για παράδειγμα, η ταυτόχρονη χρήση προφυλακτικού  με λιπαντικά που έχουν ως βάση λιποδιαλυτές ουσίες, όπως είναι η βαζελίνη, το baby oil ή τα μαγειρικά έλαια, πρέπει να αποφεύγονται. Τα λιπαντικά που χρησιμοποιούνται θα πρέπει να έχουν ως βάση το νερό.

Παρά το υψηλό ποσοστό αποτυχίας της αντισύλληψης με το προφυλακτικό, υπάρχουν κάποια πλεονεκτήματα που κάνουν τη χρήση του ιδιαίτερα σημαντική. Το κυριότερο πλεονέκτημα είναι ότι το προφυλακτικό αποτελεί τη μόνη ίσως μέθοδο ταυτόχρονης προστασίας και από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως έρπης γεννητικών οργάνων, κονδυλώματα, ηπατίτιδα, AIDS, χλαμύδια και πολλά άλλα. Επίσης, προστατεύει και από τα επακόλουθα των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων όπως την πυελική φλεγμονή, τον καρκίνο του τράχηλου της μήτρας κ.ά. Γενικά, είναι μια μέθοδος ασφαλής και δεν έχει ορμονικές παρενέργειες. Είναι μια μέθοδος οικονομική, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άντρες οποιασδήποτε ηλικίας, χωρίς ιατρική συνταγή, χωρίς ουσιαστικές παρενέργειες και εύκολη να βρεθεί παντού (πχ, φαρμακεία, περίπτερα κλπ).

Παρά τα πλεονεκτήματα του όμως, πολλά ζευγάρια αμελούν να το χρησιμοποιήσουν γιατί πιστεύουν ότι ελαττώνει τη σεξουαλική ευχαρίστηση και την αίσθηση της ηδονής. Σπανιότερος λόγος είναι η πιθανή αλλεργία κάποιων λίγων ανδρών στο  latex.

Γενικότερα, παρά τα προβλήματα που μπορεί να εμφανίζονται από τη χρήση του προφυλακτικού, ο συνδυασμός αντισυλληπτικής προστασίας και αποφυγής σεξουαλικάμεταδιδόμενων νοσημάτων κάνει τη χρήση του πολύ σημαντική. Γι’ αυτό θυμόμαστε το προφυλακτικό όλο το χρόνο κι όχι μόνο την 13η Φεβρουαρίου.

Παναγιώτης Χριστόπουλος MD, MSc, PhD, IFEPAG
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Director EURAPAG (European Association of Paediatric and Adolescent Gynaecology)

Κέντρο Γυναικολογίας “HEALTHY LADY”
Τηλ 210 69 19 219